استانادا «Saryarka short film festival» اتتى قىسقامەتراجدى فيلمدەردىڭ فەستيۆالى قورىتىندىلاندى
استانادا العاش رەت «Saryarka short film festival» اتتى جاستارعا ارنالعان قىسقامەتراجدى فيلمدەردىڭ فەستيۆالى ءوتتى. شارانى «استانا جاستارى» ورتالىعىنىڭ باسشىسى ءانۋار نۇرپەيىسوۆ قالالىق اكىمشىلىكتىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىردى.
فەستيۆال كينو الەمىنە جاڭا قادام باستاعان وتاندىق كينەماتوگرافشىلاردى قولداۋ, دارىندى جاستار مەن قازاق كينوسىنىڭ مايتالماندارىن ءبىر ارناعا شوعىرلاندىرۋ ماقساتىندا وتكىزىلدى.
بايقاۋعا جالپى سانى 63 جۇمىس كەلىپ ءتۇستى, ولاردىڭ 23-ءى قابىلدانىپ, ءوزارا باسەكەگە ءتۇستى. جاستاردىڭ جۇمىسىنا كينو الەمىندە ءوز ورنىن ويىپ تۇرىپ العان سلامبەك تاۋەكەل, باۋىرجان نوگەربەك, ءاسيا سۇلەەۆا, يننا سمايلوۆا, فارحات ءشارىپوۆ, اۋباكىر سۇلەەۆ, ءنازيرا مۇقىشەۆا, الما وتەكەشەۆا جانە ءانۋار نۇرپەيىسوۆ قازىلىق ەتتى.
كينوفەستيۆال اياسىندا تاعى 5 تۋىندى كورەرمەن نازارىنا ۇسىنىلدى. كورسەتىلىم اراسىنداعى ۇزىلىستە كينوسۇيەر قاۋىم, جاس تا بولسا, دارىندى رەجيسسەرلەردىڭ شەبەرلىك ساعاتتارىنا قاتىستى. جاستار قانات بەيسەكەەۆ, مەدەت شاياحمەتوۆ, ولجاس بەيىلوۆ سىندى رەجيسسەرلەرمەن تىلدەسىپ, كينو الەمىندەگى جاڭالىقتارعا قانىقتى. سونداي-اق, سامسون بەزمياتەجنىي لاقاپ اتىمەن تانىمال مەنەدجەر ونەر ارقىلى اقشا تابۋدىڭ جولىن ءتۇسىندىردى.
فەستيۆال بەلگىلى ءبىر تاقىرىپتى تالاپ ەتپەسە دە, كوپتەگەن جۇمىستار ءبىر-بىرىنە ۇقساپ جاتتى. ماسەلەن, ويدان شىعارىلعان الەم مەن شىنايى ءومىردىڭ ارا-جىگىن اجىراتا الماۋ, فانتازياعا بەرىلۋ, ەستەلىكتەردەن جاڭىلۋ دەگەن سياقتى قۇبىلىستار ءجيى ۇشىراستى. دەگەنمەن ءارى كەتسە 15 مينۋتتىق تۋىندىدا بەلگىلى ءبىر تاقىرىپتى قاۋزاۋ قيىننىڭ قيىنى ەكەنى تۇسىنىكتى.
سۇيىكتى رەجيسسەرلەرمەن قاۋىشتى
كينوفەستيۆالعا ارنايى ماسكەۋدەن, نيۋ-يوركتەن ات تەرلەتىپ كەلگەن مەيماندار دا بولدى. شارادا نيۋ-يورك كينو اكادەمياسىندا رەجيسسەر ماماندىعىن تامامداعان استانالىق مەدەت شاياحمەتوۆ ءوزىنىڭ «Escape» (قاشۋ) تۋىندىسىن تانىستىردى. سونداي-اق, جاستاردى تولعاندىرعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى.
– بايقاۋعا كەلىپ تۇسكەن وتىنىمدەر سانى قۋانتارلىق. الايدا, مەنىڭشە, كوپتەگەن فيلمدەرگە يرونيا مەن ءازىل جەتىسپەدى. تۇگەلى دەرلىك ايتايىن دەگەن يدەيانى قيىنداتىپ, تىم كۇردەلى قىلىپ جىبەردى. بۇل بارلىق دەتالداردان بايقالىپ تۇردى. ارينە, اسەر ەتكەن دە بولدى: «اكتەر», «مارشرۋت», «Step forward» سىندى تۋىندىلاردى ءبولىپ-جارىپ ايتۋعا بولادى. مەن ءالى دە شىعارماشىلىق ىزدەنىس ۇستىندەمىن. ءوز جۇمىسىما كەلەتىن بولسام, فيلم 20 ساعاتتىق ءتۇسىرۋ جۇمىستارىن تالاپ ەتتى. پرە-پروداكشن التى اي, ال پوست-پروداكشن ءبىر جىلداي ۋاقىتتى الدى.
شىنداپ كەلگەندە, رەجيسسەر بولۋ ءۇشىن ءبىلىم الۋ ماڭىزدى. الايدا قاي جەردە وقىماساڭ دا, ەڭ باستىسى – العان ءبىلىمدى جەتىلدىرۋ, بويىڭداعى دارىندى ودان ءارى شىڭداي ءتۇسۋ. ينتەرنەتتى اقتارىپ, كەرەك وقۋلىقتى وقىپ, ۆيدەو-ساباقتاردى كورىپ, كوپ نارسەنى ۇيرەنۋگە بولادى. قازىرگى تاڭدا ماسكەۋدە بەينەبايان ءتۇسىرىپ ءجۇرمىن. دەرەكتى فيلمگە دايىندىق جۇرگىزىلىپ جاتىر, – دەپ ءسوزىن اياقتادى مەدەت شاياحمەتوۆ. ايتا كەتەيىك, 23 جاسار رەجيسسەر وتاندىق انشىلەردىڭ بىرقاتار بەينەكليپىن ءتۇسىرىپ ۇلگەردى.
قانات بەيسەكەەۆتىڭ ەسىمى حالىققا الدىمەن فوتورەپورتاجدارمەن, كەيىن دەرەكتى فيلمدەردىڭ ارقاسىندا ءمالىم بولدى. جاس رەجيسسەر اقش-تاعى قازاقستاندىقتاردىڭ شىنايى ءومىرىن بۇكپەسىز, بوياماسىز اشىق كورسەتە ءبىلدى. ول كينوفەستيۆالدە شەتەلدىكتەر اسىراپ العان قازاق بالالارى تۋرالى ءفيلمنىڭ ءۇزىندىسىن كورسەتتى. اقتىق مونتاج جۇمىستارى كەلەسى جىلدىڭ باسىندا اياقتالادى دەپ جوسپارلانۋدا.
قازاق كورەرمەنى مەيىرىمدىلىكتى قالايدى
ءوز جۇمىستارىن Youtube جەلىسىندە جاريالايتىن قانات قازاق كينوسى تۋرالى ويىمەن ءبولىستى:
– مەنىڭ شىعارماشىلىعىم تەلەۆيزيانىڭ فورماتىنا سايكەس كەلمەيدى. سوندىقتان بولار, وزدىگىمنەن جۇمىس ىستەۋدى ۇيعاردىم. ەڭ ۇنايتىنى – كەيىپكەردى ءوزىڭ تاۋىپ, ونىمەن تىلدەسىپ, ستسەناريىن جازاسىڭ. وپەراتور, دىبىس قويۋشى, رەجيسسەر دە ءوزىڭسىڭ. سول سەبەپتى, ءاربىر تۇسىرگەن دۇنيەدە سەنىڭ قولتاڭباڭ ايقىن كورىنەدى. زامان وزگەردى, ۋاقىت وزگەردى. جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشىلعانىن قازاق رەجيسسەرلەرى ءتۇسىندى.
مەنىڭ ويىمشا, كينونى تۇسىرمەس بۇرىن اۋديتوريانى ايقىنداپ الۋ ماڭىزدى. قازاق رەجيسسەرلەرى قازاقستاندىقتار ءۇشىن ءتۇسىرۋ كەرەك, سول كەزدە عانا ەلىمىزدەگى كينو سالاسى دامۋىن توقتاتپايدى. ياعني, بارشا الەمگە پاش ەتەم دەگەن تۋىندى كوپ جاعدايدا ءبىزدىڭ كورەرمەنگە اسەر ەتپەۋى مۇمكىن. سەبەبى قازاق اۋديتورياسى ەرەكشە, ولار تابيعاتىنان اشىق-جارقىن, ءبىر جىلۋلىقتى جانە مەيىرىمدىلىكتى قالاپ تۇرادى. بۇل تۇرعىدا دوكۋمەنتالدى جانر وتە تارتىمدى, كەيىپكەردى اشۋعا ىڭعايلى. كورەرمەنگە شىنايى ەموتسيا سىيلاۋ ءۇشىن وتىرىك اكتەردىڭ نەمەسە ۇتىمدى تۇستاردى ويدان قۇراستىرۋدىڭ قاجەتى جوق. ەگەر ءبىر تاعدىردى بايانداۋعا تالانتىڭ جەتسە, ونى قوسالقى قۇرالسىز-اق, جاي عانا كامەرانىڭ كومەگىمەن كورسەتۋگە بولادى. قىسقامەتراجدى فيلمدەر – تەك باستاۋى, الدا ۇلكەن تۋىندى تۇسىرۋگە شامام جەتەدى دەپ سەنەمىن.
توعىز ساعاتقا سوزىلعان جاستار كينوفەستيۆالىنىڭ جەڭىمپازدارى جەتى نوميناتسيا بويىنشا انىقتالدى. گران-ءپريدى دارحان تولەگەنوۆتىڭ «مارشرۋت» كينوتۋىندىسى يەلەندى. ۇزدىك رەجيسسەر بولىپ «اكتەر» ءفيلمى ءۇشىن قازبەك رۇستەمبەكوۆ تانىلدى. ەڭ ۇزدىك ايەل ءرولى «قاراپايىم ادام» فيلمىندەگى تولعاناي تالعاتقا بۇيىردى, ال ەڭ ۇزدىك ەر ادام ءرولىن سومداعانى ءۇشىن دۋلىعا اقمولدا ماراپاتتالدى. ۇزدىك وپەراتور دەگەن باعاعا «اكتەر» ءفيلمىن تۇسىرگەن رومان گۋساك لايىقتى بولىپ تانىلدى. ولجاس تايگەلوۆتىڭ «ايجان» تۋىندىسى «ۇزدىك ستسەناري» اتالىمىندا توپ جاردى. رەجيسسەر سامعار راحىمنىڭ «مايلىبايداعى وقيعا» كارتيناسى كورەرمەن كوزايىمى اتاندى.
ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا, فەستيۆال جىل سايىن وتكىزىلەتىن بولادى.
گۇلدانا تالعاتقىزى
