Astanadaǧy Maqsut Narikbayev University-de «Qylmys zaŋdarynyŋ evoliusiiasy: 1922 jylǧy qylmys zaŋy» jobasyna arnalǧan döŋgelek üstel öttı.
Is-şaranyŋ maqsaty qūqyqtyq bılım berudı damytu, atap ötkende zaŋ fakultetterınde memlekettık tıldegı bılım berudıŋ jəne baǧdarlamalardyŋ sapasyn arttyru, qazaq tılındegı qūqyqtyq ədebietter men oqulyqtardyŋ əzırlenuıne jäne Maqsut Narikbayev University tarapynan atqarylyp jatqan jūmystarǧa jan jaqty qoldau körsetu. Sondai-aq, zaŋdardy memlekekttık tılde əzırleu jəne olardy qūqyqtyq tūrǧydan jetıldıru jūmystaryn jalǧastyryp, zaŋ şyǧaru prosesınde qazaq tılınıŋ qoldanys aiasyn keŋeĭtu.
Talqylauǧa QR Parlamentı Senatynyŋ deputaty Qydyrəlı Darhan Quandyqūly, QR Parlamentı Senatynyŋ deputaty Baĭqadamov Nauryzbaĭ Seĭtqaliūly, QR Parlamentı Məjılısınıŋ deputaty, Zaŋnama jəne sot-qūqyqtyq reforma komitetınıŋ müşesı Qūspan Abzal Temırǧaliūly, Maqsut Narikbayev University Basqarma Töraǧasy Närıbaev Talǧat Maqsūtūly, QR Parlamentı Məjılısınıŋ deputaty, Zaŋnama jəne sot-qūqyqtyq reforma komitetınıŋ müşesı Şapaq Unzila Şapaqqyzy, Zaŋnama jäne qūqyqtyq aqparat institutynyŋ Lingvistikalyq ortalyǧynyŋ basşysy, zaŋ ǧylymdarynyŋ kandidaty Nūrzada Mahanbetūly Primaşev, Filosofiia ǧylymdarynyŋ kandidaty, MNU İslam jəne qazaq qūqyǧynyŋ ǧylymi qyzmetkerı Sandybaev Jalǧas Saduahasūly, MNU professory Jūmaǧali Almas jäne taǧy da basqa sala mamandary qatysty.
Şaranyŋ aşylu barasynda Maqsut Narikbayev University Basqarma Töraǧasy Talǧat Närıbaev basqosu HH ǧasyr basyndaǧy alaş zaŋgerlerınıŋ eŋbekterıne arnalǧanyn atap öttı.
«Bügıngı bas qosu HH ǧasyr basyndaǧy alaş zaŋgerlerınıŋ eŋbekterıne arnalyp otyr. Qazaq älıpbiı tarihta üş ret auysty, sondyqtan qazırgı zaŋgerler sol kezeŋdegı eŋbekterden qol üzıp qaldy. Ol eŋbekter qazırgı qūqyq ǧylymy üşın öte maŋyzdy. MNU ǧalymdary men studentterı osy olqylyqty toltyruda. Aldaǧy uaqytta būl ürdıs jalǧasady dep ümıttenemız», – dedı ol.
Sondai-aq Talǧat myrza MNU qabyrǧasynda osy sala boiynşa memlekettık tılde sabaq beretın sapaly mamandardy jūmysqa tartu, qazaq tılınde sapaly qūqyqtyq kontent jasau, qūqyqtyq ǧylymi mektepterdı jaŋǧyrtu siiaqty jūmystardyŋ atqarylyp jatqanyn, «Qazaq qūqyǧy» degen tüsınık qalyptastyru maqsatynda «İslam jäne qazaq qūqyǧy ortalyǧy» qūrylǧanyn aitty.
Döŋgelek üstel aiasynda 1922 jyly qabyldanǧan «Qylmys zaŋy», Alaş zaŋgerlerı audarǧan zaŋdardyŋ qūqyqtyq jüĭesı, zaŋ şyǧarmaşylyǧyn memlekettık tılge köşıru boĭynşa atqarylǧan jūmystar, qazaq tılındegı zaŋ terminologiiasy, sondai-aq «Qylmys zaŋynda» ūşyrasatyn arab jäne parsy tektes sözderdıŋ tüsındırmesı siiaqty taqyryptar talqylandy.
«Jalpy 1924 jyly qazaq ǧalymdarynyŋ I sezı bolǧan. Sol sezde Alaş qairatkerlerı terminderdı qolǧa alu kerektıgı turaly şeşım qabyldaǧan bolatyn. Qazırgı uaqytta töte jazu boiynşa öte köp mūralarymyz bar, solardyŋ qazırgı ǧylymǧa, zaŋ terminologiiasyna septıgın tigızıp jatqanyn körıp jürmız. Sondai-aq, MNU studentterınıŋ sabaqtan tys, öz qyzyǧuşylyqtarynan töte jazu üirenıp, meŋgergenı menı quantty. Sebebı qazırgı taŋda būl sala – öte özektı. Qūjattardyŋ, zaŋnama audarmasynyŋ sapasy keide syn kötermeidı. Sodan keiın ekıjaqty tūjyrym jasalyp jatady», – dedı QR Parlamentı Senatynyŋ deputaty Qydyrəlı Darhan Quandyqūly.
Döŋgelek üstel qorytyndysy boiynşa qatysuşylar qūqyqtyq bılım berudı damytu, zaŋ şyǧaru prosesterı, qūqyqtyq terminologiiany bırızdendıru üşın bırlesıp jūmys ısteuge, sonymen qatar qūqyqtyq bılım beru men zaŋ şyǧaru prosesın jetıldıruge baǧyttalǧan ūsynystardy qoldaityndary jäne jüzege asyruǧa belsendı at salysatyny turaly mälımdeme jasap, deklarasiiaǧa qol qoidy.
