ەلوردانىڭ ەكس-اكىمى باقىت سۇلتانوۆتىڭ فەيسبۋكتەگى كەشەگى جازباسىنان: «ەگەر دە سىزدەردىڭ كوڭىلدەرىڭىزدەن شىقپاعان بىردەڭە ىستەسەم, بارىڭىزدەن كەشىرىم سۇرايمىن!» دەپ اعىنان جارىلعانىن وقىدىم. كىسىلىگى مەن كىشىلىگى بار ادام عانا كەشىرىم سۇراي الادى. ءايتپەسە, ءبىزدىڭ شىكىرەيگەن شەنەۋنىكتەردەن مۇنداي كىسىلىك كۇتۋ قيىن-اق. ارينە, بارىنە بىردەي كۇيە جاقپايمىن. قوش دەلىك.
باقىت سۇلتانوۆ باس قالا باسشىسىنىڭ ورىنتاعىندا تۋرا 9 اي وتىرىپتى. توعىز اي توعىز كۇندەي زىمىراپ وتە شىقتى. ول تۋرالى ءوزى دە: «تۋرا 9 اي كوزدى اشىپ-جۇمعانشا وتە شىقتى. اناسى قۇرساعىنداعى بالاسىن 9 اي كوتەرەدى. مەن بولسام بۇل ۋاقىت ىشىندە قالا شارۋاشىلىعىنىڭ قىم-قۋىت تىرلىگىن ءوز كوزىممەن كوردىم. 20 جىلدان اسا ۋاقىت وسى جەردە تۇرسام دا, اكىم بولعانىمشا ءتور قالادا تۇراتىن جانە وعان باقۋاتتى تۇرمىس ىزدەپ كەلەتىن ادامداردىڭ تاعدىر-تالايىنىڭ, ۇكىلى ءۇمىتىنىڭ ارالۋاندىعىن ءتۇسىندىم» دەپ جان-جۇرەگىنىڭ تۇكپىرىندەگى سىرلارىمەن ءبولىسىپتى.
ءوزى جازعانداي, 9 ايدا كۇندىز كۇلكى, تۇندە ۇيقى كورسەتپەگەن تولعاقتى ماسەلەلەر از بولعان جوق. الدانعان ۇلەسكەرلەردىڭ زارى, كوپبالالى انالاردىڭ ايقايى, مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالارى بار وتباسىلاردىڭ مۇڭ-مۇقتاجى دەپ تىزبەكتەلىپ كەتە بەرەدى. باقىت تۇرلىحانۇلى وسىناۋ تۇيتكىلدى ماسەلەلەردىڭ ءتۇپ-تامىرىنا ءۇڭىلىپ, ونى شەشۋدىڭ جانە بولاشاقتا بولدىرماۋدىڭ جولدارىن اسىقپاي ويلاستىردى. ءويتكەنى ءبىر ماسەلەنى تولىق شەشۋ ءۇشىن بارلىق دەڭگەيدەگى بيلىكتىڭ بۇتاقتارى بىرگە ارەكەت ەتۋى ءتيىس. ايتپەسە, قۇر ايتىلعان قۇرعاق ءسوز قوڭىلتاق كۇيىندە قالا بەرەدى. ال جىلدار بويى قوردالانعان ماسەلە بار كەزدەرى قوعامنىڭ تىنىشتىعى مەن بەرەكەسىن كەتىرۋى ابدەن مۇمكىن. سول سەبەپتەن باقىت سۇلتانوۆ بيلىكتىڭ قولىنان كەلەتىن بار تەتىگىن ىسكە قوستى. كەي كەزدەرى جۇرت كۇتپەگەن شەشىمدەردى دە قابىلدادى. ونىڭ ناتيجەسى قالاي بولعانىن قاراپايىم قاراشانىڭ ءوزى باعالايتىنى ءسوزسىز.
تۋراسىن ايتساق, سۇلتانوۆ وزىنە دەيىنگى يسەكەشەۆتىڭ ىستەگەن ىزگىلىكتى ىستەرىن ءساتىمەن جالعاستىردى. ءوزى بەساسپاپ ەكونوميست بولعاندىقتان, ەكونوميكالىق وسىمگە كوبىرەك كوڭىل ءبولدى. سودان شىعار, وتكەن 9 ايداعى كورسەتكىشتەر كوز قۋانتارلىق. ونەركاسىپتەگى ءوسىم 112,1 پايىزدى, سونىڭ ىشىندە ءونىم وڭدەۋشى ونەركاسىپتەگى كورسەتكىش 111,2 پايىزدى قۇرادى. ەلوردا ەلىمىز بويىنشا جاڭا ءۇي سالۋدان كوش باسىندا كەلەدى. 2019 جىلدىڭ باسىنان 762 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالىنىپ, پايدالانۋعا بەرىلگەن.
باس قالامىزدىڭ وزگە قالالاردان ءبىر ايىرماشىلىعى, ءوزىن-ءوزى اسىرايتىن ەكونوميكاسى بار, ىشكى وڭىرلىك ءونىمنىڭ 55,5 پايىزى كاسىپكەرلىك سەكتوردىڭ ەسەبىنەن قالىپتاسادى. 9 ايدا جۇمىس ىستەپ تۇرعان سۋبەكتىلەردىڭ سانى 23,3 پايىزعا ۇلعايدى. ءبىر قۋانارلىعى, ەلوردانىڭ ءاربىر ءۇشىنشى تۇرعىنى جەكە كاسىبىمەن اينالىسادى. بيۋدجەتكە تۇسەتىن سالىق تۇسىمدەرىنىڭ جارتىسىنا جۋىعى شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ سالىعىنان قۇرالادى. دەمەك, شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ بارلىق كورسەتكىشتەرى بويىنشا نۇر-سۇلتان وزگە قالالاردى شاڭىنا دا ىلەستىرمەي كەلەدى. بۇل قالادا ساۋدا-ساتتىقتى دامىتۋ ترەندى قالىپتاستى.
ەڭبەك نارىعىنداعى احۋال دا تۇراقتى. ەلىمىز بويىنشا جۇمىسسىزدىقتىڭ ەڭ تومەنگى كورسەتكىشى بىزدىكى – 4,5 پايىز. وتكەن 9 ايدا ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىندا 7560 جاڭا جۇمىس ورىندارى اشىلدى. ونىڭ ىشىندە 7136-سى – تۇراقتى, 424-ءى – ۋاقىتشا جۇمىس ورىندارى. ايتپاقشى, 94 پايىزى شاعىن جانە ورتا بيزنەس سالاسىندا اشىلعان. جىل باسىنان بەرى باس قالاداعى ورتاشا ايلىق نومينالدى جالاقى كولەمى 4,4 پايىزعا ءوسىپ, 233,5 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى. جان باسىنا شاققاندا ورتاشا نومينالدى اقشالاي تابىس كولەمى دە 0,8 پايىزعا ۇلعايىپ, 155,5 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى.
سوڭعى ايلاردا ەلوردادا كوپبالالى انالار مەن تۇرمىسى تومەن وتباسىلاردىڭ ماسەلەسىنىڭ ۋشىعىپ كەتكەنى راس. جەرگىلىكتى بيلىك قول قۋسىرىپ قاراپ وتىرمادى. ەلباسىنىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ ماقساتىندا 13 ءتۇرلى جاڭا ءىس-شارالار كەشەنىن جۇزەگە اسىردى. بۇل ماقساتقا قالا بيۋدجەتىنەن قوسىمشا 1,3 ملرد تەڭگە قاراجات ءبولىندى. اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەككە جانە 966 پاتەر ساتىپ الۋعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن قوسىمشا 8,6 ملرد تەڭگە ءبولىندى. بۇلاردىڭ ءبارى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى رەت-رەتىمەن, جۇيەلى تۇردە شەشۋگە جول اشىپ بەردى. ارينە, بۇل جۇمىستى جوسپارلاۋ, ىسكە اسىرۋ, قاداعالاۋ جانە ناتيجەسىن ءبىلۋ ەلوردا اكىمىنىڭ قۇزىرىندا بولعانى انىق. جاسىراتىنى جوق, الەۋمەتتىك كيكىلجىڭدەردىڭ, كۇرمەۋى قيىن ماسەلەلەردىڭ بەل ورتاسىندا جۇرگەن اكىمنىڭ ءوزى مول تاجىريبە جينادى. قاراپايىم حالىقتىڭ مۇڭ-زارىن ءوز كوزىمەن كورىپ, قۇلاعىمەن ەستىپ, ونى قالاي جەڭىلدەتۋدىڭ جولدارىن ىزدەستىردى. ال ءىستىڭ قالاي ناتيجەلى بولعانىنا حالىقتىڭ ءوزى باعا بەرەدى.
