Elorda tynysy

«Mäŋgılık el» saltanat qaqpasy



Äuejaidan Mäŋgılık el daŋǧyly boiymen qalaǧa kırgen bette tartqan symdai tüp-tüzu şūbaǧan joldyŋ qaq ortasynda kelgen qonaqty «Mäŋgılık el» saltanat qaqpasy qarsy alady.

Körse köz süisınetın osy bas qala simvolyna ainalǧan säulet önerı 2011 jyldyŋ 16 jeltoqsanynda el täuelsızdıgınıŋ 20 jyldyǧyna orai aşyldy. Joba avtory – Qazaqstanǧa ǧana emes, älemge keŋınen tanymal arhitektor, Memlekettık syilyqtyŋ iegerı Saǧyndyq Janbolatov.

Elımızdıŋ eŋ alǧaşqy jasampazdyq qaqpasy «Mäŋgılık el» säulet nysanynyŋ biıktıgı – 20 metr. Onyŋ syrtqy qasbetınıŋ bezendırıluı de ūlttyq erekşelıkterge toly. Ärbır qabyrǧanyŋ tömengı tabanynda biıktıgı 4,4 metr bolatyn kölemdı müsınder bar. Kompozisiialyq tūrǧyda būl barelefter nysannyŋ tömengı jaǧynda ornalasqan. Öz kezegınde tūǧyr üstındegı arnaiy bos oryndarǧa qazaq ūltynyŋ tereŋ de tamyrly ışkı düniesı men syrtqy kelbetın aşatyn bederlık müsınder qoiylǧan.

Qaqpanyŋ sol jaǧyna halqymyzdyŋ sanasynda erteden qalyptasqan  danalyqtyŋ, danyşpandyqtyŋ, ǧūlamalyqtyŋ nyşany, halyqtyŋ ruhy men oiynyŋ qorǧauşysy Aqsaqaldyŋ müsını oryn tepken. Onyŋ naǧyz qazaqtyŋ aqsaqaly ekendıgın ūlttyq kiımı körsetıp tūr.

Qaqpanyŋ oŋ jaq betınde, oişyqtyŋ ışınde otbasynyŋ ūiytqysy – Äiel-Ananyŋ bederlı müsını alystan köz tartady. Ol «Otan-Ana», «Jer-Ana», «Ana tılı» syndy kielı ūlttyq ūǧymdarǧa ūlasady.

Osy atalǧan ärbır müsınnıŋ astynda qazaqtyŋ şejırelı «Mäŋgılık» belgısı jazuy tūr. Būl – memlekettıŋ mäŋgılık ekendıgın, qaqpada körsetılgen kompozisiialardyŋ taqyryptary qazaq jūrty üşın qaşanda maŋyzdy bolatyndyǧyn körsetedı.

Ärbır müsınnıŋ joǧary jaǧynda memlekettıŋ Eltaŋbasy ornalastyrylǧan. Eltaŋba nysanǧa aibyndylyq beredı jäne onyŋ memleket üşın erekşe maŋyzdylyǧyn körsetedı.

Qaqpa oişyqtarynyŋ san aluan ülgıdegı jolaqtary qūrylysqa ūlttyq erekşelık berıp tūr. Al eŋ joǧarǧy bölıgı Kök bairaǧymyzda qoldanylǧan kürdelı oiu-örnektermen äsemdelıptı. Osynda Tuymyzdaǧy kün men qyran qūs erekşe äser beredı.

Sondai-aq köşpelı sarbazdyŋ jäne qazırgı Qazaqstan jauyngerınıŋ müsınderı ūrpaq sabaqtastyǧynan habar beredı.

Al qos büiırındegı «Taiqazan» tynyştyq pen toqşylyqtyŋ, şalqar köŋıl men qonaqjai peiıldıŋ tereŋ mänın bıldıredı. Odan joǧaryraq «Elım menıŋ aŋsaǧan, baba ümıtın aqtaǧan» jäne «Bırlık, yntymaq – baiandy  bolaşaq»  jazulary tüzılıptı.

«Mäŋgılık el» saltanat qaqpasynyŋ ışınen körme galereiasyn tamaşalap, ūşar basyna köterılıp, tört qaptalǧa qoiylǧan dürbılerden Astanaǧa biıkten köz jügırtuge bolady.


Taǧyda

Taŋatar Töleuǧaliev

«Astana aqşamy» gazetınıŋ tılşısı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button