Erteden mal baǧyp, tört tülıktıŋ qyzyǧyn körgen qazaq zamanyna qarai käsıptıŋ türlerın meŋgere bastady. Bau-baqşa, egın şaruaşylyǧynan özge zamanaui käsıpter ömırımızge dendep ene bastady. Jahandanu zamanynda äleumettık jelılermen tyǧyz bailanysty qyzmetter, jūrttyŋ sūranysyna orai aqysy qomaqty, tabysty käsıpterdı igeru jappai beleŋ aldy.
Qandai käsıpten näsıp tauyp jür?
Käsıpkerlıktı qoldaudyŋ biznes jobalaryna qatysty qarap otyrsaq, äkımdık böletın qarjyny aluǧa tılek bıldırgenderdı qaraǧanda, üide otyryp taǧamdar (jartylai fabrikattar, qatyrylǧan nan önımderı) daiyndaityn, kırpık jalǧap, qas boiaityn, manikiur jasaityn, tıgın tıgetın de adam köp eken.
Osy joly basymdyq taza bylǧarydan aiaq kiımder jasaityn adamǧa, balanyŋ oi-örısın damytuǧa arnalǧan motorika oiyndaryna arnalǧan qūraldar jasaityn jandarǧa, qarauynda mümkındıgı şekteulı balasy bar, synyqşylyǧy bar, massaj jasaityn adamǧa berıldı. Qaitarymsyz granttyŋ mölşerı – 1 380 000 teŋge.
Qazaqta käsıp köp qoi, otandyq önım öndırumen ainalysatyn, köptegen jūmys oryndarymen qamtamasyz etetın erekşe biznes joba joqtyŋ qasy. Bärı de tamaq jasau, mal şaruaşylyǧy, polufabrikat, konditerlık önımder, naubaihana aşu, aǧylşyn kursy, kosmetologiia nemese tıgınşılıkpen, ia sän salonyn aşuǧa qatysty ǧana käsıpkerlık jobasyn aitady.
Izdenu, jaŋa jobalar oilap tabu tıptı joq dese bolady. Alu, satu ǧana, al ūlttyq erekşelıkterımızdı, salt-dästürlerımızdı körsetetın jobalar öte az, köbıne bırın-bırı qaitalau bolyp keledı. Äsırese, bala kiımderın tıgetınder köbeigen, būǧan olar «adamdar bala üşın aqşasyn aiamaidy» degen uäj aitady.
Biznestıŋ bolaşaǧy bar ma?
«Astana qalalyq Jūmyspen qamtu jäne äleumettık qorǧau basqarmasy» memlekettık mekemesınıŋ bergen mälımetıne säikes, granttar beru tärtıbı myna sanattaǧy adamdarǧa:
Granttar atauly äleumettık kömek, köpbalaly järdemaqy jäne (nemese) onyŋ jūbaiy (zaiyby), asyrauşysynan airylu jaǧdaiy boiynşa äleumettık järdemaqy aluşylar, qonys audaruşylar, qandastar, eŋbekke qarsy körsetılımderı joq mügedektıgı bar adamdar, mügedektıgı bar balany (balalardy) tärbielep otyrǧan adamdar jatatyn halyqtyŋ äleumettık osal toptaryna (nemese) onyŋ jūbaiy (zaiybyna) berıledı.
Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ VIII sailanǧan Parlamenttıŋ bırınşı sessiiasynyŋ aşyluynda söilegen sözınde «Bız şaǧyn jäne orta biznestıŋ bäsekege qabıletın arttyru mäselesıne basa män beremız. Osy oraida şaǧyn jäne orta bizneske qoldau körsetudıŋ bıryŋǧai keşendı baǧdarlamasyn äzırleu qajet. Eŋ bastysy, memlekettık qoldauǧa ie bolatyn jobalardy ırıkteu aşyq ötuge tiıs. Jobanyŋ naqty äleumettık-ekonomikalyq tiımdılıgın eskeru qajet. Osy oraida Ükımetke deputattarmen bırlesıp, orta biznestı damytudyŋ tyŋ täsılderın äzırleudı tapsyramyn. Öitkenı orta biznes el ekonomikasyn damytu ısınde basty röl atqarady. Būl mäsele menıŋ jeke baqylauymda bolady» dedı.
Granttar jūmyssyz nemese dara käsıpker retınde grant beruge ötınış berılgenge deiın tırkelgen, dara käsıpker retınde memlekettık tırkeu merzımı üş jyldan kem bolǧan jaǧdaida halyqtyŋ äleumettık osal toptaryna tiesılı.
Azamattardyŋ jaŋa biznes ideialaryn ıske asyru üşın berıletın qaitarymsyz grant boiynşa, komissiia müşelerınıŋ ötınım beruşıler alǧan terıs şeşımınıŋ sebebın qala äkımdıgınıŋ Jūmyspen qamtu jäne äleumettık qorǧau basqarmasynyŋ mekenjaiyna kelıp, keŋse bölımıne aryz qaldyru arqyly 10 jūmys künı ışınde bıle alady.
Memleket qoldauynyŋ körınısı
Astana qalasy boiynşa 2023 jyly 132 azamatqa (halyqtyŋ äleumettık osal toptaryna) qaitarymsyz grant beru josparlanǧan. Jaŋa biznes-ideialardy ıske asyruǧa arnalǧan granttar aluǧa ümıtkerlerdıŋ ötınışterın qarau jönındegı komissinyŋ qūramyna halyqty jūmyspen qamtu mäselelerı jönındegı jergılıktı atqaruşy organ, «Atameken» öŋırlık käsıpkerler palatasy, jergılıktı atqaruşy organdar, qoǧamdyq bırlestıkter, ǧylymi-bılım beru mekemelerı ökılderınıŋ, biznes, öŋırlık būqaralyq aqparat qūraldary ökılderınıŋ, salalyq sarapşylar kıredı.
Biznes-jobanyŋ biylǧy 1 legıne 809 azamaty ötınım bıldırgen, 33 joba maqūldandy (jospar boiynşa).
P.S: Sonymen, qaitarymsyz grant aludy maqsat etken elordalyqtar jyldan jylǧa köbeiıp keledı. Jaŋa ideialary bar biznes jobalar bolsa bırsärı, jauynnan keiıngı saŋyrauqūlaqtai qaptaǧan bırsaryndy jobalar, bır-bırınen aina-qatesız köşırıp alǧan biznes jobalaryn ūsynǧan joǧarydaǧy sanattaǧy azamattar özınıŋ de, özgenıŋ de uaqytyn «ūrlamai», tyŋ ızdenısterımen quantsa, elorda ekonomikasyna säl de bolsa öz ülesın qossa deisıŋ, al bıryŋǧai jobalar şaryqtai almai jatyp-aq käsıptıŋ döŋgelenıp ketuıne kedergı jasary anyq. Kölemdı dünie qarapaiym bır kırpışten qalanady, endeşe, qazaqtyŋ kerek käsıptı taŋdap, künkörısınıŋ jaqsaruyna, memleketten berılgen qoldaudy dūrys maqsatqa jūmsauyna älı de mümkındıgı bar.
