ءتىل جاناشىرلارى ماراپاتتالدى
كەشە جاستار سارايىندا ەكى اپتادان استام ۋاقىتقا سوزىلعان قازاقستان حالقى تىلدەرىنىڭ ءحVى فەستيۆالىنىڭ جابىلۋ سالتاناتى ءوتتى.
شارا 1989 جىلدىڭ 22 قىركۇيەگىندە ەلىمىزدە تۇڭعىش قابىلدانعان «ءتىل تۋرالى» زاڭنىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويىمەن تۇسپا-تۇس كەلدى. وسىنى اتاپ وتكەن استانا قالاسى تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ەربول تىلەشوۆ سول ۋاقىتتان بەرى مەملەكەتتىك ءتىل ءتوڭىرەگىندە شەشىلمەي كەلە جاتقان كۇرمەۋلى ماسەلەلەردى ءسوز قىلدى. اسىرەسە, كەيبىر ازاماتتتاردىڭ قازاقشا ءتىل سىندىرا الماۋىن قىنجىلا ايتقان ول: «25 جىلدا سان ۇرپاق دۇنيەگە كەلدى. سول كەزەڭدەگى وقۋشى بالا مەكتەپ ءبىتىردى, ۋنيۆەرسيتەتتى اياقتادى, الدى ماگيستراتۋرانى ءتامامدادى, انا-اكە بولىپ وتىر, بىراق ءالى دە ءبىزدىڭ كەڭەس وكىمەتىن كورمەگەن, تاۋەلسىز زاماندا ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان جاستارىمىزدىڭ اراسىندا ءوزىنىڭ انا ءتىلىن بىلمەي كەلە جاتقاندار بارشىلىق» دەدى. ونىڭ ايتۋىنشا, استانادا قازاق بالالارىنىڭ 15 پايىزى ورىس مەكتەپتەرىندە ءبىلىم الۋدا. اتا-انالاردىڭ مۇنىسىن ءتۇسىنبەيتىندىگىن جەتكىزگەن باسقارما باسشىسى ءسوزىن وتباسىلىق تاربيەگە اكەلىپ تىرەدى.
بىراق, انا ءتىلىمىزدىڭ ۇستەمدىگى ءۇشىن تىنىم تاپپاي كۇرەسىپ جۇرگەن ازاماتتار دا بارشىلىق. وسى كەشتە ولاردىڭ ءبىر توبى ءتىل جاناشىرلارى رەتىندە قالا اكىمىنىڭ العىس حاتتارىمەن ماراپاتتالدى. سولاردىڭ ءبىرى – نەگىزگى ماماندىعى دارىگەر بولسا دا, قازاق ءتىلى دەگەندە شىر-پىر بولاتىن, ءبىر جەردەن قاتە كورسە توزبەستىك تانىتاتىن مۇحامبەديا احمەت-تورە. مۇحامبەديا اعامىز قازاقشا-ورىسشا, ورىسشا-قازاقشا مەديتسينالىق سوزدىكتەردىڭ اۆتورى, ءوزى قىزمەت ىستەيتىن استانا مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىندە توعىز قىزمەتكەردەن جاساقتالعان ءتىل باسقارماسىن اشقان ادام. ودان بولەك قالا باسشىسى تاراپىنان قارلىعاش سارەكەنوۆا, سۆەتلانا سۇلەيمەنوۆا, يبراھيم ماناربەك, گاۋھار ەرەنباەۆا, ەرجان ەڭسەباەۆ سىندى ازاماتتاردىڭ, «نارۋجكا kz» جشس-ءنىڭ ەڭبەگى ەلەندى.
قالالىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسى دا ءوز تاراپىنان مەملەكەتتىك ءتىل توڭىرەگىندە بەلسەندى ءىس اتقارىپ جۇرگەندەردى ەلەپ-ەسكەردى. ولاردىڭ قاتارىنان الماتى اۋدانىنىڭ اكىمى بەكبول ساعىن, مۇراعاتتار جانە قۇجاتتامالار باسقارماسىنىڭ باسشىسى الما شوحاەۆا, وسى كەشتە ءان سالعان بەلگىلى انشىلەر دوسىمجان تاڭاتاروۆ پەن مارجان اراپباەۆا تابىلدى.
امانعالي شميتۇلى