تاۋەلسىزدىكتىڭ سيمۆولىنا اينالعان ەلوردانىڭ بىرەگەي عيماراتتارى ەلباسىنىڭ ارحيتەكتۋرالىق شەشىمدەرىمەن جۇزەگە اسقان.
ەل استاناسىن الماتىدان اقمولاعا كوشىرۋدىڭ نەگىزگى باستاماشىسى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ بولدى. 2003 جىلى ەلباسىنىڭ The Wall Street Journal گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا ءتىلشىنىڭ «جاڭا استانانى جوبالاۋعا قاتىستىڭىز با؟» دەگەن سۇراعىنا: «مەن ءار عيماراتتى, ءار ساۋلەت جوباسىن جوبالاۋعا قاتىستىم. ءتىپتى عيماراتتاردىڭ ءتۇسىن دە… مەن ساۋلەتشىمىن جانە ودان ۇيالمايمىن» دەپ جاۋاپ بەردى.
جىلدان جىلعا باس قالا سۇلۋ كەيىپكە ەنىپ, تۇرلەندى. شىعىس پەن باتىستىڭ مادەنيەتى توعىسقان بىرەگەي قۇرىلىستار ەسەبىنەن قازاقستاننىڭ برەندىنە اينالدى.
سالتانات قاقپاسى
«ماڭگىلىك ەل» سالتانات قاقپاسى تۇڭعىش پرەزيدەنت
نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باستاماسىمەن 2011 جىلعى 16 جەلتوقساندا قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعىنا وراي اشىلدى. «التىن قيمانىڭ» ءدال ساقتالۋىنىڭ ارقاسىندا مونۋمەنت ءمىنسىز ۇيلەسىمگە يە. ونىڭ قۋىستارىندا اقساقال-داناگوي, ايەل-انا, ورتاعاسىرلىق باتىر, قازىرگى زامانعى جاۋىنگەردىڭ كولەمدى قولا مۇسىندەرى ورناتىلعان. ەكى جاعىندا قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىندەگى «تايقازان» كوشىرمەسى ورناتىلعان. ساۋلەت قۇرىلىمىنىڭ بيىكتىگى – 20 م, بۇل ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعىنا وراي اشىلعان.
«بايتەرەك» مونۋمەنتى
2002 جىلى «بايتەرەك» مونۋمەنتىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا ەلباسى بۇل نىسان بولاشاقتا ەلوردانىڭ جانە بۇكىل قازاقستاننىڭ ۆيزيت كارتاسى بولاتىنىن مالىمدەدى. شىنىندا دا, «بايتەرەك» بۇگىندە ەلوردامىزدى, مىسالى, قىزىل الاڭداعى ماسكەۋ نەمەسە بوستاندىق ءمۇسىنى بويىنشا نيۋ-يورك سياقتى قالانىڭ نەگىزگى كورىكتى جەرلەرىنىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
«بايتەرەك» – ەلباسىنىڭ ەلورداداعى سۇيىكتى ورنى.
«سۇيىكتى ورىندارىم كوپ. «بايتەرەك» ارينە, ماعان وتە قاتتى ۇنايدى. بۇل – ەڭ ادەمى جانە سۇيىكتى ورنىم. ول جەرگە بارۋدى ۇناتامىن» دەدى تۇڭعىش پرەزيدەنت ەلوردانىڭ 20 جىلدىعى قارساڭىندا بەرگەن سۇحباتىندا.
«قازاق ەلى» مونۋمەنتى
مونۋمەنت 2009 جىلى تاۋەلسىزدىك الاڭىمەن بىرگە اشىلدى.
«قازاق ەلىنىڭ» بيىكتىگى – اقش-تاعى بوستاندىق ءمۇسىنى سەكىلدى 91 مەتر. قازاقستاندىقتار ءۇشىن مونۋمەنت 1991 جىلى تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزۋدىڭ سيمۆولى بولىپ سانالادى. جالپى اۋدانى – 5 گەكتار, ىرگەلەس اۋماعى – 11 گەكتار. ءتورت قولا رەلەفتە «تۇڭعىش پرەزيدەنت جانە قازاقستان حالقى», «ەرلىك», «جاسامپازدىق» جانە «بولاشاق» بەينەلەنگەن.
«استانا وپەرا» تەاترى
«استانا وپەرا» – مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترى 2013 جىلى سالىنعان جانە ورتالىق ازياداعى ەڭ ءىرى تەاتر.
عيماراتتىڭ سىرتقى كەلبەتى مەن ينتەرەرىندە 33 ەلدىڭ ساۋلەتشىلەرى, قۇرىلىسشىلارى مەن ماماندارى جۇمىس ىستەدى. ەلباسىنىڭ ءوزى جوباعا ءوز تۇزەتۋلەرىن, ءتىپتى اياقتالۋ ساتىسىندا دا ەنگىزدى. ونىڭ ۇسىنىسى بويىنشا نەگىزگى تەاتر فويەسىنىڭ بيىكتىگى ۇلعايتىلدى.
«استانا وپەرا» «باستيليا وپەراسى» مەن «مارين تەاترى» سەكىلدى بىرەگەي ساحناعا يە. جوبانىڭ باس ساۋلەتشىسى – رەناتو اركەتتي.
بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايى
حالىق اراسىندا «پيراميدا» دەپ اتالاتىن بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايى 2006 جىلدىڭ
1 قىركۇيەگىندە اشىلدى. نۇرسۇلتان نازارباەۆ 2003 جىلى الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەردىڭ I سەزىندە سارايدى دوستىقتىڭ, بەيبىتشىلىك پەن بىرلىكتىڭ نىشانى رەتىندە اشۋدى ۇسىندى. ءۇش جىلدان كەيىن سەزدىڭ ەكىنشى وتىرىسى جاڭا عيماراتتا ءوتتى.
نىسان ايگىلى ساۋلەتشى نورمان فوستەردىڭ جەتەكشىلىگىمەن سالىندى. پيراميدا التىن ءبولىم ءپرينتسيپى بويىنشا سالىنعان: بيىكتىگى 62 مەترگە تەڭ. مۇندا 1500 ورىندىق كونتسەرتتىك-وپەرا زالى بار, ونىڭ اشىلۋىندا مونسەررات كابالە ونەر كورسەتتى.
ال پيراميداعا قازاقستاننىڭ ەتنوستارىن بەينەلەيتىن 130 كوگەرشىن بەينەلەنگەن ۇلكەن شىنى كۇمبەز قويىلعان. تۇندە كۇمبەز جارقىراپ, ءارتۇرلى دىندەردىڭ, مادەنيەتتەر مەن حالىقتاردىڭ بىرىگۋىنىڭ سيمۆولىن كورسەتەدى.
