ناۋرىزدىڭ 25-ءى كۇنى ءتۇس اۋا رەسەيدىڭ كەمەروۆو قالاسىنداعى «زيمنيايا ۆيشنيا» اتتى ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورتالىعىندا جان تۇرشىگەرلىك قايعىلى وقيعا ورىن الدى. ورتالىقتىڭ ءتورت قاباتتى عيماراتى اياق استىنان وتقا ورانىپ, ساناۋلى ساعاتتاردا شاڭىراعى ورتاسىنا ءتۇستى. ناتيجەسىندە 64 ادام جالماڭداعان وسى الاپات وتتىڭ قۇشاعىندا تىرىدەي جانىپ كەتتى. بۇلاردىڭ 70 پايىزعا جۋىعى – 44-ءى بالالار بولعان.
اتالمىش تراگەدياعا بايلانىستى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ سول كۇنى رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ اتىنا جەدەلحات جولداپ, بولعان اسا اۋىر قايعىلى وقيعاعا وراي كوڭىل ايتتى.
ءورت بالالار مۋلتفيلم كورىپ وتىرعان ءتورتىنشى قاباتتاعى كينوتەاتر تۇرعان بلوكتان باستالعان. ال زالدىڭ ەسىگى سىرتىنان كىلتتەنىپ تۇرعان. سول مەزەتتە بيلەت تەكسەرۋشى ايەلدىڭ اياق استىنان جوق بولىپ كەتكەنى دە انىقتالىپ وتىر. ءتۇتىن ءيىسى كەلە باستاعاننان ۇرەيگە بوي الدىرعان بالدىرعاندار ەسىك جابىق بولعاندىقتان, سىرتقا شىعا الماي قالعان. سول بۇلدىرشىندەردىڭ جاپپاي جايلاعان الاس-قاپاس ساتىندە ۇيالى تەلەفون ارقىلى اتا-انالارىنا سمس-حاتتار جازىپ, قوشتاسۋ نوبايىن بىلدىرگەن سوزدەرى ادامنىڭ جۇرەگىن شەمەنگە تولتىرىپ, كوكىرەكتى شەرلى ەتىپ جىبەرەدى…
قايعىلى وقيعا ورىن العان كۇننىڭ ەرتەڭىنە تاڭەرتەڭ رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين ەلدىڭ «كومىر ورتالىعىنا» ۇشىپ كەلدى. جالعىز كەلگەن جوق, رەسەي تەرگەۋ كوميتەتىنىڭ 100 قىزمەتكەرىن وزىمەن بىرگە ەرتە كەلدى. مەملەكەت باسشىسى كەلگەن بويدا وسى وقيعاعا بايلانىستى قۇرىلعان ازاماتتىق بەلسەندىلەر توبىنىڭ مۇشەلەرىمەن كەزدەسىپ, جاعدايعا ءبىرشاما قانىقتى. سودان كەيىن ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورتالىعى جانىندا ستيحيالى تۇردە پايدا بولعان مەموريالعا گۇل شوعىن قويىپ, تراگەديانىڭ سەبەبى مەن سالدارىن تالقىلاۋعا ارنالعان ءماجىلىس وتكىزدى. ول ورتالىقتا قازا تاپقانداردى ءۇنسىز ەسكە الۋدان باستادى.
اتالمىش ءماجىلىستىڭ بارىسىندا ۆلاديمير پۋتين ءتيىستى سالالار باسشىلارىنىڭ ەسەپتەرىن تىڭدادى. ول ادامداردىڭ قازا تابۋىنا ساۋدا ورنىنداعى سالدىر-سالاقتىق پەن بەتىمەن كەتۋشىلىك سەبەپ بولعانىن مالىمدەدى. «بىزدە نە بولىپ جاتىر, مۇندا ۇرىس قيمىلدارى بولعان جوق, شاحتادا كۇتپەگەن جەردەن مەتان بۇرق ەتە قالعان جوق. جۇرت, بالالار مۇندا تىنىعۋعا كەلگەن. ءبىز دەموگرافيا تۋرالى ايتىپ جاتامىز دا, وسىنشاما ادامنان اياق استىنان ايرىلىپ قالامىز» دەدى ەل باسشىسى.
وكىنىشكە قاراي, ورتتە قازا تاپقاندار سانىن الدەقايدا كوپ ەتىپ كورسەتىپ, قايعىلى وقيعادان ۇپاي جيناعىسى كەلەتىن قاسكويلەر دە تابىلىپ جاتىر. وسىنداي فەيك, ياعني جالعان اتپەن شىعىپ جاتقانداردىڭ ءبىرى ۋكراين پرانكەرى ەۆگەني ۆولنوۆ ەكەنى انىقتالدى. ول ءوزىنىڭ YouTube جەلىسىندەگى ارناسىندا ءارتۇرلى داۋىسپەن, بىرەسە ءورت ءسوندىرۋشى, بىرەسە اۋرۋحانا قىزمەتكەرى بولىپ سويلەپ, ورتالىقتا «300 ادامنىڭ اجال قۇشقانى» تۋرالى ۇدايى حابارلاپ وتىرعان. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى اقىرىندا فەيكتىڭ يەسىن تاپتى. ال كەمەروۆونىڭ بەس ادامنان تۇراتىن باستاماشىل توبى ءمايىتحانادا, سونداي-اق, اۋرۋحانا مەن سالقىنداتقىش كومبيناتتا بولىپ, الەۋمەتتىك جەلىلەردى كەزىپ جۇرگەن جوعارىداعىداي مالىمەتتەردىڭ شىندىققا سايكەس كەلمەيتىنىنە كوز جەتكىزىپ قايتتى.
ۆلاديمير پۋتين «زيمنيايا ۆيشنيا» ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورتالىعىندا ورىن العان ءورت وقيعاسىنا كىنالى دەپ تابىلعان مامانداردىڭ ەشبىرى لاۋازىمى مەن اتاعىنا قاراماستان جازاعا تارتىلاتىنىنا جۇرتتى سەندىردى. ول 28 ناۋرىزدى «بۇكىلرەسەيلىك ازا كۇنى» دەپ جاريالادى. وسى كۇنى وقىس وقيعانىڭ قۇربانى بولعاندار جەر قوينىنا بەرىلدى.
كەمەروۆوداعى بۇل سۇراپىل سۇمدىق ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن دە ساباق بولۋعا ءتيىس. رەسپۋبليكادا قازىر 1151 وسىنداي ءىرى ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورتالىعى بار ەكەن. ەندى ولاردىڭ اپاتتى جاعدايعا دايىندىعى قانداي ەكەنىن تەكسەرىپ شىعاتىن كەز جەتكەن سياقتى. مۇنى ىشكى ىستەر مينيسترلىگى توتەنشە جاعدايلار كوميتەتىنىڭ توراعاسى ۆلاديمير بەككەر مالىمدەپ, ءورت قاۋىپسىزدىگىن بۇزعان ساۋدا ورتالىقتارىنا سالىناتىن ايىپپۇلدىڭ مولشەرىن اتاپ كورسەتتى. ونداعى باعا كوپ بولسا, ءفيلمنىڭ ءبىر سەانسىنان تۇسەتىن اقشامەن شامالاس قانا ەكەن…
سەرىك ءپىرنازار
