قالا تازالىعىن ساقتاۋدا قوقىس جاشىكتەرى مەن كونتەينەرلەردىڭ وزىندىك ماڭىزى بار.
قوقىس جاشىكتەرى سان قىرلى
وسى رەتتە استانا كوشەلەرىندەگى كوزگە كورىنە بەرمەيتىن قوقىس ءجاشىكتەرىنىڭ دە بەلگىلى ءبىر مولشەردە حالىقتى تازالىقتى ساقتاۋعا, مادەنيەتتىلىككە شاقىرىپ تۇرعانى داۋسىز.
دەگەنمەن تەك قولداعى ارتىق زاتتى تاستايتىن كەزدە بولماسا, ونداي جاشىكتەر كوزگە تۇسە بەرمەيدى. قوقىس جاشىگىن تۇرعىن ۇيلەر مەن مەكەمەلەردىڭ كىرەبەرىسىنەن, كوشەلەر مەن ساياباقتارداعى كەز كەلگەن ورىندىقتىڭ جانىنان, ءار ايالدامادان كەزدەستىرۋگە بولادى. جالپى, بۇگىندە قالادا 8412 قوقىس جاشىگى ورناتىلعان. ساۋلەتشىلەر دە بۇل جاشىكتەردى الىستان كوز تارتاتىنداي ءساندى قىلىپ جاساپ, جۇرتشىلىقتى ءتانتى ەتۋگە ەرەكشە ءمان بەرۋدە. بۇل – جاشىكتەردىڭ كولەمى مەن ءپىشىنى ءارتۇرلى. كەيبىرى قوقىستى تۇمسىعىمەن شوقىپ تۇرعان قۇس تارىزدەس بولسا, تاعى ءبىرى ويۋ-ورنەكپەن بەزەندىرىلىپ, ەندى ءبىرى گۇل ۆازاسىنا ۇقساستىرىپ جاسالعان. ءتىپتى كەيبىر قوقىس جاشىگىنىڭ ۇستىندە جاز مەزگىلىندە گۇل دە وسىرىلەدى. بۇل جاشىكتەردى قازىر شويىن مەن تەمىر ماتەريالداردان جاساۋدا. ويتكەنى اعاشتان جاسالعان جاشىكتەردىڭ كەيبىرى تەمەكى شوعىنان وتقا ورانىپ, كۇلگە اينالعان.
قالا سىرتىنداعى پوليگونعا استانادان تاۋلىگىنە مىڭ توننا قالدىق شىعارىلادى. الايدا ونىڭ ازىرگە تەك 10 پايىزى عانا قايتا وڭدەۋگە جارامدى. ال بۇل كورسەتكىشتى بولاشاقتا 45 پايىزعا جەتكىزۋ كوزدەلۋدە. ول ءۇشىن ءتۇرلى شارالار ۇيىمداستىرىلۋدا. مىسالى, قالاداعى كونتەينەرلەرگە دە ەرەكشە ءمان بەرىلۋدە. جالپى, ەلورداداعى كونتەينەرلەر سانى 11320-نى قۇرايدى. ونىڭ 116-سى جارتىلاي جەر استىنا ورناتىلسا, 639-ى پوليەتيلەن, پلاستيك سياقتى قۇرعاق قالدىقتاردى سۇرىپتاپ تاستاۋعا ارنالعان سارى كونتەينەرلەر, قالعانى – ورگانيكالىق زاتتار تاستالاتىن جاسىل جانە تەمىر كونتەينەرلەر. جەر استىنا ورناتىلعان كونتەينەرلەردىڭ تيىمدىلىگى قوقىستار جەل سوققاندا دا ۇشپايدى ءارى كۇننىڭ ىستىعىندا جاعىمسىز ءيىس شىعارمايدى. ال سارى كونتەينەرلەر تۇرمىستىق قالدىقتاردى زاۋىتتاعى سۇرىپتاۋ جۇمىستارىن جەڭىلدەتىپ, قايتا وڭدەۋدەگى كورسەتكىشتى 25 پايىزعا ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزبەك. شىلدە ايىنان باستاپ ورناتىلا باستاعان سارى كونتەينەرلەر سانى جىل سوڭىنا دەيىن 6 مىڭعا جەتپەك. تۇرمىستىق قالدىقتاردى قالا سىرتىنداعى پوليگونعا تاسىمالداۋ قىزمەتىن كورسەتەتىن «استانا كلين سيتي» كومپانياسىندا 60 جۇك كولىگى مەن 400 جۇمىسشى جۇمىلدىرىلعان. اتالمىش كومپانيانىڭ وندىرىستىك ءبولىم باسشىسى بارشاگۇل ساعىمبەكوۆانىڭ ايتۋىنشا, قالدىقتى سۇرىپتاپ تاستاۋدى تۇرعىندار جاقسى قابىلداپ جاتقان كورىنەدى. الايدا بۇل جوبانى جۇزەگە اسىرۋشى كومپانيا «وكم وپەراتورى» جشس مامانى جومارت راقىمجاننىڭ سوزىنشە, بۇل جۇيەنى قالىپتاستىرىپ, تۇرعىنداردىڭ سۇرىپتاپ تاستاۋداعى ساناسىن وزگەرتۋ ءۇشىن ءالى ءبىراز ۋاقىت كەرەك ەكەن.
قالدىقتى اقشاعا اينالدىرىڭىز
استانادا سوڭعى ۋاقىتتا تۇرمىستىق قالدىقتاردى اقشاعا قابىلدايتىن پۋنكتتەر دە كوپتەپ اشىلا باستادى. قازىرگى ۋاقىتتا ەلوردادا مۇنداي 10-نان اسا پۋنكت جۇمىس ىستەپ تۇر. جىل سوڭىنا دەيىن تاعى 20 شاقتى ورىن اشىلماق.
– ازىرگە قالدىقتىڭ 11 ءتۇرى قابىلدانادى. ولاردىڭ باعاسى شيكىزاتقا بايلانىستى 3 تەڭگەدەن باستالىپ, 100 تەڭگەگە دەيىن بارادى. مىسالى, پوليەتيلەندەردىڭ كەلىسى – 70 تەڭگە بولسا, پلاستيكتەردىڭ كەلىسى – 40 تەڭگە. ال جينالعان قالدىقتاردى ءبىز «اعايىندار Kz», «Kagazy Recycling» سياقتى شيكىزاتتان ءونىم جاساپ شىعاراتىن قازاقستاندىق كومپانيالارعا جونەلتەمىز. پوليەتيلەندەر 500 جىلعا دەيىن شىرىمەيدى. ەگەر ونى پايداعا جاراتسا, ءۇش رەت پايداعا جاراتىلادى. پلاستيكتەردى اسفالت توسەگەندە دە قولدانادى, – دەيدى تۇرمىستىق قالدىقتاردى قابىلدايتىن «استانا كلين تايم» كومپانياسىنىڭ مەنەدجەرى اسەت اباەۆ.
