مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ءبىلىم بەرۋ, تالىمگەرلىك جانە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا قول قويدى. بالالاردىڭ ءبىلىمى مەن قاۋىپسىزدىگى تۋرالى زاڭدا ليتسەيلەر مەن گيمنازيالارعا 1-سىنىپقا قابىلداۋ كەزىندە ەمتيحان وتكىزۋگە تىيىم سالاتىن ەرەجە ەنگىزىلدى.
نەگە ەمتيحان تاپسىرمايدى؟
وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى ورتا ءبىلىم بەرۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى قانىبەك جۇماشەۆ بىلاي دەدى:
بىرىنشىدەن, بۇل نورما, دايىندىق دەڭگەيىنە قاراماستان, بارلىق تيپتەگى جانە بارلىق بالاعا مەكتەپكە قابىلداۋ كەزىندە شەكتەۋلەردى الىپ تاستايدى, باستاپقى ءبىلىمدى يگەرۋگە, تانىمدىق قابىلەتتەر مەن الەۋمەتتىك قارىم-قاتىناس داعدىلارىن دامىتۋعا تەڭ مۇمكىندىكتەر مەن قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتەدى.
ەكىنشىدەن, تەستىلەۋگە, اڭگىمەلەسۋگە قاتىسۋدان پسيحولوگيالىق كۇيزەلىس, كونكۋرستىق ىرىكتەۋدى كۇتۋدەن جاعىمسىز تاجىريبەلەر جويىلادى. بۇل جاعداي بالانىڭ پسيحوەموتسيونالدى جاعدايىن ناشارلاتۋى جانە ونىڭ دەنساۋلىعىنا تەرىس اسەر ەتۋى مۇمكىن.
ۇشىنشىدەن, كونكۋرستىق ىرىكتەۋ ناتيجەلەرىن كۇتكەن اتا-انالاردىڭ نارازىلىعى ازايادى, بالالاردى مەكتەپكە قابىلداۋ ءراسىمىنىڭ قوعامدىق رەزونانسى بولمايدى. وزگەرىستەر الداعى وقۋ جىلىندا 1-سىنىپقا قابىلدانعان كەزدە ەنەدى.
بۇعان دەيىن ەلىمىزدە مامانداندىرىلعان ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا, گيمنازيالار مەن ليتسەيلەرگە 1-سىنىپقا باراتىن بالا تەست تاپسىراتىن ەدى. مامانداندىرىلعان مەكتەپتەردە بالامەن اڭگىمەلەسۋ وتەتىن. مەكەنجايىنا قاراماستان, بالالاردى بايقاۋ ارقىلى تاڭداۋ ءتارتىبى جوعارعى دارەجەلى ۇلگىدەگى مەكتەپتەردە – گيمنازيالار مەن ليتسەيلەردە قاراستىرىلعان ەدى. مۇنداي ىرىكتەۋدە, ەرەجەگە سايكەس, بالا ءوزىنىڭ وقۋعا دايىندىعىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن اڭگىمەلەسۋدەن ءوتىپ ءجۇردى. اڭگىمەلەسۋدى قۇرامىنا باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمدەرى, پسيحولوگ جانە الەۋمەتتىك پەداگوگ كىرەتىن كوميسسيا جۇرگىزەتىن.
مامانداندىرىلعان مەكتەپتەردەن باسقا, 1-سىنىپقا قابىلداۋ كەزىندە ەمتيحان, تەستىلەۋ, سىناق, بايقاۋ جۇرگىزىلمەيتىن. بالالاردى تەستىلەۋدەن وتكىزۋگە بۇل مەكتەپتەردىڭ قۇقىعى جوق. ولار بالانى ەمتيحانسىز قابىلداۋعا مىندەتتى.
جازعى مەكتەپكە بارا الا ما؟
17 تامىزدان باستاپ اقىسىز جازعى مەكتەپتەر جۇمىسىن باستايدى. وعان اتا-انالاردىڭ قالاۋى بويىنشا مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردە بولماعان نەمەسە مەكتەپالدى دايارلىقتان وتپەگەن بالالار بارا الادى. مەكتەپالدى دايىندىقپەن 1-سىنىپقا باراتىن بارلىق بالا قامتىلۋى ءتيىس. بۇل مەكتەپالدى سىنىپ, بالاباقشاداعى دايىندىق ساباقتارى نەمەسە قىسقامەرزىمدىك كۋرستار بولۋى مۇمكىن.
ەرەكشە بالالاردى قابىلداۋ قالاي جۇرەدى؟
ەرەكشە ءبىلىم الۋ قاجەتتىلىگى بار بالالاردى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا وقۋعا قابىلداۋ بالانىڭ اتا-اناسىنىڭ نەمەسە وزگە زاڭدى وكىلدەرىنىڭ كەلىسىمىمەن پەداگوگيكالىق-مەديتسينالىق-پسيحولوگيالىق كونسۋلتاتسيا قورىتىندىسى ەسكەرىلە وتىرىپ جۇزەگە اسادى. وزگە قۇجاتپەن قوسا, كونسۋلتاتسيانىڭ قورىتىندىسى ۇسىنىلۋى ءتيىس.
مەكتەپ اكىمشىلىگى بالالاردى 1-سىنىپقا قابىلداۋ كەزىندە وقۋ ورنىنىڭ باسشىلىعى بالالار مەن ولاردىڭ اتا-انالارىن قابىلداۋ ەرەجەلەرىمەن, جارعىمەن, وقۋ ءۇردىسىن رەتتەۋشى وزگە دە قۇجاتتارمەن تانىستىرۋى قاجەت.
قۇجات قابىلداۋ مەرزىمى وزگەردى
2021 جىلدان باستاپ 1-سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ قۇجاتىن قابىلداۋ ماۋسىمدا ەمەس, ءبىرىنشى ساۋىردەن باستالادى. بۇل وزگەرىس اتا-انالارعا ىڭعايلى بولماق. ولار مەكتەپتى الدىن الا انىقتاپ, وقۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن قاجەتتى قۇجاتىن مەكتەپ ۇجىمى نەمەسە وزدەرى ەڭبەك دەمالىسىندا بولعان ۋاقىتتا ەمەس, ودان ەرتەرەك تاپسىرا الادى.
دەنساۋلىعىنا بايلانىستى مەكتەپكە ۇزاق ۋاقىت بويى بارا المايتىن بالالاردى ۇيدە جەكە تەگىن وقىتۋدى ۇيىمداستىرۋ بويىنشا قۇجات قابىلداۋ ءۇشىن ۇيدە وقىتۋ جونىندەگى ۇسىنىمى بار دارىگەرلىك-كونسۋلتاتسيالىق كوميسسيانىڭ قورىتىندىسى قوسىمشا ۇسىنىلادى.
بالانىڭ اتا-اناسى نەمەسە وزگە دە زاڭدى وكىلدەرى بالاسىن وقىتۋ ءۇشىن بوس ورىن بولعان جاعدايدا كەز كەلگەن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىن تاڭداي الادى. الايدا ءبىرىنشى كەزەكتە سول اۋماق تۇرعىندارىنىڭ قۇجاتى قابىلدانادى.
