– رەسەيدىڭ ۇلكەن تەاترىنىڭ ساحناسىنا شىعۋدى ارمانداماعان ءارتىس جوق بولار. جاقىندا سول جاققا بارىپ, مامانداردىڭ جوعارى باعاسىن الىپ قايتتىڭىز. قانداي اسەردەسىز؟
– ءيا, «استانا وپەرا» وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ ونەرپازدارى سانكت-پەتەربوردىڭ ماريا تەاترىندا ونەر كورسەتىپ, شەتەلدىك تاجىريبەلى ماماندار تاراپىنان لايىقتى باعاعا يە بولدى. بۇعان وتە قۋانىشتىمىن. ماەسترو ۆالەري گەرگيەۆتىڭ ديريجەرلىگىمەن شىرقاۋ – ءار ءانشىنىڭ ماڭدايىنا بۇيىرا بەرمەيتىن باقىت. بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاننىڭ وپەرا ونەرى بۇكىل الەمگە ايان. قازىر ءبىزدىڭ انشىلەرىمىز كەز كەلگەن حالىقارالىق ارەنالاردا ەل نامىسىن لايىقتى دەڭگەيدە قورعاي الادى. بۇل – ۇلكەن جەتىستىك. وعان قوسا, الەمدەگى سۇرانىسى وتە جوعارى ەلدار ابدىرازاقوۆپەن بىرگە «اتتيلا» وپەراسىندا ودابەللا پارتياسىن ورىنداعانىم, كەيىن ماريا تەاترىندا روبەرتو تالياۆينيمەن ونەر كورسەتكەنىم شابىتىما قانات ءبىتىردى.
– وپەرانىڭ كوبىسى شەتەل تىلىندە شىرقالادى عوي. بۇل جاعى سىزگە قيىندىق تۋدىرماي ما؟
عازيزا, ەۇۋ ستۋدەنتى– ەڭبەكتەنسەڭ, ەش قيىندىعى جوق. ەڭ باستىسى, وپەرانىڭ بار اسەمدىگىن جوعالتىپ الماۋ كەرەك. قازىر يتاليا تىلىندەگى شىعارمالاردى ورىنداپ ءجۇرمىن. تىڭدارمانعا دۇرىس جەتكىزۋگە تىرىسامىن.
– الەمنىڭ ايتۋلى تەاترلارىن ارالاپ ءجۇرسىز. سىزدىڭشە, ءبىزدىڭ تەاترلاردىڭ دەڭگەيى قانداي؟
گۇلجان, وقىرمان
– «استانا وپەرا» دەڭگەيى ەش تەاتردان كەم ەمەس. مۇنداعى اكۋستيكا تاماشا. ساحنانىڭ ءىشى مەن سىرتىنداعى بارلىق نارسەلەر – ەدەننەن توبەگە دەيىن, ورىندىقتار مەن قابىرعاداعى اينالار ساحناداعى داۋىستىڭ تەرەڭدىگىن ايشىقتاي تۇسەدى. ۇجىمداعى ارىپتەستەرىممەن ماقتانامىن, بارلىعى دا تالانتتى, بىرىنەن ءبىرى وتەدى. ءوز باسىم وسى تەاتردا ەڭبەك ەتۋ كەز كەلگەن وپەرا ءانشىسىنىڭ ارمانى دەپ ويلايمىن. «استانا وپەرا» تەاترىنىڭ بولاشاعى زور.
– وپەرانىڭ درامالىق ساتتەرىن تىڭداۋشى جۇرەگىنە جەتكىزە ءبىلۋ ءۇشىن ءانشىنىڭ داۋىس دياپازونى كەڭ بولۋعا ءتيىس. داۋىسىڭىزدى قالاي كۇتەسىز؟
تىنىسبەك, مەكتەپ وقۋشىسى– ءار ءانشىنىڭ جەكە ۆوكالدىق گيگيەناسى بولادى. ستۋدەنت كەزىمدە رەپەرتۋارىمدا جوق اندەردى ورىنداپ, داۋىسىما كەلىڭكىرەمەي, قينالعان ساتتەر بولعان. قازىر ءوزىمنىڭ داۋىسىما ساي شىعارمالاردى تاڭداۋعا تىرىسامىن. كۇنى-ءتۇنى ءان ايتۋعا دا بولمايدى, سوسىن سۋىق سۋسىندار ىشپەۋ كەرەك.
– بولاشاقتا وپەرا جانرىنىڭ دامىعان جەرىنە, ياعني شەتەلگە قونىس اۋدارۋىڭىز مۇمكىن بە؟
جايدار– ءوزىڭنىڭ ەلىڭدەگى تەاتردىڭ دەڭگەيى تومەن بولسا نەمەسە رەپەرتۋار بولماسا, ارمان قۋالاپ شەتەلگە قونىس اۋدارۋعا بولادى. ال, بىزدە ولاي ەمەس. بىزگە تاجىريبە جاعىنان بايىتۋ ءۇشىن شەت ەلدەردەن مىقتى انشىلەر مەن ءوز ءىسىنىڭ ماماندارى شاقىرىلادى. سىرت جاققا گاسترولگە كوپ شىعامىز. «استانا وپەرادا» جۇمىس ىستەۋ ءتارتىبى شەت ەلدەگىمەن بىردەي.
– رۋمىنيا ۇلتتىق وپەرا تەاترىنىڭ ساحناسىندا ونەر كورسەتىپ قايتتىڭىز. كورەرمەن قالاي قابىلدادى؟
تامارا, قالا تۇرعىنى– دجۋزەپپە ۆەرديدىڭ «ايدا» وپەراسىندا باس كەيىپكەردىڭ پارتياسىن ورىندادىم. رۋمىنيالىق تەاتردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ميحاي كوسما جانە ديريجەر كريستيان ساندۋ وسى وپەراعا ارنايى شاقىرتقان بولاتىن. ارينە, وتە قۋانىشتىمىن. بۇل – مەن ءۇشىن ۇلكەن قۇرمەت. حالىق وتە جاقسى قابىلدادى. كورەرمەندەردىڭ قۇرمەتى مەن قوشەمەتى ەرەكشە بولدى.
– دجۋزەپپە ۆەرديدىڭ «ايدا» وپەراسى تۋرالى ايتىپ بەرىڭىزشى…
ميرا, تۇراقتى وقىرمان– بۇل – الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە كورەرمەن سۇيىسپەنشىلىگىنە يە بولعان كلاسسيكالىق وپەرا. مۇنداعى, اسىرەسە, قىزدىڭ وتانىنا, رادامەسكە دەگەن ادال ماحابباتىن كورسەتەتىن ءۇشىنشى اكتى اسا قيىن سوعادى. رۋمىنيا ساحناسىندا سول سىننان سۇرىنبەي ءوتتىم دەي الامىن. تىڭعىلىقتى دايىندالۋعا ۋاقىت جەتپەي قالعانىنا قاراماستان, ساحناداعى ارىپتەستەرىممەن بىردەن ءتىل تابىسىپ كەتتىم. ولار مەنى, مەن ولاردى جەرگە قاراتقان جوقپىز. سپەكتاكلدىڭ ءساتتى وتۋىنە تەاتردا كوپ دايىندىق جاساۋىمنىڭ ەداۋىر كومەگى ءتيدى. سەبەبى, ۋاقىت اعىمىنا ىلەسە العان ادام عانا قازىر بەلگىلى ءبىر تابىسقا قول جەتكىزەدى دەسەك, بۇل ورايدا ماعان الەمدەگى ەڭ كوپ سۇرانىسقا يە ءانشى – ەلدار ابدىرازاقوۆپەن بىرگە ونەر كورسەتكەن «اتتيلا» وپەراسىنداعى ودابەللا بەينەسى, ماريا تەاترىندا روبەرتو تالياۆينيمەن شىرقاعان رولدەرىم قىمبات.
– جۇپار اپاي, ءبىر پارتيانى ساحناعا شىعارۋ ءۇشىن ءبىراز ۋاقىت كەرەك شىعار. ءسىز قانشا ۋاقىت دايىندالاسىز؟
دينارا, مۇعالىم– ول ءار وپەرانىڭ ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى دەر ەدىم. ايتەۋىر, كەمىندە 2-3 اي ۋاقىتتى جۇمسايمىز.
– بۇگىنگە دەيىن شىرقاعان تۋىندىلارعا توقتالساڭىز. سونىڭ اراسىنان ءسىز ءۇشىن قايسىسى ەرەكشە؟
جامال, وقىرمان
– مۇقان تولەباەۆتىڭ «ءبىرجان-سارا» وپەراسىنداعى التىنايدىڭ ءرولى جانىما جاقىن. ءارى بۇل – مەنىڭ ۇلكەن ساحنادا العاش ورىنداعان تۋىندىم. سوسىن دج.ۆەرديدىڭ «ايدا» وپەراسىنان ايدا, «ترۋبادۋر» وپەراسىنان لەونورا, دج.ءپۋچچينيدىڭ «تۋراندوتىنان» تۋراندوت, ر.لەونكاۆاللو «پاياتسى» وپەراسىندا نەددانىڭ پارتياسىن ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى. جالپى, شىرقاعان اريالارىم ءبىر-بىرىنە ۇقسامايدى. سوندىقتان ارقايسىسىنىڭ ءوز ورنى بار.
– ارىپتەستەرىڭىز اراسىندا ءسىزدىڭ ارتىقشىلىعىڭىز نەدە دەپ ويلايسىز؟
ايجان, ستۋدەنت– وپەرانىڭ ءوزى كوپ سالالى, وتە قيىن جانرلاردىڭ ءبىرى عوي. ءبىزدىڭ, انشىلەردىڭ وسى سالانى تاڭداۋىمىزدىڭ ءوزى باسقالاردان دارالايتىنداي. سونىمەن بىرگە, بالكىم, داۋىسىمدا ءبىر ەرەكشەلىك بار شىعار. جالپى, ونەردە ءوز ورنىڭنىڭ بولعانى جاقسى
ەركەجان ساتىمبەك