Osydan bes jyl būryn qūrylǧan «Atamnyn amanaty» qoǧamdyq bırlestıgınıŋ basty missiiasy «Ölı riza bolmai, tırı baiymaidy» deitın qazaqtyŋ bır auyz sözımen tıkelei bailanysty. Onyŋ basy-qasynda osynau tämsıldıŋ taudai salmaǧyn sezınıp, igılıktı ıske bel şeşe kırısken belsendı azamattar jür. Iz-tüssız ketken äkesınıŋ deregı tabany kürektei seksen jyl ötken soŋ tabylyp, qabırıne tuǧan jerdıŋ bır uys topyraǧyn aparyp tūryp egılgen qariiany körgende erıktıler eŋbegınıŋ zaia emestıgın sezınesıŋ.
Jetı atasyna deiın jetık bılgen qazaq qaşannan ızdeusız, joqtausyz qalǧannan qoryqqan. Ūrpaqtan ūrpaqqa jalǧasyp, üzılmei kele jatqan ūly dästür. Endeşe sol köbınıŋ artyndaǧy ūrpaǧy da qalmaǧan 271 myŋnan astam bozdaqty ızdemeu, joqtamau endıgı jerde eldıgımızge syn bolar edı. Byltyr bırınşı ret 22 mausymda Qazaqstandaǧy barlyq meşıtter men şırkeulerde bır mezgılde habar-oşarsyz ketken jauyngerlerdıŋ ruhyna arnaiy qūran baǧyştalyp, dūǧa oqyldy. Atalǧan bırlestık osy igılıktı ıstı jyl saiyn dästürge ainaldyrmaq niette.
«Atamnyn amanaty» öz jūmysyn negızı üş baǧyt boiynşa jürgızedı. Bırınşı baǧyt, maidangerlerdı äskeri qūjattary boiynşa arhivterden, türlı forumdar men qauymdastyqtar arqyly ızdestıru. Ekınşı baǧyt – maidan dalasynda tıkelei qazba jūmystaryn jürgızu. Bırlestıktıŋ erıktıler toby jyl saiyn Kaluga oblysynda ötetın «Batys maidany. Varşava tas joly» halyqaralyq äskeri-tarihi ekspedisiiasyna qatysady. Biyl da baryp qaitty. Üşınşı baǧyt – el ışınen tuystaryn ızdestıru, iaǧni TMD ǧana emes, bükıl Europa memleketterınıŋ aumaǧynda qanşama jerlesterımız jatyr. Olardyŋ köbı Europany (Serbiia, Vengriia, Germaniia, Polşa, Latviia jäne taǧy basqa elderdı) azat etu barysynda şeiıt bolsa, endı bırazy tūtqynǧa tüsıp, konslagerlerde qaza tapqandar.
– Qazır bızdıŋ qolymyzda elden tysqary jerde mäŋgılık mekenın tapqan 20 myŋǧa juyq qazaqstandyqtyŋ tızımı bar. Solardy oblys-oblys boiynşa bölıp, jergılıktı būqaralyq aqparat qūraldarynda jariialaudy bastap ta kettık. Izdestıru barysynda jürektı şymyrlatar oqiǧalar men qily taǧdyrlar jiı kezdesedı. Olar turaly saǧattap aituǧa bolady, – deidı bırlestıktıŋ Basqarma töraǧasy Mūrat Moldaǧaliev.
Biyl qyrküiek aiynda «Atamnyn amanaty» qoǧamdyq bırlestıgı Almatyda «Ortaq tarih. Ortaq jeŋıs. Ortaq közqaras» atty halyqaralyq konferensiia ötkızdı. Osymen üşınşı ret ūiymdastyrylyp otyrǧan būl forum TMD elderındegı ükımettık emes ūiymdar men ızdestıru qozǧalystarynyŋ özara ıs-qimyly üşın aşyq dialog alaŋyna ainaldy dese bolady. Bırlestık elımızdegı orta mektepter men joǧary oqu oryndarynda jastarmen tärbie jūmysyn bırşama jolǧa qoiǧan. Ökınışke qarai, būl rette nazardan tys qalyp otyrǧan ekı äleumettık top bar, olar – jūmysşy jastar men orta-arnaiy bılım beretın oqu oryndarynyŋ studentterı.
– Öskeleŋ ūrpaq özınıŋ ötken tarihyn bıluı tiıs. Mäselen, biyl «Atalar amanatyna adalmyz» atty aksiia ötkızıp, onda ärbır kolledjdıŋ studentterı Qazaqstanda jasaqtalyp, Ekınşı düniejüzılık soǧysqa qatysqan diviziialar men qūrmalardyŋ tarihyn, maidan jolyn zerttep, solar jönınde ǧylymi-ızdestıru jūmystaryn jasady. Sol zertteulerdıŋ barysynda «Danalyq» kolledjınıŋ studentterı daŋqty 101-atqyştar brigadasynyŋ soŋǧy közı tırı soldatyn – 102 jastaǧy maidangerdı tapqan edı. Ökınışke qarai, Rjev tübındegı qandy şaiqasqa qatysyp, soǧysty Kennigsbergte aiaqtaǧan Satylǧan Bekmaǧambetov aqsaqaldyŋ qaitys bolǧany turaly qaraly habar Aqtöbe qalasyna künı keşe jettı. Batyrdyŋ topyraǧy torqa bolsyn! Onyŋ ömır joly jas ūrpaqqa ärdaiym ülgı bolyp qala bermek, – deidı basqarma töraǧasy.
Bırlestık ökılderı Astana qalasynyŋ bır top studentterın qala tübındegı Ūlttyq ūlanǧa qarasty äskeri bölımge alyp bardy. Jasöspırımder kazarmadan bastap, qaru-jaraq, äskeri tehnikalarmen, iısşıl ittermen tanysyp, soldat botqasynan däm tatyp, jauyngerlık ömırmen etene tanysty. Bır künnıŋ ışınde olardyŋ äskeri qyzmetke degen közqarastary tübegeilı özgerdı deuge bolady. Köbı būrynǧy oilarynan ainyp, qajet bolsa, Otan qorǧauşysy retınde sapqa tūruǧa tılek bıldırdı.
Qazırgı taŋda «Atamnyn amanaty» qoǧamdyq bırlestıgı äskeri-patriottyq tärbienı jandandyru baǧytynda bırqatar jobalardy jüzege asyrudy josparlap otyr. Onyŋ ışınde äskeri önerdıŋ älıppesın üiretu maqsatynda dalalyq jiyndardy jiırek ötkızu josparda bar. Mysaly, ekı märte Keŋes Odaǧynyŋ batyry T.Bigeldinov atyndaǧy QR KK Äue Küşterınıŋ Äskeri institutynyŋ bazasynda kursanttar demalysqa ketken mezgılde balalar men jasösprımder üşın jazǧy jiyn ūiymdastyru ūsynylmaq. Jiyn barysynda olar osy joǧary oqu ornynyŋ tynys-tırşılıgımen, äskeri ūşaqtardyŋ türlerımen jaqynyraq tanysyp, bolaşaq ūşqyştar maşyqtanatyn trenajerlerdı tıkelei basqaryp köredı. Jastardyŋ boiynda otansüigıştık ruhty sıŋıru üşın osyndai ıs-şaralar auadai qajet.
Būdan bölek, bırlestık QR Qorǧanys ministrlıgınıŋ äskeri-tehnikalyq mektepterımen de tyǧyz qarym-qatynas jasap, arnaiy jospar boiynşa jūmys ısteude. Bügıngı künı äskeri-patriottyq tärbie beru salasynda jüielı közqarastyŋ joqtyǧy baiqalady. Oǧan müddelı taraptar arasyndaǧy vedomstvoaralyq özara bıryŋǧai ıs-qimyldyŋ bolmauy da öz äserın tigızude. Sonymen qatar, būl salada ūrpaqtardyŋ auysuyn eskere otyryp, qazırgı jastardyŋ kumirı kımder jäne olar nenı qalaidy degen mäselelerdı zerdeleu arqyly jüielı jūmys jasaǧan jön.
– 2030 jylǧa deiıngı Äskeri-patriottyq tärbie tūjyrymdamasynyŋ jobasy Ükımet qaulysymen bekıtılgen soŋ «Atamnyn amanaty» qoǧamdyq bırlestıgı de sony jüzege asyruǧa belsene aralasyp, ortaq ıske öz ülesın qosatyn bolady. Ūly Jeŋıstıŋ 80 jyldyǧy qarsaŋynda «Belgısız qazaqstandyq sarbaz» monumentın ornatudy ūsynyp otyrmyz. Osylaişa bız bostandyq jolynda qaza tapqan bozdaqtardyŋ aldyndaǧy azamattyq paryzymyzdy oryndaimyz. Būl eskertkış soǧysta habar-oşarsyz ketken nemese qaida jerlengenı belgısız barlyq otandastarymyzdyŋ ruhyna taǧzym etetın köpşılık orynǧa ainalar edı, – deidı M. Moldaǧaliev.
«Atamnyn amanaty» QB jastardy ruhani-adamgerşılık, äskeri-patriottyq tärbieleuge baǧyttalǧan jobalardy jüzege asyrudy jalǧastyruda. Biyl būl şaralar Keŋes Odaǧynyŋ Batyry, Halyq Qaharmanynyŋ armiia generaly S.Nūrmaǧambetovtyŋ 100 jyldyǧyn jäne Halyq Qaharmany R.Qoşqarbaevtyŋ 100 jyldyǧyn merekeleu aiasynda ötude. «Qazaqstandyqtardyŋ Ekınşı düniejüzılık soǧys maidandaryndaǧy erlıgı» taqyrybyndaǧy «Batyr baba tarih» viktorinasy 2024 jyldyŋ qaŋtar-säuır ailary aralyǧynda öttı. Jarysqa 30 komanda qatysty. Ziiatkerlık oiynnyŋ finalyna «Kölık jäne kommunikasiialar joǧary kolledjı», «Astana halyqaralyq universitetınıŋ» pedagogikalyq kolledjı», Z.G.Myrzaǧūlova atyndaǧy joǧary «Danalyq» medisinalyq kolledjı, «M.Jūmabaev atyndaǧy halyqaralyq kolledj», «Şipager» medisinalyq kolledjı, «Servis jäne turizm kolledjı» komandalary şyqty.
Sonymen qatar, Astana qalasyndaǧy Dostyq üiınde «Atalar amanatyna adalmyz» atty döŋgelek üstel ötkızıldı. Oǧan aty aŋyzǧa ainalǧan batyrlardyŋ ūrpaqtary – Lira Nūrmaǧambetova men Däuren Qoşqarbaev, belgılı ǧalymdar men Qazaqstan Respublikasy Qorǧanys ministrlıgınıŋ ökılderı qatysty. Orta arnauly oqu oryndary men «Atamnyŋ amanaty» qoǧamdyq ūiymy arasynda jastardy patriottyqqa ruhta tärbieleu boiynşa qol qoiylǧan memorandumǧa säikes, 2022-2024 oqu jylynda belsendı qyzmet atqarǧan kolledjder Keŋes Odaǧynyŋ Batyry – qazaqstandyqtardyŋ erlıkterı turaly baiandamalar daiyndady. Būl şara ūrpaqtar sabaqtastyqtyǧynyŋ simvolyna ainalyp, jastardyŋ boiynda ruhani-adamgerşılık qūndylyqtardy nyǧaita tüspek.
Astanadaǧy Triatlon parkte ötken 5 jäne 10 şaqyrymdyq jarys Keŋes Odaǧynyŋ Batyry, Halyq Qaharmany, tūŋǧyş qorǧanys ministrı, armiia generaly Saǧadat Nūrmaǧambetov pen Halyq Qaharmany Rahymjan Qoşqarbaevtyŋ jüz jyldyq mereitoiy aiasyndaǧy bır aituly şara boldy. Jarys «Atamnyn amanaty» QB men QR Qorǧanys ministrlıgınıŋ ūiytqy boluymen ūiymdastyryldy. Oǧan Qaruly Küşterdıŋ, Ūlttyq qauıpsızdık komitetı Şekara qyzmetınıŋ, Ūlttyq ūlannyŋ myŋǧa juyq äskeri qyzmetşılerı men tört jüzden astam käsıbi jelaiaqtar men sport äuesqoilary qatysty. Sondai-aq bırlestık QR Qūrlyq äskerlerınıŋ Aqmola garnizonynda ornalasqan 68655 äskeri bölımınde elordalyq studentterge arnalǧan «Aşyq esık künın» ūiymdastyrdy. Onda bolaşaq Otan qorǧauşylar sarbazdardyŋ tūrmys jaǧdaiyn öz közderımen kördı, saltanatty äskeri ant qabyldauǧa kuä bolyp, qaru-jaraq pen äskeri tehnika türlerımen tanysty. Būl ıs-şara jastar arasynda äskeri qyzmet märtebesın köteruge, patriottyq sezımderın damytuǧa yqpal ettı.
Jaqynda bırlestık bastamasymen osymen ekınşı ret ret Qazaqstannyŋ barlyq meşıtterınde bır mezgılde Ekınşı düniejüzılık soǧysta qaza tapqan jäne habarsyz ketken bozdaqtardyŋ ruhyna arnap qūran baǧyştalyp, dūǧa jasaldy. Qan maidanǧa Qazaqstannan 1,5 mln adam attanyp, onyŋ 630 myŋy opat boldy, 271 myŋnan astamy habar-oşarsyz kettı. Köbınıŋ artynda ūrpaǧy da qalǧan joq. Sondyqtan būl – Otan üşın şeiıt bolǧan bozdaqtardyŋ aldyndaǧy boryşymyz. «Ölı riza bolmai, tırı baiymaidy» deidı qazaq atam. Olai bolsa, ötken tarihty jastardyŋ esıne ünemı salyp otyruymyz kerek. Öitkenı ata-babamyz amanat etıp qaldyrǧan el men jerdıŋ iesı de – ösıp kele jatqan jas ūrpaq.
– Būl rette erıktılerdıŋ janqiiarlyq eŋbegın erekşe atap ötu kerek. Olar özderınıŋ uaqyty men küş-jıgerın aiamai maidan dalasynda qazba jūmystarymen, mūraǧattar men türlı forumdar arqyly derekter ızdeumen ainalysady. Araǧa 80 jyl salyp atajūrtqa oralǧan sol sarbazdardyŋ tıkelei ūrpaqtarynyŋ, tuǧan-tuystarynyŋ alǧys sözderı men quanyşty köz jasy erıktıler eŋbegınıŋ öteuı bolyp tabylady» deidı «Atamnyŋ amanaty» ūiymynyŋ basqarma töraǧasy Mūrat Moldaǧaliev.
Osyndai igılıgı men sauaby mol şaralar elımızdıŋ aumaǧynda ornalasqan barlyq pravoslavie şırkeulerı men katolik hramdarynda da ötkızıldı.
