ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى ماقالاسىندا جاڭا الىپبيگە كوشۋ تۋرالى ناقتى تاپسىرمالار بەردى. بۇل قازاق مەملەكەتىنىڭ ستراتەگيالىق دامۋى ءۇشىن اسا ماڭىزدى قادام بولىپ سانالدى. سوندىقتان وقىرماندارعا قالالىق تىلدەردى دامىتۋ جانە ارحيۆ ءىسى باسقارماسى دايىنداعان جاڭا ءالىپبي نەگىزىندەگى قازاق ءتىلى ەملەسىنىڭ ەرەجەلەرىن ۇسىنامىز.
1-ساباق
«جاڭا ءالىپبي نەگىزىندەگى قازاق ءتىلى ەملەسىنىڭ ەرەجەلەرى»
«قازاق ءتىلى ءالىپبيىن كيريلليتسادان لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2017 جىلى 26 قازانداعى №569 جارلىعىنا سايكەس بەكىتىلگەن جاڭا ءالىپبي بويىنشا ازىرلەندى.
جاڭا ءالىپبي نەگىزىندەگى قازاق ءتىلى ەملەسىنىڭ ەرەجەلەرى (ەرەجە) – لاتىن گرافيكاسىنداعى قازاق ءالىپبيى بويىنشا دۇرىس جازۋدى كورسەتەتىن قۇقىقتىق كۇشى بار قۇجات. سونىمەن قاتار لاتىن نەگىزدى جاڭا ءالىپبي بويىنشا قازاق ءتىلىنىڭ ورفوگرافيالىق نورمالارىن تۇراقتاندىراتىن, دۇرىس جازۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىراتىن باستى ءنورماتيۆتى قاعيدالار بولىپ سانالادى. ەرەجەدە الدىمەن ۇلتتىق ءتىلدىڭ جازۋ-سىزۋمەن بايلانىستى:
– ءتىلدىڭ جالعامالىلىعى;
– ءتىلدىڭ ىقشامدالۋى;
– ءتىل دىبىستارىنىڭ ۇندەستىگى;
– داۋىسسىزداردىڭ ءبىر-بىرىمەن ۇيلەسىمدىلىگى, ت.ب. نەگىزگى زاڭدىلىقتارى مەن ەرەكشەلىكتەرى ەسكەرىلدى.
ەرەجەنىڭ نەگىزگى ۇستانىمى ءۇشىن فونەماتيكالىق پرينتسيپ باسشىلىققا الىندى. سونىمەن قاتار قازاق ادەبي ءتىلىنىڭ لەكسيكالىق قۇرامىنداعى كونە جانە كىرمە تىلدىك قاباتتاردىڭ كەيبىر تۇرلەرىنىڭ ەملەسىنە قاتىستى ءداستۇرلى جانە فونەتيكالىق, ال ءتول سوزدەردىڭ كۇردەلى تۇرلەرى ءۇشىن مورفولوگيالىق پرينتسيپ تە قولدانىلدى.
