Elorda taǧy da tamaşa öner jūldyzdarynyŋ basyn qosty. «Astana Operada» «Operaliia» halyqaralyq festivalınıŋ aşylu räsımı öttı. Festivaldıŋ biık deŋgeiın, airyqşa talǧamy men auqymyn körsetken keş «Gala-opera» dep ataldy. Keşte opera önerınıŋ has şeberlerımen qatar, osynau jarqyn janrmen endı ǧana tanysa bastaǧan jastar da öner maitalmandarymen bır sahnada öner körsettı.
Keştıŋ şymyldyǧy ǧajaiyp kompozitor Mūqan Tölebaevtyŋ «Bırjan-Sara» operasyndaǧy aityspen aşyldy. Sahnaǧa jyrqyrap şyqqan Bibıgül Janūzaq pen Meiır Baineş keştıŋ şyraiyn keltırdı. Olar özderınıŋ äserlı, ärı şeber oryndauymen, körıktı ūlttyq naqyştaǧy kostiumderımen köpşılıktı erekşe baurap aldy. Qaiyqta otyryp Abai operasynan üzındıler şyrqaǧan opera jūldyzdary ertegıdei ǧajaiyp körınısımen, äuezdı änımen körermennıŋ du qol şapalaqtauymen airyqşa yqylasqa ie boldy. Sosyn Europanyŋ tanymal operalyq şyǧarmalary oinaldy. Oǧan dirijer Djuzeppe Akuaviva jetekşılık ettı. Konsert barysynda italian tılınde operadan üzındıler oryndalsa, Ǧaziza Jūbanovanyŋ “Eŋlık-Kebek” operasynan Eŋlık ariiasyn Jūpar Ǧabdullina tamaşa oryndap şyqty.
«Operaliia» festivalı tanymal italiialyq ärtısterdıŋ öner körsetuımen, vokaldyq joǧary deŋgeiın paş etuımen este qaldy. Olardyŋ qatarynda soprano Dezire Rankatore, bariton Alberto Gazale men tenor Djulio Pelligra bar edı. Simfoniialyq orkestrge baǧdarlama avtory – Djuzeppe Akuaviva men maestro Abzal Mūhitdin dirijerlık ettı, muzyka älemınıŋ biık deŋgeiın körsetken orkestr älem taŋdai qaqqan tuyndylardy naqyşyna keltıre otyryp jetkızdı.
Astanalyq tıs qaqqan känıgı körermendı italiialyq öner jūldyzdary – Dezire Rankatore, Alberto Gazale men Djulio Pelligra «Astana Opera» solisterımen bırlesıp, opera önerı jauharlarynan ariialardy ūsyndy. Olardyŋ Djuzeppe Verdidıŋ «Rigoletto» jäne «Traviata», sondai-aq Djakomo Puchchinidıŋ «Toska» jäne «Bogema» operalarynan üzındılerdı oryndauy körermenderdıŋ zor qoşemetın tuǧyzdy. Äsırese, Alberto Gazale Rudjero Leonkavallonyŋ «Paiastar» operasynan prologpen sahnaǧa şyǧyp, özınıŋ eşkımge ūqsamaityn erekşe daryny men dramalyq oiynnyŋ tereŋdıgın paş ettı.
Astana opera sahnasynda hordyŋ qatysuymen oryndalǧan “Qypşaq biı” – eşbır köşırmesız, keremet körınıs, önerdıŋ taŋǧajaiyp körınısı der edık. Hor dauysynyŋ dinamizmı, aşyqtyǧy, tereŋdıgı, partituralardyŋ erekşelıgın däl eskerı talǧampaz körermennıŋ ülesınde edı. Dalanyŋ dauysyn salyp, halqymyzdyŋ ünın, armanyn jetkızgen ǧajaiyp oryndau boldy. Taŋdanysymyzdy jasyra almadyq, otandyq opera änşılerı älemnıŋ kez kelgen muzyka maitalmandarymen iyq tırese öner körsete alatyndyǧyna aiqyn köz jetkızıp, quanyştan qol soqtyq.
«Gala-operada» qos maestro – Abzal Mūhitdin men Djuzeppe Akuavivanyŋ jetekşılıgımen «Astana Opera» orkestrı men hory taŋǧaldyrarlyq muzykalyq mänerımen solisterge qoldau körsettı, sahnada oryndalǧan ärbır nömırge tereŋdık üstei tüstı.
– «Astana Opera» teatryndaǧy festivalde öner körsetkenıme öte quanyştymyn jäne menı şaqyrǧany üşın «Astana Operaǧa» raqmetımdı aitqym keledı. Qazaqstanǧa alǧaş kelgenıme baqyttymyn, osyndaǧy maŋyzdy debiuttık öner körsetuge quanyp otyrmyn. Qazaqstandyq körermenderdıŋ italiialyq biık operaǧa degen mahabbaty men zor yqylasyna rizamyn. Bolaşaqta da ärıptesterımmen opera sahnasynda nemese arnaiy konserttık baǧdarlamamen öner körsetıp, qazaq muzykasyn, mädenietın özıme basqa qyrynan aşqym keledı, sol üşın de Qazaqstanǧa taǧy da kelgım keledı. Festival men keşter ärtıster men körermenderge ekı eldıŋ klassikalyq şyǧarmalarynyŋ melodrama janrynan ǧajap muzykasy arqyly esten ketpes jaǧymdy emosiia syilady degen ümıttemın, – dedı tenor Djulio Pelligra sahna syrtyndaǧy sūhbatynda.
Biyl Qazaqstan men İtaliia arasynda özara tüsınıstık pen ärıptestık jönınde memorandumǧa qol qoiyldy. «Operaliia» ekı el arasynda ärtısterdı özara almastyru turaly josparlardy jüzege asyrudyŋ maqsatty bır bölşegıne ainaldy. > Raihan Rahmetova: Būl memorandum qazaq mädenietıne älemdık mädeni keŋıstıkte oiyp tūryp oryn aluǧa mümkındık bererı sözsız.
Festival barysynda qazaqstandyq opera önerınıŋ şoqtyǧy biık şyǧarmalary oryndalady. Olar – Ǧaziza Jūbanovanyŋ «Eŋlık – Kebegı», Evgenii Brusilovskiidıŋ «Qyz Jıbegı», Erkeǧali Rahmadievtıŋ «Alpamysy» men «Qamar sūlu» operalary talǧamy biık körermenderge ūsynylady.
«Operaliia-2024» älemnıŋ 9 elınen kelgen opera jūldyzdarynyŋ basyn qosady. «Astana Opera» sahnasynda Gruziia, İspaniia, İtaliia, Qazaqstan, Qytai, Resei, Täjıkstan, Ukraina men Chehiiadan tanymal ärtıster qatysatyn jiyrmadan astam qyzyqty konserttık baǧdarlamalar körsetıledı. Türlı elder men däuırlerdıŋ mädenietın bırıktıretın mädeni marafon 31 mamyrdan 13 şıldege deiın jalǧasyp, körermenderge operalyq qoiylymdar, baletter men konserttık öner körsetulerdı qamtityn mazmūndy baǧdarlama ūsynbaq.
– 20 jyldyq tarihy bar osynau keremet «Operaliia» festivalın teatrymyzdyŋ sahnasynda osymen ekınşı ret ötkızgelı otyrǧanymyzdy maqtan etemız. Aituly festivaldıŋ bızde ötuı teatr önerınıŋ bedelın asqaqtatyp, elordanyŋ mädeni ömırın baiyta tüspek, – dep atap öttı Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı «Astana Opera» direktory Ǧalym Ahmediarov.
Festivaldıŋ aşylu räsımınde teatr foiesınde teatrlandyrylǧan şou ötkızılıp, operalyq nömırler oryndaldy, «Operaliia» baǧdarlamasyna engen spektaklderdıŋ kostiumderı men rekvizitterı tanystyryldy. Festival aiasynda opera men balet önerınıŋ ozyq ülgılerı körsetıldı.
