شىلىڭگىر شىلدەنىڭ العاشقى كۇنىندە ەلىمىزدە تۇڭعىش رەت ۇلتتىق دومبىرا كۇنى دۇبىرلەپ تويلاندى. قازاق ەلى الاڭىندا ايتۋلى دۋمانعا ەلباسى دا قاتىسىپ, قاسيەتتى قارا دومبىرانىڭ بۇگىندە قازاقتىڭ برەندىنە اينالعاندىعىن ايتتى.
– دومبىرا قازاقتىڭ جانى, رۋحى, تاريحى, سالت-ءداستۇرى, بۇكىل ءبىتىم-بولمىسى دەپ ايتۋعا بولادى. ول ۇلى دالانىڭ توسىندە ەرتە زاماننان بەرى حالقىمىزبەن بىرگە جاساپ كەلە جاتىر. ءبىر كەزدەرى مايتوبەنىڭ تۇسىنان دومبىرانىڭ سۋرەتى بار تاڭبالى تاس تابىلعانىن ءبارىمىز بىلەمىز. عالىمدار ول سۋرەت بەرىسى 4 مىڭ, ارىسى 6 مىڭ جىل بۇرىن بەدەرلەنگەنىن دالەلدەپ وتىر. ارال ماڭىندا دومبىرا ۇستاعان ادامنىڭ ءمۇسىنى ءبىزدىڭ داۋىرىمىزدەن IV عاسىردىڭ مۇراسى بولىپتى. ال التايدان تابىلعان اتا دومبىرا ءبىزدىڭ ءداۋىرىمىزدىڭ V عاسىرىنا تيەسىلى. التايدان اتىراۋعا دەيىن بۇكىل قازاقستاننىڭ دالاسى 4-5 مىڭ جىلدان بەرى وسى دومبىرانىڭ كۇمبىرلەگەن ءۇنىن ەستىپ, قۋانىشتا دا, وكىنىشتە دە جاساپ كەلە جاتىر. ول – بار قازاقتىڭ قانىنىڭ دا, جانىنىڭ دا ءبىر ەكەنىنىڭ دالەلى. موينىنا كونە تۇركى تاڭباسىمەن «جۇپار كۇي اۋەنى ءبىزدى سۇيسىندىرەدى» دەپ جازىلعان اسپاپ سوناۋ كۇلتەگىن زامانىنان بەرى كەلە جاتىر. ودان بەرگى قيلى زامانداردىڭ ءبارى دومبىرانىڭ كومەيىنەن كۇي بولىپ توگىلىپ, تاريحتان سىر شەرتەدى, – دەدى مەملەكەت باسشىسى. سوڭىندا پرەزيدەنت بۇل كۇن وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ قاسيەتتى دومبىراعا, ۇلتتىق ونەرگە دەگەن قۇلشىنىسىن ارتتىرا تۇسەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.
ەلباسىنىڭ قۇتتىقتاۋىنان كەيىن ديريجەر ايتقالي جايىموۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن 2000-نان اسا مۋزىكانت «كوڭىلاشار», «اداي», «بالبىراۋىن», «ەركە سىلقىم» جانە «سارىارقا» كۇيلەرىن توگىلتە جونەلدى. كوز الدىمىزعا بەينە ءبىر مىڭ جىلقىنىڭ دۇبىرلەگەن تۇياقتارىنىڭ دىبىسى كەلدى. قۇرمانعازىنىڭ, داۋلەتكەرەيدىڭ, تاتتىمبەت پەن سۇگىردىڭ, قازانعاپ پەن دينانىڭ كۇمبىرلى شىعارمالارىمەن ەلوردا اسپانى تەربەلىپ تۇردى. شاراعا قاسيەتتى دومبىرانىڭ قۇلاعىندا وينايتىن جەتى جاستاعى جەتكىنشەكتەن باستاپ سەكسەندەگى قارياعا دەيىن قاتىستى. سونداي-اق, مەرەيلى مەرەكەگە قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۇلتتىق اسپاپتار وركەسترىنىڭ, «وتىرار سازى» فولكلورلىق-ەتنوگرافيالىق ۇلتتىق اسپاپتار وركەسترىنىڭ, استانا قالاسى مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسىنىڭ ۇلتتىق اسپاپتار وركەسترىنىڭ, تاتتىمبەت اتىنداعى اكادەميالىق حالىق اسپاپتارى وركەسترىنىڭ, اقتاۋ قالاسىنىڭ قازاق ۇلتتىق اسپاپتارى وركەسترىنىڭ ارتىستەرى ەلەۋلى ۇلەس قوستى. اتىراۋ, ورال, اقتوبە, قاراعاندى, پاۆلودار, پەتروپاۆل, كوكشەتاۋ, قوستاناي جانە جامبىل وبلىسىنىڭ دومبىراشىلارى بەلسەندى اتسالىستى. «اسىل», «مۋزارت» توپتارىنىڭ ونەرپازدارى اۋەلەتىپ ءان سالدى.
سونىمەن قاتار, مەرەكە اياسىندا قولدانبالى ونەر بۇيىمدارىنىڭ كورمەسى ۇيىمداستىرىلىپ, ءبىر كۇندىك دومبىرا مۋزەيى ەسىگىن ايقارا اشتى. وعان الماتىداعى ىقىلاس اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپاپتار مۋزەيىنىڭ ەكسپوناتتارى قويىلدى. بۇل مۇراجايدا قازاق, تۇركى حالىقتارىنىڭ 1200-گە جۋىق بىرەگەي مۋزىكالىق اسپابى ساقتالعان. جۇرتشىلىق ەكسپوزيتسيادان قۇرمانعازى, دينا, احمەت جۇبانوۆ, ءبىرجان سال, اقان سەرى, اباي, جامبىل, كەنەن ازىرباەۆ سەكىلدى ارداقتى اسىلدارىمىزدىڭ قولدارىنىڭ تابى قالعان اسپاپتارىن تاماشالادى. قىسقاسى, ايتۋلى مەرەكە ۇلتتىق رۋحىمىزدى اسقاقتاتقان كۇن بولدى.
الماتى
الاتاۋدىڭ ەتەگىندەگى اسەم شاھاردا ۇلتتىق دومبىرا كۇنىنە وراي ءبىر مەزەتتە 500 دومبىراشى قۇرمانعازىنىڭ «بالبىراۋىن» كۇيىن ورىندادى.
اقتوبە وبلىسى
وبلىس اۋماعىندا دومبىرا كۇنى مەرەكەسىنە بايلانىستى 300-گە جۋىق شارا ۇيىمداستىرىلدى. اسىرەسە, «اقتوبە-شاحتەر» كوماندالارىنىڭ ويىنى باستالار الدىندا 500 ونەرپاز جانكۇيەرلەر الدىندا كۇيدەن شاشۋ شاشتى.
باتىس قازاقستان وبلىسى
ورال قالاسىنداعى تۇڭعىش پرەزيدەنتى الاڭىندا دومبىراشىلار قۇرمانعازى, دينا, داۋلەتكەرەيدىڭ كۇيلەرىن ورىندادى. مەرەكە اياسىندا «ورال سازى فولكلورلىق ءانسامبلى تۇرعىندارعا كونتسەرت قويدى.
تۇركىستان وبلىسى
جاڭا وبلىس ورتالىعىنداعى قوجا احمەت ياساۋي بابامىزدىڭ كەسەنەسىنىڭ الدىندا 1000-نان اسا دومبىراشى قۇرمانعازىنىڭ «سارىارقا», «بالبىراۋىن», تۇركەشتىڭ «كوڭىلاشار» كۇيلەرىن كۇمبىرلەتتى.
جامبىل وبلىسى
تاراز قالاسىندا مەرەكە كۇنى 250 دومبىراشى كۇمبىرلەتىپ كۇي توكتى. سونداي-اق, جۇرتشىلىققا «دومبىرا – حالىق مۇراسى» اتتى تەاترلاندىرىلعان قويىلىم كورسەتىلدى.
شىعىس قازاقستان وبلىسى
ايماقتاعى سەمەي قالاسىندا ايتۋلى كۇنگە بايلانىستى 500 دومبىراشى قۇرمانعازى مەن دينانىڭ, تاتتىمبەتتىڭ كۇيلەرىن توگىلدىردى.
قوستاناي وبلىسى
توبىل وڭىرىندە ۇلتتىق دومبىرا كۇنىنە «بابالاردىڭ كوزىندەي قاسيەتتى دومبىرا» اتتى اكتسيا ۇيىمداستىرىلىپ, شارا بارىسىندا وبلىستىق قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى ۇجىمى جاڭا تۋعان سابيلەرگە دومبىرا سىيلادى.
