جەدەل جاردەم ومىرگە قاۋىپ-قاتەر تونگەندە دەر كەزىندە مەديتسينالىق كومەك ۇسىناتىن قىزمەت ەكەنى كوپكە ءمالىم. جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرى كەرەك كەزىندە ءبارىمىزدىڭ جانىمىزدان تابىلاتىن جاناشىرىمىز, حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن ساقتاۋدا ماڭىزدى قىزمەت اتقاراتىن «كومەك توبى» ەكەنىن اركەز ەستەن شىعارماعانىمىز دۇرىس.
«Bus Line» 102-ءنىڭ ءجۇرىسىن ءوندىردى
الايدا «بىرەۋگە جان قايعى, بىرەۋگە مال قايعى» دەگەندەي, بىرەۋ شىبىن جانى ءۇشىن جانتالاسىپ جەدەل جاردەم كولىگىندە قينالىپ جاتسا, ەندى بىرەۋلەردىڭ قارا باسىنىڭ قامىن ويلاپ, جەدەل جاردەم كولىگىنە جول بەرمەي, كەدەرگى جاسايتىنى نەمەسە جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرىن بالاعاتتاپ, سوققىعا جىعاتىنى, بەرى ايتساق ۇيات, ارى ايتساق, اسقان ابەستىك. وكىنەرلىگى, جەدەل جاردەم قىزمەتكەرىن سوققىعا جىعۋ, ولاردى بالاعاتتاۋ نەمەسە جەدەل جاردەم كولىگىنە ادەيى جول بەرمەۋ جاعدايى قازاقستاندا ۇنەمى كەزدەسەدى. ايتالىق, وتكەن جىلى الماتىدا تۇرىك جىگىتىنىڭ جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ جۇرگىزۋشىسىن تالتۇستە تاياققا جىققانى – سونىڭ جاندى دالەلى. بىراق جۋان جۇدىرىقتىق جاساعان جىگىت سوت الدىندا جابىرلەنۋشىدەن كەشىرىم سۇراپ, ايىبىن تولەپ قۇتىلىپ كەتتى…
بۇل ماسەلەدەن «قازاقستاندا جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ ىركىلىسسىز جۇرۋىنە قاتىستى زاڭ-تارتىپتەر بار ما؟», «ەلوردامىز استانا سياقتى ۇلكەن قالالاردا جەدەل جاردەمنىڭ جەدەل جەتۋىنە قانداي قولايلىلىق جاسالعان؟» دەگەن زاڭدى سۇراق تۋىندايدى.
استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ شجق «قالالىق جەدەل مەديتسينالىق جاردەم ستانتسياسى» مكك قaلaنىڭ ءارتۇرلi بولiكتeرiنe oرنaلacقaن. قازىرگى تاڭدا شاقىرعان جەرگە ۋاعىندا جەتۋگە مۇمكiندiك بeرeتiن ءجانe شۇعىل كومeك كورceتeتiن 14 قocaلقى cتaنتسيا جۇمىc ءicتeيدى. شۇعىل كومeك كورceتۋدi قaمتaمacىز eتۋ ءۇشiن, قaلaنىڭ ءارتۇرلi بولiكتeرiندeگi ىڭعaيلى جeرلeردe 9 تaرمaقتa oرنaلacقaن بريگaدa مeن 3 قocaلقى cتaنتسيا بار. قالا بويىنشا 109 جەدەل جاردەم كولىگى جۇمىس ىستەيدى. سونىمەن قاتار جەدەل جاردەم كولىكتەرى قوعامدىق كولىكتەرگە ارنالعان «Bus Line» جولاعىمەن جۇرۋگە رۇقسات بەرىلگەن. «جەدەل جاردەم كولىگىنە اۆتوبۋس جولىمەن جۇرۋگە رۇقسات بەرىلۋى شاقىرعان جەرگە تەز جەتۋ مۇمكىندىگىمىزدى ارتتىردى. الايدا بريگaدaلaردىڭ aۋىcۋ كeزiندeگi قيىندىق پەن جول كەپتەلىسى بارىسىندا بوگەلىپ قالۋ, كولىگىمىزدىڭ aۆتoكولىكتەرمeن قaقتىعىcۋى سياقتى سەبەپتەر كولىكتەرىمىزدىڭ جەدەل جەتۋىنە كەسىرىن تيگىزەتىن كەزدەرى دە جوق ەمەس» دەدى «قالالىق جەدەل مەديتسينالىق جاردەم ستانتسياسى» باس دارىگەرىنىڭ مەديتسينالىق قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن باقىلاۋ جونىندەگى ورىنباسارى گ.تۇياقوۆا.
كەز كەلگەن جۇرگىزۋشى جەدەل جاردەم دابىلىن ەستىگەن ساتتە جىلدامدىقتى ازايتىپ, جول بەرۋگە مىندەتتى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2014 جىلعى 5 شىلدەدەگى «اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى» № 235-V قرز كودەكسىنىڭ 598-بابىنىڭ 1-تارماعىنا سايكەس, بiر مەزگiلدە جارقىلداۋىق ماياگى مەن ارنايى دىبىس دابىلى iسكە قوسىلعان جەدەل جانە ارنايى قىزمەتتەر كولiك قۇرالىنىڭ جۇرۋiنە باسىمدىق بەرمەگەندەرگە جەتi ايلىق ەسەپتiك كورسەتكiش ء(بىر ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش 2525 تەڭگە) مولشەرiندە ايىپپۇل سالىنادى. 2-تارماعىنا سايكەس, جەدەل جانە ارنايى قىزمەتتەر كولiك قۇرالىنىڭ جۇرۋiنە باسىمدىق بەرمەگەندەرگە ون ايلىق ەسەپتiك كورسەتكiش مولشەرiندە ايىپپۇل سالىنادى. 3-تارماعىنا سايكەس, وسى باپتىڭ بiرiنشi جانە ەكiنشi بولiكتەرiندە كوزدەلگەن بەلگىلەمەگە سايكەس اكiمشiلiك جازا قولدانىلعاننان كەيiن بiر جىل iشiندە قايتالاپ جاسالعان ارەكەتتەر ون بەس ايلىق ەسەپتiك كورسەتكiش مولشەرiندە ايىپپۇل سالىنۋعا اكەلىپ سوعادى.
شەتەلدەردە «جەدەل جاردەم» جەدەلدىگىنىڭ سىرى نەدە؟
جەدەل جاردەم كولىگىنە جول بەرۋ ازاماتتاردىڭ ار-وجدان, مورالدىق قاسيەتىمەن قاتىستى. سەبەبى جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرى شاقىرتۋعا قانشالىقتى جىلدام جەتسە, ادامدى اجالدان اراشالاپ قالۋ مۇمكىندىگى سونشالىقتى ارتا تۇسەدى.
گەرمانيا – دۇنيە ءجۇزى بويىنشا, ەڭ الدىمەن, «جەدەل جاردەم كولىگىنە» جول بەرۋدى زاڭداستىرعان ەل. اتالعان ەلدىڭ جول, قاتىناس زاڭىندا «ءار قانداي قاتىناس قۇرالدارى جەدەل جاردەم, ءورت ءسوندىرۋ كولىكتەرىنىڭ دابىلىن ەستىگەن شاقتا, سول جاق جولاقتاعى ماشينا سول جاققا, وڭ جاق جولاقتاعى ماشينا وڭ جاققا بەيىمدەلىپ, جىلدامدىقتى اقىرىنداتۋى, قاجەت جاعدايدا توقتاپ, ورتادان كولىك وتەتىن مۇمكىندىك جاساۋى كەرەك» دەپ بەلگىلەنگەن. بۇل ەلدە «ەگەر دە جۇرگىنشىلەر جەدەل جاردەم كولىگىنە جول بەرمەۋدەن جول اپاتى تۋىنداسا, جەدەل جاردەم كولىگى ەشقانداي جاۋاپكەرشىلىك ارقالامايدى» دەگەن ەرەجە بار.
سينگاپۋردە جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ الدىنا بەينەباقىلاۋ كامەراسى ورناتىلعان. الدا-جالدا جۇرگىنشىلەر جەدەل جاردەم كولىگىنە جول بەرمەي, كامەراعا ءتۇسىپ قالسا, سوت جول بەرمەگەن كولىك جۇرگىزۋشىسىنىڭ جۇرگىزۋشىلىك كۋالىگىن جارامسىز ەتىپ, 70 SGD ء(جۇز مىڭ تەڭگەگە دەيىن) ايىپ سالادى نەمەسە التى ايعا دەيىن قاماۋعا الىنادى.
بەلگيادا جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ دابىلى ەستىلىسىمەن جولدا كەتىپ بارا جاتقان ماشينالار جول شەتىنە بۇرىلىپ نەمەسە توقتاپ جول بەرۋگە مىندەتتەلگەن.
قىتايدا جەدەل جاردەم كولىگىنە ادەيى جول بەرمەگەندەردىڭ جۇرگىزۋشىلىك كۋالىگىنەن 3 ءنومىر تارتىلىپ ء(بىر كۋالىكتە ءبىر جىلدا 12 ءنومىر بولادى), 200 CNY-نان (ون مىڭ تەڭگەدەن) جوعارى ايىپ سالىنادى نەمەسە 10-15 كۇن قاماۋعا الىنادى.
جەدەل جاردەم كولىگىنە جول بەرۋدە ۇلگى تۇتاتىن ەلدىڭ ءبىرى – جاپونيا. بۇل ەلدە جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ دابىلى ەستىلگەندە ءبىر باعىتتا كەتىپ بارا جاتقان ماشينالار جول شەتىنە توقتاپ, كولىك ءوتىپ كەتكەنشە كۇتىپ تۇرادى. ونىڭ ۇستىنە, جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ جولجەتەك (ناۆيگاتور) قۇرىلعىسى قاتىناس قۇرالدارىن باسقارۋ ورنىمەن جالعاسقان. جەدەل جاردەم كولىگى جولعا شىعىپ, جولجەتەكتى ىسكە قوسقان سوڭ قاتىناس باسقارۋ ورنى سول جولدىڭ بويىنداعى قىزىل باعدار شامداردى قىسقا, جاسىل باعدارشامدى ۇزاعىراق جاعىپ, قۇتقارۋ كولىگىنىڭ ەمحاناعا تەز جەتۋىنە مۇمكىندىك جاسايدى. كەي قالالارىندا جەدەل جاردەم كولىگى جۇرەتىن ارناۋلى جول دا سالىنعان.
تاعى ءبىر ەسكەرەر ءتۇيىن, اقش, گەرمانيا, جاپونيا, سينگاپۋر ەلدەرىندە «جول كەپتەلىسى كەزىندە جەدەل جاردەم, ءورت ءسوندىرۋ كولىكتەرىنە جول بەرۋ ءادىسى» جاڭادان جۇرگىزۋشىلىك كۋالىگىن الاتىنداردىڭ ەمتيحان تۇرىنە ەنگىزىلگەن. ال گەرمانيادا جۇرگىزۋشىلىك كۋالىگىن الۋ ەمتيحانىنا قاتىناسۋدان بۇرىن جارىق جانە دىبىس دابىلى ىسكە قوسىلعان جەدەل جاردەم كولىگىنە جول بەرۋدىڭ ءارتۇرلى قاعيدالارى ارنايى وقىتىلادى.
P.S. قۇزىرلى ورىندار جەدەل جاردەم قىزمەتىن وتەۋ جۇيەسىنە «ءتورت سانات – ءتورت ءتۇرلى ۋاقىت» بەلگىلەگەنىمەن, جەدەل جاردەم كولىگىنىڭ جولدا ىركىلىسسىز ءجۇرۋىن زاڭمەن قامتاماسىز ەتۋگە ءمان بەرىلمەسە, جەدەل جاردەم سىرقاتقا جەدەل جەتە المايدى…
قالياكبار ۇسەمحانۇلى
