Juyrda Nazarbaev Universitetınde Ūlttyq mädeniet ortalyǧy men Studenttermen jūmys jasau departamentınıŋ ūiymdastyruymen «HAKIM ABAIDYŊ MUZYKALYQ MŪRASY» atty seminar-trening öttı. Spiker – Nazarbaev universitetınıŋ assistent professory, filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty Janar Äbdıǧapparova.
Nazarbaev Universitetı studentterge adamgerşılık, patriottyq tärbie berude 2023 jyldan berı resmi türde Abaidyŋ «Tolyq adam» ılımın qoldanyp, barlyq ötkızıletın ıs-şaralardyŋ özegıne nūrly aqyl, ystyq qairat, jyly jürektı ruhani kod retınde paidalanuda. Mysaly, būǧan deiın ekı seminar-trening öttı. Alǧaşqysyn «Tolyq adam» jäne Ädılet» atty taqyrypta Nazarbaev Universitetınıŋ professory, Ūlttyq mädeniet ortalyǧynyŋ direktory Gültas Qūrmanbai, ekınşısın «Jarym adamnan – tolyq adamǧa» degen taqyryppen abaitanuşy ǧalym Sūltan Ybyrai ötkızdı.
Seminar-treningke atalǧan universitettıŋ professorlary men studentterınen basqa Astana qalasynyŋ Bılım basqarmasynyŋ atsalysuymen mektep basşylary, mūǧalımder, basqa da joǧary oqu oryndarynyŋ oqytuşy-professorlary, Ūlttyq qūdylyqtar akademiiasynyŋ jäne BAQ ökılderı qatysty. Ülken qyzyǧuşylyq tanytqan tyŋdarmandar özderınıŋ köp sūraqtaryna jauap aldy.
Abaidyŋ muzykalyq şyǧarmalary Abaitanu salasynyŋ sübelı bır bölıgın qūraidy. Erekşe daryn iesı, ūly aqyn Abai – qazaq poeziiasyn qanşalyqty biık şyŋǧa köterse, ūlttyq muzyka önerınde de jaŋaşa soqpaq sala bıldı. Dästürlı halyqtyq muzykaǧa sony tür, jaŋaşa ekpın, erekşe naqyş äkeldı. Abai ömır keşken kezeŋde muzyka salasynda jazba mädeniet qalyptaspaǧandyqtan ol kompozitor retınde änderın notaǧa tüsırgen joq, aldymen özı aityp taratty. Sol kezdegı halyqtyq dästür boiynşa, Abai änderı bıreuden-bıreu üirenıp, auyzdan-auyzǧa tarap otyrdy. Muzykalyq jazba mädeniet bolmasa da, Abai änderı bızge tolyq jettı. Onyŋ basty sebebı änderınıŋ halyq arasynda keŋ taralyp, tyŋdauşylar jüregınde öşpestei oryn aluynda. Melodiialyq, yrǧaqtyq, formalyq, intonasiialyq öleŋ ölşemderınıŋ jaŋaşyldyǧy tūrǧysynan Abai änderı özıne deiıngı qazaqtyŋ halyq änderı men halyq kompozitorlarynyŋ muzykalyq tılınen erekşelenıp tūrdy.
Zertteuşılerdıŋ deregıne süiensek, Abai 60-qa juyq (nūsqalaryn qosqanda) än şyǧarypty. Aqynnyŋ filosofiialyq, körkemdık dünietanymyna onyŋ kompozitorlyq talantynyŋ da erekşe äserı bolǧandyǧy anyq. Sebebı, küi men än tıkelei emosiianyŋ, jürektıŋ äreketı. «Tolyq adamda» jürekke basymdylyq bergen Abai «jüregınde» äuen men emosiia ündestıgı bar. Abai änderınıŋ jaŋaşyldyǧy, onyŋ zertteluı, qazırgı taŋdaǧy nasihattaluy turaly taldau jasaldy. Hakım Abaidyŋ muzykalyq mūrasy arqyly «än – halyqtyŋ jany» ekendıgı aiqyndaldy. Sondai-aq erkın dialogqa, sūraq-jauapqa, tyŋdarmandardyŋ özderınıŋ közqarastary men oi-pıkırlerın ortaǧa saluyna mümkındık berıldı.
Ūljan QOQYBASOVA,
Ūlttyq mädeniet ortalyǧynyŋ aǧa menedjerı
Surette: Nazarbaev universitetınıŋ assistent professory, filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty Janar Äbdıǧapparova
