استانادا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن «ۇلى دالا» ءىىى گۋمانيتارلىق عىلىمدار فورۋمى ءوتتى. ايتۋلى شاراعا قر مەملەكەتتىك حاتشىسى گۇلشارا ابدىقالىقوۆا, تۇركيا پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى ايگۇن اتتار, قىرعىز رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى سۋلتانباي راەۆ جانە يۋنەسكو, تۇركى كەڭەسى سەكىلدى حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ باسشىلارى مەن وكىلدەرى, قوعام قايراتكەرلەرى جانە كورنەكتى عالىمدار قاتىستى.
بيىلعى فورۋم استانانىڭ 20 جىلدىق مەرەكەسى مەن مۇسىلمان الەمىندەگى تۇڭعىش زايىرلى مەملەكەت – ازەربايجان دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلۋىنىڭ ءجۇز جىلدىعى مەن تۇركى جۇرتىنىڭ تۇعىرلى تۇلعالارى ماعجان جۇمابايۇلىنىڭ – 125, زاڭعار جازۋشى شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ 90 جىلدىعىنا ارنالدى.
بىرەگەي جيىننىڭ سالتاناتتى اشىلۋىندا گۇلشارا ابدىقالىقوۆا ەلباسىنىڭ: «ءبىزدىڭ قاسيەتتى جەرىمىزدى ىقىلىم زامانداردان ۇلى دالا دەپ, ال بابالارىمىزدى ۇلى دالانىڭ ۇرپاقتارى دەپ اتاعان. ءبىز – سولاردىڭ جالعاسىمىز, ۇلى دالانىڭ مۇراگەرلەرىمىز» دەگەن سوزىنە توقتالدى. – «ۇلى دالا» – بۇكىل تۇركى الەمىنىڭ باسىن بىرىكتىرەتىن مازمۇنى تەرەڭ, اياسى كەڭ كيەلى ۇعىم. وسى قاسيەتتى اتاۋ ەۋرازيانىڭ كەڭ-بايتاق كەڭىستىگىن مەكەندەگەن كۇللى حالىقتاردىڭ تاعدىرىن قامتيدى. بۇگىنگى فورۋمنىڭ ماقساتى تۇركى دۇنيەسى جانە ەۋرازيا عىلىمي قوعامداستىقتارى بىرلەسە وتىرىپ, باۋىرلاس حالىقتاردىڭ ورتاق مۇراسىن كەلەشەك ۇرپاقتىڭ يگىلىگىنە ۇسىنۋ دەپ سانايمىن. قازىر قازاقستاندا «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. سونىڭ اياسىندا قازاق ءتىلى ءالىپبيىن كيريلليتسادان لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ جۇمىسى باستالدى, – دەدى مەملەكەتتىك حاتشى.
تۇركيا پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى ايگۇن اتتار ءوز سوزىندە «اتاجۇرتىما كەلگەنىمە ءوزىمدى باقىتتى سەزىنەمىن» دەي كەلىپ, بۇل باسقوسۋدىڭ تۇركى الەمىنىڭ مادەني مۇراسىن ايشىقتاۋدا ماڭىزى زور ەكەندىگىن باعامداسا, قىرعىز رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى سۋلتانباي راەۆ تا جينالعاندارعا جىلى تىلەكتەستىگىن جەتكىزدى.
ماڭىزدى شاراعا گەرمانيا, تۇركيا, ازەربايجان, قىتاي, قىرعىزستان, موڭعوليا, مولدوۆا, وزبەكستان, رەسەي, پولشا, تاجىكستان سەكىلدى ەلدەردەن 250-گە تارتا عالىم-زەرتتەۋشىلەر كەلىپ, ولار التى سەكتسيالى جيىندا ۇلى دالا قۇندىلىقتارىنىڭ ادامزات وركەنيەتى دامۋىنداعى ورنى مەن ماڭىزى جايىندا مازمۇندى باياندامالار جاساپ, پايىمدى پىكىرلەرىن ورتاعا سالدى. فورۋم اياسىندا مەملەكەتتىك حاتشى رەسەيلىك تۇركولوگ-عالىم فيرداۋس حيساميتدينوۆاعا تۇركىتانۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ التىن مەدالىن تاپسىردى. وسىنداي قۇرمەتكە چۋۆاش مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى, تانىمال عالىم نيكولاي ەگوروۆ, پروفەسسور ولەگ مۋدراك جانە موڭعوليادان كەلگەن تاريحشىعالىم سامپيلدوندوۆ چۋلۋن يە بولدى. سونداي-اق, جاھاندىق موڭعولتانۋ, رەسەي تۇركولوگتار كوميتەتى, تۇرىك ءتىل قۇرىلىمى جانە حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ ورتاق باستاماسىمەن اكادەميا جانىنان «تۇركولوگيا, التايستيكا, مونگوليستيكا» قاۋىمداستىعى قۇرىلدى. بۇل قاۋىمداستىق ارعى تەگى التايدان تارايتىن تامىرلاس ەلدىڭ مۇراسىن زەردەلەۋ جۇمىسىن ۇيلەستىرەدى.
ازامات ەسەنجول
