قازىر, ەسىرتكىمەن كۇرەس ۇزدىكسىز ءجۇرىپ جاتقانىنا قاراماستان, ەسىرتكى تاراتۋشىلار دا ءارتۇرلى ايلا-ءتاسىلدى ويلاپ تاۋىپ, اسىرەسە جاسوسپىرىمدەردىڭ نازارىن اۋدارادى. ويتكەنى كەز كەلگەن ءۇيدىڭ جانىنان ءوتىپ بارا جاتقان ادامنىڭ قابىرعاداعى جازۋعا كوزى تۇسەدى. ول بالا بولسا, جاي عانا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ, ەسىرتكى تاراتۋشىلاردىڭ قارماعىنا ءتۇسىپ قالادى. مۇنداي جازۋلار مەكتەپتە دە, ۇيلەردىڭ جانىنداعى ميب پەن پيك-تەردە دە بار. بالالاردى سودان ساقتانۋعا ۇيرەتۋ ءۇشىن كۇن سايىن ءاربىر اتا-انا ەسىرتكىنىڭ قاۋپى مەن زيانى تۋرالى اشىق اڭگىمە ايتۋ قاجەت دەپ ويلايمىن.
قازىر ەسىرتكى ساتاتىن ينتەرنەت-دۇكەندەردىڭ سانىن ەشكىم بىلە المايدى. جۋىردا «قاراسورا-2023» جەدەل پروفيلاكتيكالىق ءىس-شاراسى اياسىندا استانالىق ەسىرتكى قىلمىسىنا قارسى كۇرەس باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى سينتەتيكالىق ەسىرتكى كۋرەرىن قولعا ءتۇسىردى. الەۋمەتتىك جەلىلەرگە جۇرگىزىلگەن مونيتورينگ بارىسىندا كۇدىكتىنىڭ قۇپيا ورىندارعا سينتەتيكالىق ەسىرتكى جاسىرىپ, ونى تاراتۋمەن اينالىسقانى انىقتالدى. پسيحواكتيۆتى زاتتاردى ساتپاق بولعان ينتەرنەت-دۇكەننىڭ 32 جاستاعى قىزمەتكەرىنىڭ بولمەسىن ءتىنتۋ كەزىندە ساتۋعا دايىن 21 بۋما «مەفەدرون» ەسىرتكى زاتى تابىلىپ, تاركىلەندى. سونداي-اق Hyundai Accent اۆتوكولىگىن ءتىنتۋ كەزىندە تاعىدا ەكى پوليەتيلەن بايلامى تاركىلەنگەن. ودان ءارى پوليتسەيلەر كۇدىكتىنىڭ تۇراتىن جەرىن, وعان ىرگەلەس اۋماقتى ءتىنتۋ كەزىندە قوقىس جاشىگىنەن ريۋكزاك تاۋىپ العان. ونىڭ ىشىندە ەكى سينتەتيكالىق پوليەتيلەن پاكەتى جانە باسقا دا ەسىرتكى زاتتارىن وراۋ ءۇشىن كەرەك-جاراقتار بولعان. وسى فاكتى بويىنشا قر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 296-بابىنىڭ 4-بولىگى بويىنشا سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلۋدە. ەر ادام استانا قالاسى پد ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى.
ەسىرتكى زاتتارىن قويىپ كەتەتىن كۋرەرلەر دە كوبەيىپ كەلەدى. استانالىق پوليتسەيلەر ەسىرتكى قويىپ كەتۋشى كۋرەردى انىقتادى. 24 جاستاعى كۇدىكتى ءوز ارەكەتىن ۇيلەستىرۋشىنىڭ نۇسقاۋىمەن استانالىق جاستار اراسىندا ودان ءارى تاراتۋ ءۇشىن «تاۋارلاردى» العان ينتەرنەت-دۇكەننىڭ كومەگىمەن جۇزەگە اسىرىپ وتىرعانى بەلگىلى بولدى. جەكە ءتىنتۋ كەزىندە ونىڭ ءاميانىنان ۇنتاق جانە تۇيىرشىكتەر تۇرىندەگى زات سالىنعان 35 بۋما تاركىلەندى. تاركىلەنگەن زات سالماعى 31 گرامم «مەفەدرون» ەسىرتكى زاتى ەكەنى انىقتالدى. جاس جىگىت قاماۋعا الىنىپ, اتالعان فاكتى بويىنشا قر قك 296-بابىنىڭ 4-بولىگى بويىنشا سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلۋدە. نەگىزگى ايىپتالۋشىلاردى انىقتاۋ جانە ودان ءارى ۇستاۋ بويىنشا جەدەل ىزدەستىرۋ شارالارى جۇرگىزىلۋدە.
استانادا جىل باسىنان بەرى 5 ايدا 362 ەسىرتكىگە قاتىستى قىلمىس تىركەلگەن. بۇل, ارينە, رەسمي اقپارات. ال پوليتسەيلەر انىقتاي الماي جاتقان قانشاما قىلمىس بار. قازىر سينتەتيكالىق ەسىرتكىنىڭ زاڭسىز اينالىمىنا توسقاۋىل قويۋ ماسەلەسى وتە وزەكتى, كۇردەلى بولىپ تۇر. بۇل باعىتتا جىل باسىنان بەرى 14 كەلى ەسىرتكى تاركىلەنگەن. بۇگىنگە دەيىن 4 ەسىرتكى جاساپ شىعاراتىن زەرتحانا انىقتالىپ, ەسىرتكى وندىرۋشىلەر مەن ساتۋشىلار قۇرىقتالدى. ەسىرتكى قىلمىسىمەن كۇرەس باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى 52 ەسىرتكى ساتاتىن سايتتى جاپقان. سوعان قاراماستان, ەسىرتكى قىلمىسىنا تارتىلعاندار سانى ازايماي وتىر. ولاردىڭ قاتارىندا 5-سىنىپ وقۋشىلارى دا بار.
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مەديتسينالىق جانە فارماتسەۆتيكالىق باقىلاۋ كوميتەتى استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتى جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى گۇلنار عابباسوۆا ەلوردادا 1 عانا ءدارىحانا مەديتسينالىق ماقساتتا پسيحوتروپتىق زاتتار مەن پرەكۋرسورلاردى ساتۋعا ليتسەنزيا العانىن ايتادى.
«2023 جىلدىڭ 1 مامىرىنداعى احۋال بويىنشا ەلوردادا 820 ءدارىحانا بار. سونىڭ ىشىندە «ماكسيما-فارم» اتتى جشس عانا ەسىرتكى زاتتارىن مەديتسينالىق ماقساتتا ساتۋعا زاڭدى ليتسەنزيا العان. الايدا مۇنداي زاتتاردى باسقا ءدارىحانالار ساتاتىنىن جوققا شىعارا المايمىز. ءبىر وكىنىشتىسى, ءبىزدىڭ دەپارتامەنت تەكسەرىس ءۇشىن دارىلىك پرەپاراتتاردى ساتىپ الا المايدى. ويتكەنى زاڭنامادا ونداي باپ جوق. سول سەبەپتەن ەسىرتكى زاتتارىن ساتۋشىلاردىڭ شارۋاسىمەن پروكۋراتۋرا, ەسىرتكى قىلمىسىمەن كۇرەس باسقارماسىنىڭ ماماندارى اينالىسادى. مىسالى, قازىر «ترامادول» ءدارىسى پسيحوتروپتىق حاتتار تىزىمىنە ەنگىزىلدى. دەسەك تە بۇل جۇمىس سوڭىنا دەيىن جاسالماعاندىقتان, وسى پرەپاراتتى ءدارىحانالاردان ساتىپ الۋعا بولادى» دەيدى گ.عابباسوۆا.
قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بەرىك قايكەنوۆ بەلگىلى ءبىر كونتسەنتراتسيادا ادامنىڭ اۋىر پسيحولوگيالىق جانە فيزيولوگيالىق تاۋەلدىلىگىن تۋدىرۋى مۇمكىن مەديتسينالىق پرەپاراتتار توبىنىڭ قاۋپى زور ەكەنىن ايتادى.
«ادەتتە, ولار ءدارىحانالاردا تەك دارىگەردىڭ رەتسەپتىسى بويىنشا ساتىلادى. بىراق كەيبىر الاياق ساتۋشىلار ولاردى ەركىن ساتادى. بۇل ءدارى-دارمەكتەردىڭ اراسىندا اۋىرسىنۋدى باساتىن, سەداتيۆتى, ۇيىقتاتاتىن دارىلەر بار. قازىر اعزادا ەسىرتكىنىڭ بولۋىنا تەست ەرىكتى تۇردە جاسالاتىنىن, ناشاقوردى ماجبۇرلەپ ەمدەۋ تەك سوت شەشىمىمەن جۇزەگە اساتىنىن ۇمىتپاۋعا ءتيىسپىز. تاجىريبە كورسەتكەندەي, دارىحانالىق ناشاقورلىقتان جاسوسپىرىمدەر كوبىرەك زارداپ شەگەدى» دەيدى ول.
