2024 jylǧy 1 mausymdaǧy jaǧdai boiynşa 7 353 etnikalyq qazaq tarihi otanymen tabysyp, qandas märtebesın aldy. Jalpy 1991 jyldan berı respublikaǧa 1 mln 135,7 myŋ etnikalyq qazaq oraldy, dep habarlaidy astana-akshamy.kz .
Jyl basynan Qazaqstanǧa kelgen qandastardyŋ jartysy (49,4%) Qytaidan, 6,3% – Türıkmenstannan, 5,4% – Moŋǧoliiadan, 34,4% – Özbekstannan, 3,2% – Reseiden jäne 1,3% basqa elderden.
Osy jylǧy 1 mausymdaǧy jaǧdai boiynşa eŋbekke qabılettı jastaǧy etnikalyq qonys audaruşylar sany 59,1%-dy, eŋbekke qabılettı jastan kışı 31,2%-dy jäne zeinetkerler 9,7%-dy qūraidy.
Eŋbekke qabılettı jastaǧy qandastardyŋ ışınen bılım deŋgeiı boiynşa 16,9%-y joǧary bılımdı, 22,6%-y orta käsıbi bılımdı, 55,3%-y jalpy orta bılımdı, jäne 5,2%-ynyŋ bılım joq.
Qonys audarǧan etnikalyq qazaqtar respublikanyŋ türlı öŋırlerıne qonystandy.
Sonymen bırge, qandastardy qonystandyru üşın kelesıdei eŋbek küşı tapşy öŋırler anyqtaldy: Aqmola, Abai, Qostanai, Pavlodar, Şyǧys jäne Soltüstık Qazaqstan oblystary.
Qonystandyru öŋırlerınde 2024 jylǧa arnalǧan qandastardy qabyldau kvotasy 2 433 adamdy qūraidy. 2024 jylǧy 1 mausymdaǧy jaǧdai boiynşa qonystandyru öŋırlerıne 1697 qandas qonys audardy.
Joǧaryda atalǧan öŋırlerde qonystanǧan qandastarǧa köşuge subsidiia türınde memlekettık qoldau şaralary ūsynylady – bır mezgılde otaǧasyna jäne otbasynyŋ ärbır müşesıne 70 AEK (258,4 myŋ teŋge) mölşerınde; tūrǧyn üi jaldauǧa jäne kommunaldyq qyzmetterge aqy töleuge – bır jyl ışınde 15-ten 30 AEK (55,3-den 110,7 myŋ teŋgege deiın) mölşerınde.
Jyl basynan berı 1405 qandasqa türlı qoldau şaralary körsetıldı. Atap aitqanda, 419 adam tūraqty jūmysqa ornalastyryldy.
Sonymen qatar erıktı qonys audarudyŋ tiımdılıgın arttyru maqsatynda azamattardy soltüstık öŋırlerge qonys audaruǧa qatysatyn jūmys beruşılerdı qoldau boiynşa institusionaldyq şaralar qabyldandy. Tūrǧyn üi satyp alu, salu üşın nemese ipotekalyq tūrǧyn üi qaryzdary boiynşa bastapqy jarnanyŋ bır bölıgın jabu üşın ekonomikalyq ūtqyrlyq sertifikaty tūrǧyn üi qūnynyŋ 50%-y nemese bır otbasyna 4,28 mln teŋgege deiın mölşerınde bırjolǧy öteusız jäne qaitarymsyz negızde engızıldı.
Esterıŋızge sala keteiık, 2023 jyldan bastap pilottyq rejimde Qazaqstan elşılıkterı arqyly «bır tereze» qaǧidaty boiynşa qandas märtebesın beru tetıgı ıske asyryldy. Pilottyq joba şeŋberınde elımızge baru, jūmys orny, tūrǧyn üi beru mümkındıkterı turaly mäselenı şeşuge jäne respublika aumaǧyna kırmei-aq qandas märtebesın aluǧa bolady. Bügıngı taŋda etnikalyq qazaqtardan jaŋa formatta 9 569 ötınış qabyldandy.
