Bılım salasynyŋ täjıribelı menedjerı, Amanat partiiasynyŋ müşesı Almagül Segızbai Astana qalasy mäslihaty VII şaqyrylymynyŋ deputaty boldy. Bırneşe jyl S.Mäulenov atyndaǧy №37 mektep-liseidı basqardy. Qazır elordadaǧy №91 mektep-gimnaziia direktory. Onymen deputattyq qyzmetı men bılım mäselelerı jönınde sūhbattastyq.
– Almagül Tılektesqyzy, qoǧamdyq mäselelermen qaşannan berı ainalysasyz?
– Mektepte jäne institutta oqyǧanymda qoǧamdyq ömırge ünemı belsendı qatysatynmyn. 1994 jyly Şoqan Uälihanov atyndaǧy Kökşetau pedagogikalyq institutyn bıtırıp, eŋbek jolymdy bastadym. Menı ärqaşan halyqtyŋ äleumettık qorǧalmaǧan toptarynyŋ mäselelerı mazalady. Sondyqtan erekşe qajettılıkterı bar balalardy qoldauǧa tyrystym. Osy jyldary negızgı jūmysymmen qatar qoǧamdyq qyzmetpen ainalysyp kele jatyrmyn.
– Elorda mäslihatyna sailanǧannan keiın aldyŋyzǧa qandai maqsattardy qoidyŋyz?
– Qalalyq mäslihat VII şaqyrylymynyŋ deputaty mandatyn alǧan uaqytta elordadaǧy Syrbai Mäulenov atyndaǧy №37 mektep-liseidı basqarǧan edım. Sol kezde mektepte 4,5 myŋ oquşy oqityn, būl degenımız – 9 myŋ ata-ana. Är oquşynyŋ öz taǧdyry, keide mazalaityn mäselesı bolady. Bırde-bır bala jäne onyŋ otbasy mektep äkımşılıgınıŋ nazarynan tys qalmaityn. Bız balalarǧa bılım berıp qana qoimai, olardyŋ otbasynda ne bolyp jatqanyna da alaŋdadyq, jaǧdailary qalai, qandai qajettılıkterı jäne qandai qiyndyqtary bar, osynyŋ bärıne köŋıl böldık. Būl men basqarǧan alǧaşqy mekeme bolmaǧandyqtan, oquşylardyŋ qamyn oilau belgılı bır därejede ömırımnıŋ mänıne ainalyp kettı.
Oquşylarymnyŋ tūrmystyq mäselelerın şeşu barysynda deputattyqqa tüsu ideiasyn oilai bastadym. Öitkenı astanalyq otbasylardyŋ mäselelerın jüielı türde şeşu üşın memlekettık organdarmen bailanys tetıkterı boluy kerektıgın tüsındım. Al būǧan deputattyq mandat kömektesedı.
VII şaqyrylymǧa Amanat partiiasynyŋ partiialyq tızımı arqyly öttım. Sondaǧy basty maqsatym – halyqpen bırge bolyp, olardyŋ mäselelerın estu, ärine, osy mäselelerdıŋ bärın memlekettık organdarǧa jetkızu boldy.
Menıŋ sailau uchaskemnıŋ barlyq tūrǧyndarynyŋ problemalarymen, keide kürdelı mäselelerımen ainalystym. Maǧan «Vstrecha» sauda üiınıŋ audany: Abylai han daŋǧyly, Küişı Dina, Manas köşelerı, Şäkärım Qūdaiberdıūly daŋǧyly bekıtıldı. Būl uchaskelerde säikes jūmystardy atqardym.
– Sızdıŋ jūmysyŋyz kezınde №37 mektepte qandai maŋyzdy özgerıster boldy?
– Mekteptegı negızgı maŋyzdy özgerıs – qosymşa ǧimarattyŋ salynuy. Būl jūmys mektep jüktemesın azaityp, üş auysymdyq oqudan ekı auysymdyqqa ötuge mümkındık berdı. Ökınışke qarai, qazır sol audanda tūrǧyndar köp tūratyndyqtan, al mektepter jetıspegendıkten, būl mektep qaitadan üş auysymdyqqa öttı.
Menıŋ kezımde himiia, fizika, biologiia, geografiia pänderınıŋ innovasiialyq kabinetterı satyp alyndy, al satyp alynǧan gidroponika kabinetı oquşylarǧa arnaiy rezervuarlar arqyly sirek kezdesetın ösımdıkter sorttaryn ösıruge jäne ärtürlı ǧylymi zertteuler jasauǧa mümkındık berdı.
Mektep aşylǧan uaqyttan Qazaqstannyŋ halyq jazuşysy Syrbai Mäulenovtıŋ atyn ielendı, sondyqtan onyŋ muzeiın aşu turaly şeşım şyǧaryldy. Qazır būl muzeidı bükıl el bıledı. Mektep – ärtürlı respublikalyq baiqaudyŋ jüldegerı. Sonyŋ nätijelerınıŋ bırı – onyŋ aulasynda jylyjai ornatyldy. Būl eksperimentaldy alaŋǧa ainalyp, mūnda oquşylar alǧan teoriialyq bılımderın praktikada qoldanady. Oquşylardyŋ bılım deŋgeiı köterılıp, mūǧalımder türlı baǧdarlamalar arqyly şetelderde bılıktılıkterın arttyrady.
Mektep bazasynda Qosymşa bılım qyzmetterı jäne kreativtı tehnologiialar akademiiasy aşyldy. Sonyŋ arqasynda oquşylar mektepten tys sabaqtardy qadamdyq qoljetımdılıkte oqi alady. Qysqa merzımde kädımgı jalpy bılım beru mektebı oquşylardyŋ jetıstıkterı men pedagogikalyq ūjymnyŋ käsıbilıgı arqasynda mektep-lisei märtebesıne ie boldy. Däl osy mektepte jūmys ıstegen jyldarymdy eŋ jyly sezımdermen eske alamyn. Eŋbekqor ūjym, şyǧarmaşyl oquşylar, alǧystaryn aiamaityn ata-analar jaŋa ideialardyŋ tuuyna şabyt berıp, olardy bırlesıp jüzege asyrdyq.
– №91 mektep-gimnaziianyŋ aşyluy elordanyŋ damyp jatqan audanyna qandai äserın tigızdı?
– Būl mektep «Gorodskoi romans» tūrǧyn üi keşenı audanynda 2021 jyly aşyldy. Ärine, būl jaǧdai ata-analardy da, balalardy da qatty quantty. Öitkenı būǧan deiın balalar osy audannan alys mektepterde oqityn. Qazır oqu orny qadamdyq qoljetımdılıkte ornalasqan. Balalar aǧylşyn, nemıs, fransuz, arab tılderın oqidy. Balalardyŋ oquyna, sapaly bılım aluyna jaily jaǧdailar jasalyp, mūnda ärtürlı üiırmeler men seksiialar jūmys ıstep jatyr.
– Bılıktı pedagogtarmen qamtamasyz etude qiyndyqtar bar ma?
– Bügıngı künderı elorda mektepterınde bastauyş synyptar men naqty ǧylymdar mūǧalımderınıŋ tapşylyǧy bar. Oqu oryndarynyŋ direktorlary mektepterdı bılıktı mūǧalımdermen qamtamasyz etu jūmystaryn jürgızıp jatyr. Kolledjdermen, pedagogikalyq joǧary oqu oryndarymen kelısımşarttar, memorandumdar jasaluda, mamandar jergılıktı oqu oryndarynan ǧana emes, aimaqtardan da tartyluda.
Elordaǧa keletın mūǧalımderdıŋ köbısı, eŋ aldymen, tūrǧyn üi mäselesın sūraidy. Astanada mūǧalımderge arnalǧan 350 oryndyq jataqhana bar. Onyŋ boluy aimaqtardan pedagogikalyq kadrlardy aldyru jūmysyn jürgızuge septıgın tigızıp otyr.
– Mekteptıŋ bala tärbiesındegı orny qandai?
– Öskeleŋ ūrpaqty oqytu men tärbieleude mekteptıŋ alatyn orny zor. Bügınderı Oqu-aǧartu ministrlıgınıŋ bastamasymen el mektepterınde «Bırtūtas tärbie» atty joba sättı ıske asyryluda. Onyŋ aiasynda balalardyŋ boilaryna arlylyq, patriottyq tärbie men ruhani qūndylyqtar sıŋırılude. Ökınışke qarai, bızdıŋ zamanda bulling, kiberbulling, kämeletke tolmaǧandarǧa qatysty zorlyq-zombylyq mäselelerı bar. Osyǧan bailanysty elordada da, elımızde de atalmyş mäselelerdıŋ aldyn aluǧa baǧyttalǧan ıs-şaralar äzırlenude.
– Jūmysy nätijelı menedjer boluy üşın mektep direktorynda qandai qabıletter boluy kerek?
– Kez kelgen oqu ornyn jetıstıkterge tek bılıktı menedjer ǧana jetkızedı. Bükıl oqu-tärbie beru jūmysy dūrys qūrylǧan menedjmentke bailanysty. Basşyǧa özınıŋ oqu ornyn biık därejege jetkızu üşın eŋ aldymen käsıbilık, adamdarmen dūrys qarym-qatynas qūra bılu qasietterı, özın tyŋdatyp, oquşylar men ata-analardy esti alu qabıletı boluy kerek. Sättı menedjer öz küşıne özı senıp, özın-özı jetıldırumen, oqumen ünemı ainalysyp otyruy qajet.
Mansiia Sakenova
