استانا ىرگەسىندەگى «تالدىكول» سارقىندى سۋ قويماسىنا قاتىستى پروبلەمانى تۇبەگەيلى شەشۋدى مەملەكەت باسشىسى ن.نازارباەۆ ەلوردا اكىمدىگىنە تاپسىرعانى ءمالىم.
قالا تۇرعىندارىن استانانى اراگىدىك جايلاپ الاتىن جاعىمسىز ءيىس ەندى مازالامايدى. جىل سوڭىنا دەيىن «تالدىكول» سارقىندى سۋ قويماسى جويىلىپ, بولاشاقتا بۇل جەر قالانىڭ باس جوسپارىنا سايكەس حالىق دەمالۋعا كەلەتىن كورىكتى مەكەنگە اينالماق.
1970 جىلى پايدالانۋعا بەرىلگەن «تالدىكولگە» قالدىق سۋلاردى توگۋ بىلتىر توقتاتىلعان. شيرەك عاسىر بويى استانانىڭ كارىز جۇيەسىنە قىزمەت ەتكەن ەسكى قويمانىڭ ءتۇبى قالىڭ قويمالجىڭ تۇنباعا اينالعان. قازىر كول تەرەڭدىگىندەگى بالشىقتى سورۋ پروتسەسى قارقىندى تۇردە جۇرۋدە. ول ءيىس جىبەرمەيتىن قاپقا سالىنىپ, گەوتەكستيلدى كونتەينەرلەرگە جونەلتىلىپ جاتىر.
بۇگىندە استانادان تاۋلىگىنە شامامەن 200-240 مىڭ تەكشە مەتر قالدىق سۋ قورعالجىن تاس جولىنىڭ 7-كيلومەترىندە ورنالاسقان كاناليزاتسيالىق تازارتۋ عيماراتىنا كەلىپ تۇسەدى. مۇندا سارقىندى سۋلار «استانا سۋ ارناسى» مكك باسشىلىعىمەن تازارتۋدىڭ ءتورت كەزەڭىنەن وتەدى. لاستانعان سۋدى مەحانيكالىق, بيولوگيالىق جولمەن تازارتىپ, قايتا وڭدەيدى. بۇدان كەيىن ۋلتراكۇلگىن ساۋلەلەرمەن زالالسىزداندىرىپ, زەرتحانادا تالداۋ جاسالادى. ءبىز كارىز جۇيەسىنە كەلىپ تۇسەتىن كىرلەنگەن سۋ مەن تەرەڭ سۇزگىدەن وتكەن سۋدىڭ ساپاسىن سالىستىردىق. باستاپقىسىنىڭ ءيىسى قولقانى قابادى ءارى ءتۇرى دە قاپ-قارا بولسا, سوڭعى سۇيىقتىق – ءمولدىر, ءيىسى جوق, ىشىندە بوگدە زاتتاردىڭ قالدىعى دا قالماعان. تازارتۋدان وتكەن بۇل سارقىندى سۋ 2015 جىلدىڭ 27 جەلتوقسانىنان باستاپ ەسىلگە كەلىپ قۇيىلادى.
– بىلتىر سۋدى تازارتۋ شارالارى قولعا الىنعان سوڭ, تالدىكولدىڭ كولەمى 43 ميلليون تەكشە مەترگە دەيىن ازايدى. بۇل كورسەتكىش بۇعان دەيىن شامامەن 56 ملن تەكشە مەتردى قۇراعان بولاتىن. تازارتۋ تەحنولوگياسى اۆستريالىق تاجىريبەگە نەگىزدەلگەن. بۇگىندە تالدىكول تۇبىندەگى بالشىقتى سورۋ جۇمىستارىنىڭ 37 پايىزى ورىندالدى, – دەيدى قالالىق كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى تەمىر ءابجانوۆ.
ءمادينا جاقىپ
