دوستىق ۇيىندە 9 جەلتوقسان – حالىقارالىق جەمقورلىققا قارسى كۇرەس كۇنىنە وراي استانا قالاسىنىڭ ىشكى ساياسات باسقارماسى مەن سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ قالالىق دەپارتامەنتى «جەمقورلىق – ىندەت, ونىمەن كۇرەسۋ – مىندەت» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ءماجىلىسىن وتكىزدى. القالى باسقوسۋعا قالانىڭ قوعامدىق ۇيىمدارى وكىلدەرى مەن جاس ۆولونتەرلەر, ءتۇرلى سالا قىزمەتكەرلەرى قاتىستى.
جاسىراتىنى جوق, قوعامعا تامىرىن تەرەڭ جايعان ىندەتكە جاھاندىق دەڭگەيدە كۇش بىرىكتىرىپ, توسقاۋىل قويۋعا ۇمتىلعانىمىزبەن, ازىرگە بۇل جەڭ ۇشىنان جالعاسقان جىمىسقى بالەكەتتىڭ تامىرىنا تۇپكىلىكتى بالتا شابۋ مۇمكىن بولماي كەلەدى.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس ءبىر ءسات تە باسەڭدەمەۋى كەرەك ەكەنىن قاتاڭ ەسكەرتىپ, بۇل باعىتتاعى جۇزەگە اساتىن جۇمىستاردىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزىن اتاپ كورسەتكەن ەدى. وسى تۇرعىدا قوعامدىق سانانى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا توزبەۋشىلىك احۋالىن قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگى مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك تاپسىرىس اياسىندا ۇشجىلدىق «ەلوردادا پاراساتتىلىق يدەولوگياسىن ىلگەرىلەتۋ جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ» جوباسىن قولعا الدى. ونى جۇزەگە اسىرۋعا مەملەكەتتەن جىل سايىن 8 ميلليون تەڭگەدەن اسا, ال 3 جىلعا 24 ميلليون تەڭگەدەن اسا قارجى ءبولىنىپ وتىر.
– نەگىزى, سىبايلاس جەمقورلىق تۋرالى ءسوز قوزعاعاندا ءبىز ەڭ ءبىرىنشى قوعامدىق سانانى وزگەرتۋ ماسەلەسىن كەڭىنەن ويلانۋىمىز كەرەك. ماسەلەن, 80-100 مىڭ تەڭگەنىڭ توڭىرەگىندە جالاقى الاتىن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر بار. بۇگىنگى قىمباتشىلىق جاعدايىندا مۇنداي قاراجاتپەن تولىققاندى ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىن بە؟ مىنە, ەلدەگى جەمقورلىقتىڭ جولىن كەسكىمىز كەلسە, ادامداردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن كوتەرۋىمىز قاجەت. ونسىز بۇل ايتىلىپ وتىرعان ماسەلەنى شەشۋ مۇمكىن ەمەس, – دەدى كاسىپكەرلەر پالاتاسى كاسىپكەرلەر قۇقىعىن قورعاۋ جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى كەڭەسىنىڭ توراعاسى يراك ەلەكەەۆ.
– جەمقورلىقتى توقتاتۋ ءۇشىن الدىمەن سانانى وزگەرتۋ كەرەك. بيىل 3 ايدىڭ ىشىندە عانا ەلىمىزدە 1500 سىبايلاس جەمقورلىق قىلمىسى تىركەلىپتى. ادامدار پارا العانى ءۇشىن تۇرمەگە وتىراتىنىن, اتاق-ابىرويىنان جۇرداي بولاتىنىن بىلەدى. سويتە تۇرا پارا بەرىپ, پارا الۋدى توقتاتپايدى. نەگە؟ ويتكەنى بىزدە زاڭ سولقىلداق. قىلمىستىق كودەكستىڭ كوپتەگەن بابى جۇمىس ىستەمەيدى. بالەنباي ميلليارد تەڭگە مەملەكەت مۇلكىن جىمقىرعان ادام شارتتى تۇردە 5 جىلعا سوتتالىپ جاتادى. سوندىقتان وسى باعىتتاعى مەملەكەتتىك كەشەندىك ءىس-شارالاردى ناقتى جانداندىرۋ – كەزەك كۇتتىرمەيتىن ماسەلە, – دەدى زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى, پروفەسسور, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ەسبەرگەن الاۋحانوۆ.
كەيىنگى كەزدە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتىندە قۇقىقتىق مىنەز-قۇلىقتى جوعارىلاتۋدا جانە اشىق سانانى قالىپتاستىرۋدا كوپشىلىككە ارنالعان تاقىرىپتىق مازمۇنداعى انىقتامالىق, تانىمدىق جانە پايدالى اقپاراتتاردى قوعامدىق ورىنداردا, الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراتۋ جوباسى اياسىندا باق پەن ازاماتتىق قوعامنىڭ بەلسەندى وكىلدەرى كەڭىنەن جۇمىس جۇرگىزۋدە.
بۇل – ادامنىڭ سانالى جانە ادامگەرشىلىكپەن اتالعان كەلەڭسىزدىككە قارسى تۇرۋ قابىلەتى. ول – بەلسەندى ازاماتتىق ۇستانىم. وسى باعىتتا ەلوردا اكىمدىگىندە جاستاردى باۋلي, تاربيەلەي وتىرىپ, ۆولونتەرلىك قىزمەتتى كەڭىنەن ورىستەتۋگە كۇش سالىنۋدا. دوڭگەلەك ۇستەل ماجىلىسىندە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ماحمۇد باقداۋلەت پەن استانا قالاسى ىشكى ساياسات باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ءلاززات قۇسايىنوۆا وسى توڭىرەكتەگى اتقارىلعان جۇمىستاردى تىلگە تيەك ەتسە, «جاڭارۋ» سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى جالپىۇلتتىق قوزعالىسى رقب استانا قالاسى فيليالىنىڭ ديرەكتورى داۋلەتكەرەي راحماتۋللين, «ادىلدىك جولى» رقب فيليالىنىڭ باسشىسى دارحان قۇلجامبەكوۆ پەن تاعى دا باسقا قاتىسۋشىلاردىڭ ءسوزى سىبايلاس جەمقورلىقسىز قوعام قۇرۋدا وتباسىنداعى تاربيەنىڭ ماڭىزى زور ەكەنى, وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ بويىندا جاستايىنان قۇقىقتىق سانا مەن مادەنيەت قالىپتاستىرۋ, وتانسۇيگىشتىك باعىتتاعى قۇندىلىقتار نەگىزىندە تاربيەلەۋ جايى جالپى بۇل كەساپاتپەن پارمەندى كۇرەسۋ ءۇشىن حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرىپ, ءتۇسىندىرۋ جۇمىسىنىڭ دەڭگەيى مەن ساپاسىن جەتىلدىرۋ توڭىرەگىندە ءوربىدى.
دوڭگەلەك ۇستەل ءماجىلىسى سوڭىندا قوعامدا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى مادەنيەت پەن سىبايلاس جەمقورلىققا توزبەۋشىلىكتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان ۇزدىك جۋرناليستىك جۇمىستار بايقاۋىنىڭ جەڭىمپازدارى مەن وسى سالاعا اتسالىسىپ جۇرگەن ءبىر توپ بەلسەندى ازامات ماراپاتتالدى.
