ەكونوميكامىزدى سۇيرەيتىن ەلەكتروۆوز
بۇرناعى كۇنى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ استانانىڭ ارنايى ەكونوميكالىق ايماعىندا ورنالاسقان ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋ زاۋىتىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا قاتىسىپ, وسىندا شىعارىلاتىن KZ8ا سەريالى العاشقى ەلەكتروۆوزدىڭ تۇساۋىن كەستى.
وندىرىستىك اۋماعى 27 522 شارشى مەتردى قۇرايتىن جاڭا زاۋىتتىڭ ىرگەتاسى 2010 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا قالانعان. ونىڭ جىلىنا ەكى سەكتسيالىق 50 ەلەكتروۆوز شىعارۋعا قاۋقارى بار. فرانتسيانىڭ «الستوم ترانسپورت» كومپانياسى جاساپ شىعارعان قۋاتتى تەمىرجول كولىگى قازاقستان مەن تمد جانە بالتىق ەلدەرىنىڭ تابيعاتىنا بەيىمدەلە جاسالعان ەكەن.
ياعني, ەلەكتروۆوز -50 °C پەن +50 °C ارالىعىنداعى اۋا رايى وزگەرىستەرىنە توتەپ بەرە الادى.
جاڭا زاماننىڭ زاماناۋي ەلەكتروۆوزىنىڭ كەڭ كابيناسى دا كىرسە شىققىسىز. وندا ماشينيستكە قاجەتتىنىڭ ءبارى بار: ميكروتولقىندى پەش, توڭازىتقىش, جۇمساق ورىندىق. ءتىپتى, ەدەنىنىڭ ءوزى جىلىتىلادى ەكەن.
مەملەكەت باسشىسىنا جاڭا جوبانى تانىستىرعان «قازاقستان تەمىر جولى» اق پرەزيدەنتى اسقار مامين تارتۋ كۇشى 9 مىڭ تونناعا جەتەتىن قاۋقارلى KZ8A سەريالى ەلەكتروۆوزدىڭ قازىرگى تاڭدا رەسەيدە سىناقتان وتكىزىلىپ جاتقاندىعىن, ال 2013 جىلعى قاڭتاردان باستاپ قازاقستانداعى سىناعى باستالاتىندىعىن ايتىپ ءوتتى.
زاماناۋي ۇلگىدە جاساقتالعان ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋ زاۋىتىنا كوڭىلى تولعانىن بىلدىرگەن مەملەكەت باسشىسى سالتاناتتى راسىمدە ءسوز سويلەپ, بۇل ماڭىزدى جوبا ەكونوميكالىق دامۋعا ۇلكەن سەرپىن بەرەتىنىن, تەحنولوگيالىق تۇرعىدان ونىمدىلىگى جوعارى زاۋىتقا تمد اۋماعى دا ەرەكشە ىقىلاس تانىتىپ وتىرعانىن جەتكىزدى.
– ەكى جارىم جىلدىڭ وزىندە ەلىمىزدە 550 جاڭا كاسىپورىن پايدالانۋعا بەرىلدى. جۇزدەگەن مىڭ جۇمىس ورنى اشىلدى. بۇگىن ءبىز قازاقستان ءۇشىن ماڭىزدى وقيعانىڭ كۋاسى بولىپ وتىرمىز. تەمىر جول كولىگى – قازاقستان ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ كۇرەتامىرى. ەكونوميكالىق دامۋ تاسىمالداۋسىز مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان دا ينفراقۇرىلىمعا زور ماڭىز بەرۋدەمىز. مەملەكەت بۇل ىسكە ۇلكەن قارجى بولۋدە, – دەدى ەلباسى.
جاڭا زاۋىتتىڭ كەدەن وداعى ەلدەرىن ەلەكتروۆوزبەن قامتيتىندىعىن ايتقان مەملەكەت باسشىسى «بۇل قازاقستاننىڭ ينۆەستورلارعا سالىقتىق جەڭىلدىكتەر, جەر ءبولۋ سەكىلدى بارلىق قولايلى جاعدايلاردى جاساپ وتىرعاندىعىن كورسەتەتىنىن» اتاپ ءوتتى.
سالتاناتتى شارا بارىسىندا دوستاستىققا قاتىسۋشى مەملەكەتتەردىڭ تەمىر جول كولىگى اكىمشىلىكتەرى كەڭەسىنىڭ توراعاسى پەتر كۋچەرەنكو قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆقا «تمد-نىڭ «قۇرمەتتى تەمىرجولشىسى» اتاعىن تاپسىردى.
ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋ كاسىپورنىنا ءۇش كومپانيا 11,2 ميلليارد تەڭگە ينۆەستيتسيا سالىپتى. زاۋىتتىڭ 50 پايىز اكتسياسى قتج-عا (قازاقستان) تيەسىلى بولسا, ترانسماشحولدينگ (رەسەي) جانە اlstom (فرانتسيا) كومپانيالارىنىڭ ارقايسىسى 25 پايىزدىق اكتسيانى ەنشىلەگەن. سوندىقتان, زاۋىتتى ءۇش كومپانيا بىرلەسىپ باسقاراتىن بولادى.
جوسپارعا سايكەس, كاسىپورىن ءوز جۇمىسىن 2013 جىلدىڭ قاڭتارىنان باستاپ, 2016 جىلى جوبالىق قۋاتىنا ەنەتىن بولادى.
كاسىپورىندا ءونىمنىڭ شىعۋىنا بايلانىستى جۇمىسشىلار سانى بۇگىندە – 47. كەيىن زاۋىتتىڭ ونىمدىلىگى ارتقان كەزدە ولاردىڭ قاتارى 650-گە جەتەتىن بولادى.
قىمبات نۇرعالي