Astana qalasyndaǧy Baiqoŋyr audanynyŋ qūrylǧanyna biyl 6 jylǧa juyqtady. Kün sanap körkeigen audannyŋ jyl saiyn maŋyzy artyp, märtebesı ösude. Jalpy audany 18129 gektardy qūraidy. Tūrǧyndar sany – 237498 adam. Audan aumaǧynda «Öndırıs», «Kirpichnyi», «Kazgorodok» tūrǧyn alaptary jäne 12 saiajai qauymdastyǧynan tūratyn «Qoiandy» saiajai alaby ornalasqan.
Tūrǧyndardy qabyldau jalǧasuda
«Halyq ünıne qūlaq asatyn memleket» tūjyrymdamasy aiasynda tūrǧyndardy qabyldau ıs-şarasy jalǧasuda.
Tūrǧyndardy jeke qabyldau apta saiyn audan äkımı Talǧat Rahmanberdınıŋ qatysuymen ötedı. Qabyldau barysynda audan tūrǧyndary özderın tolǧandyratyn sūraǧyn qoiyp, tuyndaǧan mäselenı sol jerde şeşuge tyrysady. Mäselen, osy aptada ötken qabyldau barysynda äleumettık kömek, sanitarlyq tazalyq, elektr jäne jylumen qamtamasyz etu, MİB jäne PİK ūiymdaryna qatysty bırqatar mäsele köterıldı. Tūrǧyndar tarapynan qoiylǧan barlyq sūraqqa tiıstı jauap berıldı, qosymşa qaraudy qajet etetın keibır sūraqtar baqylauǧa alyndy.
Ötken jyldyŋ basynan berı tūrǧyndardan 20 myŋnan astam ötınış kelıp tüsken. Būl, negızınen, jeke qabyldaularda, tūraqty jäne köşpelı kezdesuler barysynda, resmi internet-resurstarda, sondai-aq iKomek qalalyq monitoring jäne jedel sūraq qoiu ortalyǧyna kelıp tüsken şaǧymdar men ūsynys-tılekter.
– Tūrǧyndardan kelıp tüsken ötınışterge qaraǧanda, olardy köbıne tūrǧyn üi-kommunaldyq şaruaşylyq, aulalardy abattandyru, qyzmet körsetetın ūiymdardyŋ jūmysy, tūrǧyn üilerdıŋ qasbetı men şatyry, äleumettık jäne basqa da mäseleler tolǧandyratyny anyqtaldy. Jalpy kelıp tüsken barlyq ötınış boiynşa uaqytyly şaralar qabyldanyp, tüsınıktemeler berıldı, – dedı Talǧat Rahmanberdı.
Köşe jaryǧy – qauıpsızdık kepılı
Audan tūrǧyndarymen bolatyn kezdesulerde jiı köterıletın mäselenıŋ bırı – köşelerdı jaryqtandyru. Būl rette Baiqoŋyr audanynda oramışılık jäne köşelerdı jaryqtandyru boiynşa jūmys kün saiyn jürgızılude.
Bügıngı taŋda jergılıktı jūrtşylyqtyŋ ötınışıne bailanysty audan aumaǧyndaǧy M.Lermontov, A.İmanov, A.Jūbanov, Bişı qaiyŋ, Özen, Kökseŋgır, Naizatas köşelerınde jaryqtandyru jüielı jüzege asty.
Köşe şamdary jolauşyǧa jol körsetıp qana qoimaidy, kez kelgen öŋırdıŋ bet-beinesın körsetedı, audannyŋ kelbetın aişyqtaidy. Iŋır tüskende ıske qosylyp, jolauşyǧa, äsırese mektepten qaitqan oquşyǧa taban jolyn körsetıp, tüngı uaqytta qauıpsızdıkke de qorǧan bolady. Sondyqtan jaryq jüiesınıŋ dūrys jūmys ısteuı qai kezde de maŋyzdy.
Audan boiynşa kündelıktı kölık jäne jaiau jürgınşıler qozǧalysynyŋ qauıpsızdıgın qamtamasyz etu maqsatynda köşeler men aula aumaqtary jaryqtandyrylyp jatyr. Ötken jyly jaryqtandyru boiynşa jürgızılgen jūmys şeŋberınde 205 jaryqtandyru baǧanasy ornatylǧan. Eskırgen jaryq şamdary aiyrbastalyp, zamanaui diodty şamdar paida boldy, elektr energiiasyn tiımdı paidalanu jäne ünemdeu üşın energiia ünemdeitın jaryqdiodty şamdar ornatyluda.
– 2023 jyly audandy jaryqtandyru boiynşa jürgızılıp jatqan jūmys şeŋberınde 205 jaryqtandyru baǧanasy ornatyldy. Ūzyndyǧy 4,5 şaqyrym qūraityn 10 kV kabel auystyryldy. «Qūtqaruşylar», «Esu arnasy», «Ūstazdar», «Jer-ana» atty skverlerındegı kabelder auystyryldy. Aǧymdaǧy jyly 20 jaŋa qoǧamdyq keŋıstıkte jäne 90 aulada jaryqtandyru aspaptaryn ornatu, tozǧan injenerlık jelılerdı auystyru josparlanuda, – dedı audan basşysy.
Sondai-aq tūrǧyn üilerdı sändık jaryqtandyru boiynşa da jūmys jürgızılude. Byltyr audandaǧy tūrǧyn üilerdı sändı jaryqtandyru boiynşa auqymdy jūmys jüzege asyrylsa, biyl 30 üide sändık jaryqtandyru jürgızıledı.
Köşelerdı jaryqtandyru üşın qauıpsız ärı tiımdı energiia qondyrǧylary engızılıp, audanda auqymdy tırlıkter atqaryldy. Äsırese infraqūrylymdy damytu, onyŋ ışınde köşelerdı jaryqtandyru, elektr jelılerın jaŋǧyrtu syndy jūmys jürgızılıp jatyr. Aldaǧy uaqytta jaryq jürgızılmegen köşeler kezeŋ-kezeŋımen jaryqtandyrylady.
Jasyl jelek jaiqalady
Kögaldandyru boiynşa ötken jyldary bıraz jūmys jürgızıldı. Biyl Baiqoŋyr audanynyŋ 3 tūrǧyn alabynda 6500-ge juyq aǧaş otyrǧyzylady.
Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy negızınde Baiqoŋyr audanynyŋ äkımdıgı megapolistı kögaldandyruǧa jäne kök jelektı qalaǧa ainaldyruǧa köp köŋıl böledı. Audan äkımınıŋ aituynşa, biyl ülken jūmys atqarylady. Audannyŋ kögaldanuyna jergılıktı käsıporyndar men ūiymdar, ŞOB, kommunaldyq käsıporyndar, PİK jäne belsendı tūrǧyndar atsalysady. Mäselen, 2022 jyly audan aumaǧyna 2 myŋǧa juyq aǧaş pen 10 myŋnan astam köpjyldyq būta otyrǧyzyldy. Byltyr taǧy 10 myŋnan asa būta men 3 myŋ aǧaş egılıp, 22 myŋ şarşy metr gülzar jasaldy, 14 myŋ syzyq metr boiymen kögaldy qorşau, 25 myŋǧa juyq sändık güldı būta boi köterdı. Būl rette jergılıktı suaru jüiesın ornatuǧa erekşe köŋıl bölınıp, Jambyl Jabaev skverı men Aqbūlaq özenı boiynda, Täuelsızdık daŋǧylynan bastap Ş.Qūdaiberdıūly daŋǧylyna deiıngı aralyq osy jüiemen qamtyldy. Sondai-aq Atatürık, A.Kravsov köşesı, 2-4, J.Täşenev köşesı men «Egemen Qazaqstan» gazetı» köşesınıŋ maŋyndaǧy skverlerde, A.Puşkin köşesı, 15-üidıŋ aulasynda jöndeu-qalpyna keltıru jürgızıldı.
Biyl audanda 6 myŋnan astam aǧaş, 20 myŋ būta otyrǧyzu, 15 myŋ syzyq metr boiymen kögaldy qorşau salu josparlanyp otyr. Audan aumaǧynda apat qaupı bar jäne kedergı keltıretın aǧaştar joq emes. Olardy uaqytyly joiu köşelerde, aulalarda, saiabaqtarda, qoǧamdyq keŋıstıkterde qauıpsızdıktı qamtamasyz etuge yqpal etıp keledı. Osyǧan orai, Baiqoŋyr audanynyŋ aumaǧynda būtaqtardy kesu jäne quraǧan aǧaştardy kesu josparly türde jürgızılıp keledı. Osyndai aǧaştardy kesu jönındegı ıs-şaralar jospary jasyl jelekterdıŋ jai-küiın qadaǧalau nätijesı boiynşa jäne audan tūrǧyndarynyŋ ötınışı boiynşa jüzege asuda.
Ötken jyly 126 konteiner alaŋy ornatyldy. Jalpy ūzyndyǧy 4,4 km bolatyn 4 köşege asfalt töseldı, sondai-aq «Öndırıs» jäne «Kirpichnyi» tūrǧyn alaptarynda 80 jaryqtandyru aspaby auystyrylyp, ornatyldy. Sonymen bırge audanda 4 jyly aialdama pavilony paida boldy. 8 köşede ūzyndyǧy 3,6 km bolatyn trotuar salyndy.
Qoǧamdyq keŋıstık köbeidı
Audan aumaǧynda tūrǧyndardyŋ bos uaqytyn qolaily ötkızuıne barynşa jaǧdai jasaluda. Jyl saiyn jaŋa qoǧamdyq keŋıstıkter men oryndar, aula aumaqtary jabdyqtalady.
Byltyr 11 qoǧamdyq keŋıstık abattandyryldy, 25 aulada keşendı abattandyru jürgızıldı, 42 auladaǧy oiyn jäne sport aimaqtaryna jöndeu-qalpyna keltıru jūmysy jürgızıldı. Onyŋ ışınde «Halyq qatysatyn biudjet» jobasy aiasynda 20 aula abattandyryldy. Jürgızılıp jatqan jūmys nätijesı boiynşa abattandyrylǧan aulalar sany 205-ke deiın artyp, būl audandaǧy barlyq aula aumaǧynyŋ 84 paiyzyn qūrady.
Aǧymdaǧy jyly audanda 20 qoǧamdyq keŋıstık aşu, sondai-aq 90 aulada abattandyru jürgızu josparlanyp otyr. Audan tūrǧyndarynyŋ ötınışı boiynşa 20 jaŋa konteiner alaŋy ornatylyp, jūmys ıstep tūrǧan 200 konteiner alaŋyna jöndeu jürgızıldı, 50 kül konteinerı daiyndaldy. Biyl qoldanystaǧy 300 alaŋ jöndelıp, keŋeitıledı, sondai-aq 100 kül konteinerın daiyndau josparlanyp otyr.
Äleumettık mäseleler – basty nazarda
Baiqoŋyr audanynda bügınde 22 myŋnan astam zeinetker, 573 tyl eŋbekkerı, 5591 mümkındıgı şekteulı adam, 3963 köpbalaly otbasy, 1107 köpbalaly ana, «Altyn alqa» jäne «Kümıs alqa» belgılerımen marapattalǧan, 421 äleumettık az qamtylǧan otbasy tūrady.
Jasy ülken kısıler bos uaqytyn paidaly ötkızuı üşın audanda 3 şaǧyn ortalyq ornalasqan.
– Audan tūrǧyndaryn äleumettık qamtamasyz etude būrynǧydai josparly jūmys jürgızılıp jatyr, ötetın aksiialar aiasynda audannyŋ köpbalaly jäne äleumettık az qamtylǧan otbasylarynan 5500-den astam bala türlı ıs-şara men aksiiaǧa qatysty, onda olarǧa jaŋa oqu jylyna daiyndaluǧa kömek körsetıldı jäne jaŋa jyldyq syilyq taratyldy, merzımdı būqaralyq-sporttyq ıs-şaralarǧa qatysuǧa tartyldy, sondai-aq aula merekelerı öttı, – dedı äkım.
Ötken jyly audan aumaǧynda tūratyn 421 otbasyǧa atauly äleumettık kömek taǧaiyndaldy. Mındettı memlekettık äleumettık tölemderden basqa, 1500-ge juyq äleumettık az qamtylǧan, köpbalaly jäne tolyq emes otbasyǧa azyq-tülık jiyntyǧy, balalarǧa arnalǧan kiım, kömır, uaqytşa baspana beru, balalardy balabaqşaǧa tegın ornalastyru, medisina mekemelerınde tekseruden jäne emdeuden ötu jäne t. b. kömek körsetıldı.
– Täuelsızdık künıne orai Astanada Ardagerler keŋesınıŋ üşınşı ortalyǧy aşyldy. Osy uaqytqa deiın E.Brusilovskii köşesınde «Aidar» ortalyǧy aşyldy. Onda 80-nen asa ardager bar. Ekınşı ortalyq, iaǧni «Parasat» ortalyǧy A.Jūbanov köşesınde aşylǧan. Ortalyqqa 50-ge juyq ardager kelıp, bos uaqytyn tiımdı ötkızedı. Audandaǧy belsendı eŋbek ardagerlerınıŋ bos uaqytyn oŋtaily ötkızuge arnalǧan osyndai basqosu oryndarynyŋ boluy asa maŋyzdy, – dedı audan basşysy.
Onyŋ mälımdeuınşe, öskeleŋ ūrpaq ta nazardan tys qalmaidy. Bügıngı taŋda audan aumaǧynda 8 aula kluby jūmys ısteidı. Onda sport seksiialary men şyǧarmaşylyq üiırmeler ūiymdastyrylady.
Byltyr audan aumaǧynda jalpy 10 myŋnan astam adamdy qamtityn 120-dan astam mädeni-būqaralyq ıs-şara öttı. Audan tūrǧyndarynyŋ ömır süru sapasyn jaqsartu boiynşa josparly jūmys aldaǧy uaqytta jalǧasa beredı.
