Qorqyt qobyzynyŋ sarynymen, jampoz jyrdyŋ jalynymen Alaşqa ana bolǧan Syr elı elordada Qyzylorda oblysynyŋ öner künderın ötkızdı. Astana qalasynyŋ 25 jyldyǧyna orai ötken ıs-şara aiasynda «Jastar» teatrynda N.Bekejanov atyndaǧy Qyzylorda oblystyq akademiialyq qazaq muzykalyq drama teatrynyŋ qos qoiylymy, Beibıtşılık jäne kelısım saraiynda oblystyq tarihi-ölketanu muzeiınıŋ «Syr öŋırı – Türkı örkenietınıŋ altyn besıgı» körmesı qoiylyp, aimaqtyŋ öner künderı Syrdan şyqqan öner jūldyzdarynyŋ «Sūlu Syrdan – Aru Astanaǧa» atty gala-konsertımen tüiındeldı.
«JÄMİLA» MEN «NARKOM JÜRGENOV»
Öner künderı Şyŋǧys Aitmatovtyŋ «Jämila» povesı jelısımen sahnalanǧan spektaklmen aşyldy. Atalmyş qoiylymnyŋ premerasy biylǧy aqpan aiynda äigılı jazuşynyŋ 95 jyldyǧyna orai öttı. Qoiuşy rejisserı – Dina Jūmabaeva. Qoiylym ädebiet synşysy, audarmaşy Qaljan Nūrmahanovtyŋ audarmasynda ūsynyldy. Sūrapyl soǧys jyldardaǧy tyldaǧy eŋbektıŋ ortasynda Daniiar men Jämilanyŋ mahabbatyn arqau etken qoiylym sözden görı ıs-qimylǧa, plastikaǧa negızdelgen.
Atalmyş öner oşaǧy elordaǧa alyp kelgen taǧy bır spektakl – «Narkom Jürgenov» dramasy. Körnektı jazuşy-dramaturg Rahymjan Otarbaevtyŋ qalamynan tuǧan tuyndyny Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Husein Ämır-Temır sahnalady. Ötken ǧasyrdyŋ otyzynşy jyldary qazaq mädenietı men önerınıŋ, bılım salasynyŋ örleuıne ölşeusız üles qosqan Temırbek Jürgenovtıŋ ömırı men eŋbegı turaly syr şertetın qoiylymda sol zamandaǧy öner qairatkerlerınıŋ beinelerı qamtyldy. Biyl – körnektı memleket qairatkerınıŋ tuǧanyna 125 jyl. «Narkom Jürgenov» spektaklı elordada būl mereitoidyŋ aiasynda da qoiyldy. Temırbek Jürgenov bır top önerpazdy 1936 jyly Mäskeudegı qazaq mädenietı men önerınıŋ onkündıgıne bastap barǧany belgılı. Būl sapar qazaq ruhaniiatynyŋ ülken tabysymen aiaqtaldy. Qoiylymda Küläş Baiseiıtova, Qūrmanbek Jandarbekov, Şara Jienqūlova syndy qazaq teatrynyŋ negızın qalauşylar, klassik jazuşy Ǧabit Müsırepov, kompozitor Evgenii Brusilovskii, jyl alyby Jambyl Jabaev, basqa da öner qairatkerlerınıŋ beinelerı somdaldy. Qoiylymǧa Temırbek Jürgenovtıŋ Abai atyndaǧy Memlekettık opera jäne balet teatryn aşuy, jyr jampozy Tūrmaǧambet Iztıleuovke Firdousidıŋ «Şahnamesın» audartuy, basqa da tarihi derekter engızıldı. Spektaklde qairatkerdıŋ quanyşy men qaiǧysy, tergeu barysynda körgen azaby äserlı berılgen.
KÖRME MEN KONSERT
«Sūlu Syrdan – Aru Astanaǧa» atty gala-konsertte Syr boiynan şyqqan tanymal estrada jūldyzdary Jeŋıs Seidollaūly, Elena Äbdıhalyqova, Jeŋıs Ysqaqova, Madina Säduaqasova, Ǧalymjan Narymbetov, Qūralai Meirambek, sondai-aq Tūrmaǧanbet atyndaǧy halyq aspaptar orkestrı, simfoniia orkestrı, «Syr samaly» vokaldy-aspapty ansamblı, «Tomiris» bi ansamblı, Syr öŋırınıŋ jyraulyq öner ökılderı jäne taǧy da basqa talantty önerpazdar öner körsettı. Konsert öŋırdıŋ gimnıne ainalǧan E.Äbdıhalyqovanyŋ «Syr elım» änımen aşylyp, K.Düisekeevtıŋ «Sälem, saǧan tuǧan el!» kompozisiiasymen aiaqtaldy. Şyǧarma fonynda Qyzylorda oblysynda atqarylǧan tyŋ jobalar men bastamalar, körıktı oryndar beinebaian arqyly körsetıldı. Syr elınıŋ ūlttyq brendıne ainalǧan jyraulyq öner bölımınde tört mekteptıŋ – Nūrtuǧan, Jienbai, Nartai, Särsenbaidyŋ maqam-sazdarynan qūralǧan toptamada dombyramen, syrnaimen, qobyzben jyr aityldy. Klassikalyq bölımde solister 5 tılde älemdık tuyndylardyŋ şeruın jasady. Konserttık baǧdarlamada türlı janr, zamanaui kollaborasiialar, etno-modern stilındegı öner tuyndylary körsetılıp, ūlttyq küiler şetel aspabynda da oryndaldy.
Raihan RAHMETOVA
