Elordaǧa ötken jyldyŋ qorytyndysy boiynşa 751 myŋ turist kelgen. Būl 2020 jylmen salystyrǧanda 78 paiyzǧa köp. Al osy jyldyŋ alǧaşqy alty aiynda 482 myŋ turist bas qalaǧa kelıp ülgerdı. Sonyŋ ışınde Resei, Germaniia, Qytaidan keletınder ekı ese köbeigen. Jalpy byltyr Astanaǧa turisterdıŋ kelu körsetkışı pandemiia aldyndaǧy kezeŋmen teŋestı. Endı olardyŋ sanyn jyldan jylǧa arttyru közdelıp otyr. Sebebı būl – qalaǧa keletın investisiia. Osy maqsatta Astana qalasynyŋ İnvestisiia jäne käsıpkerlıktı damytu basqarmasy «Astana Invest» kompaniiasymen bırge turistık qyzmettı damytudyŋ 2025 jylǧa deiıngı strategiiasyn äzırledı.
EŊ TANYMAL – «BÄITEREK»
Astana qalasy mäslihatynyŋ elorda aumaǧynda turizmdı damytu mäselelerıne arnalǧan köpşılık tyŋdaularynda būl turaly qalalyq İnvestisiia jäne käsıpkerlıktı damytu basqarmasy basşysynyŋ mındetın atqaruşy Azamat Äbduäliev baiandady.
Onyŋ aituynşa, Astanaǧa turisterdıŋ keluı üşın barlyq infraqūrylymdyq mümkındıkter jasalǧan. Atap aitqanda, Ortalyq Aziiada eŋ quatty bolyp tanylǧan zamanaui äuejai, ekı temırjol vokzaly men saparjai bar. Turizmdı damytudyŋ bes basym baǧyty da belgılendı. Būl – ekoturizm, ıskerlık turizm, medisinalyq turizm, qalalyq ıs-şaralar, Astana brendın ılgerıletu.
Turistık nysandarǧa kelsek, elordada olardyŋ jalpy sany – 68. Al eŋ tanymaly «Astana Bäiterek» monumentı bolyp otyr. Bas qalaǧa keletınderdıŋ basym köpşılıgı soǧan barady. Mäselen, byltyr «Bäiterekke» 300 myŋnan asa adam, «Nūr älem» muzeiıne 136 myŋ adam, Ūlttyq muzeige 90 myŋ adam barǧan.
Elordaǧa ötken jyldyŋ
qorytyndysy boiynşa
751 myŋ turist kelgen. Būl 2020 jylmen salystyrǧanda 78 paiyzǧa köp. Al osy
jyldyŋ alǧaşqy alty
aiynda 482 myŋ turist bas qalaǧa kelıp ülgerdı
– Turistık nysandarda jetıldırudı qajet etetın jūmystar bar. Sonyŋ bırı – tegın Wi-Fi-dıŋ joǧy. Jalpy turizm salasynda barlyq mäselelerdı şeşu üşın nysandarda marketingtık saiasatty ötkızu, servistı, iaǧni qyzmet körsetu sapasyn jaqsartu, kadrlardy daiarlau josparlandy. Būl jūmystar osy künderı jürgızılıp te jatyr. Mäselen, Sankt-Peterburg qalasyndaǧy «Ermitaj» muzeiınen halyqaralyq koucherler şaqyrylyp, Astanadaǧy 10 muzeidıŋ qyzmetkerlerıne bılıktılıktı arttyru kurstary ötkızıldı. Biyl eluden astam ekskursovodtar men gidterdı oqytu bastaldy, – dedı Azamat Äbduäliev.
Onyŋ aituynşa, turister ornalasatyn oryndar basty mäsele bolyp otyr. Jalpy qazır qalada ärtürlı kategoriialy 229 qonaqüi (sonyŋ ışınde 8-ı – älemdık brend sanalatyn ırı qonaqüiler) men 58 hostel jūmys ısteidı. Ötken jarty jylda qonaqüidıŋ täulıktık ortaşa baǧasy 14 myŋ teŋge boldy. Qonaqüiler qyzmetkerlerınıŋ bılıktıgılın arttyru 2019 jyldan berı jyl saiyn jürgızılıp jatyr. Osy künge deiın 45 qonaqüidıŋ 200 qyzmetkerı oqytyldy. Biyl taǧy 25 qonaqüidıŋ 100 qyzmetkerın oqytu josparlanǧan.
– Turizm nysandaryn bılıktılıgı joǧary kadrlarmen qamtamasyz etuge basymdyq berılgen. Qazır turizmge qatysty salalar boiynşa bes joǧary oqu ornynda «Turizm», «Restoran ısı», «Qonaqüi biznesı», basqa da mamandyqtarda 1972 adam oqyp jatyr. Taǧy 11 kolledj tiıstı mamandyqtarǧa oqytady, – dedı Azamat Äbduäliev.
IRONMAN TRİATLONY TURİSTERDI KÖBEITTI
Jiynǧa qatysqan Mädeniet jäne sport ministrlıgı Turizm industriiasy komitetı töraǧasynyŋ orynbasary Nūrtas Kärıbaev elımızde, resmi derekterge säikes, turizm körsetkışterı qatarynan ekı jyl boiy öskenın atap öttı.
Elordada turistık nysandardyŋ jalpy sany – 68. Al eŋ tanymaly «Astana Bäiterek» monumentı bolyp otyr. Bas qalaǧa keletınderdıŋ basym köpşılıgı soǧan barady. Mäselen, byltyr «Bäiterekke» 300 myŋnan asa adam, «Nūr älem» muzeiıne 136 myŋ adam, Ūlttyq muzeige 90 myŋ adam barǧan
– Ötken jyldyŋ qorytyndysy boiynşa ışkı turisterdıŋ rekordtyq körsetkışı tırkeldı. Būl körsetkış pandemiiaǧa deiıngı kezeŋnen joǧary. Qyzmet körsetu kölemı de 30 paiyzǧa östı. Sondai-aq şeteldık turisterge körsetıletın qonaqüi qyzmetınıŋ kölemı ötken jyldyŋ säikes kezeŋımen salystyrǧanda 2,5 ese artty. Apta saiyn Qazaqstanǧa 11 myŋ adamnan kem emes şeteldık keledı. Turisterdı ornalastyru boiynşa Almaty, Astana qalalary jäne Maŋǧystau oblysy köş bastap tūr. Turister aǧynyn ūlǧaituda Astanada ötken IRONMAN triatlony siiaqty ırı halyqaralyq ıs-şaralardy ötkızu ülken röl atqarady. Halyqaralyq jarystarǧa 40 elden 2 myŋnan astam adam qatysty, – dedı Nūrtas Kärıbaev.
MEDİSİNALYQ TURİZM PAIDASY QANDAI?
«Astana Invest» qalalyq investisiialardy damytu ortalyǧy» JŞS basqarma töraǧasynyŋ orynbasary Jalǧas Nūrjıgıtovtıŋ mälımetınşe, Qazaqstan jyl saiyn 2 myŋǧa juyq medisinalyq turistı qabyldaidy. Medisinalyq turisten qazynaǧa tüsetın qarjy standartty turisten äldeqaida köp. Elımızde älemdık akkreditasiia alǧan 8 emhana bolsa, sonyŋ jeteuı elordada ornalasqanyn atap ötken ol medisinalyq turizm baǧyttaryna toqtaldy.
– Astanany medisinalyq turizm ortalyǧy retınde TMD men jaqyn şetelderge tanystyrǧaly otyrmyz. Bızde kardiohirurgiia, neirohirurgiia, ekstrakorporaldy ūryqtandyru, onkologiiany emdeu, stomatologiia, kosmetikalyq hirurgiia myqty damyǧan. Emdelu baǧasy da Koreia men Germaniiaǧa qaraǧanda arzan. Bılıktı därıgerler men zamanaui qondyrǧylar da jetkılıktı, – dedı Jalǧas Nūrjıgıtov.
Qazaqstanda vizasyz rejim älemnıŋ 74 memleketımen ornatylǧan. Astana äuejaiynan 27 memleketke tıkelei reis aşylǧan. Osy jyldyŋ
8 aiynda elordaǧa äue jolymen 3,6 mln adam keldı. Biylǧy alty aida temırjol arqyly 2,4 mln adam Astanaǧa kelgen
TURİSTIK PAKET ENGIZILE ME?
Qalalyq mäslihat hatşysy Erlan Kanalimov turistık qyzmet elordany damytu üşın öte maŋyzdy ekenın atap ötıp, halyqpen kezdesu barysynda aitylǧan ūsynystardy atady. Hatşynyŋ pıkırınşe, elordada turizmdı damytuda maŋyzdy tetık retınde turistık paket boluy mümkın. Oǧan kem degende transfer, tamaqtanu, ekskursiialar, tūru, kädesyi önımderın satyp alu kıruı kerek.
– Jetkılıktı materialdyq bazasy, jaqsy qyzmet körsetu sapasy bar qonaqüiler jetıspeidı. Bükıl älemde turister Booking saityn paidalanady. Onda qonaqüiler, äue biletterı, jalǧa berıletın avtokölıkter turaly, basqa da kerektı aqparattardy tabuǧa bolady. Onda tıptı jeŋıldıkter, nömırlık qorlar, qosymşa qyzmetter, kädesyi önımderın satyp alu kezınde paidalanuǧa bolatyn, turizm nysandaryna barǧan kezde ūsynylatyn bonustar turaly da aqparat bar. Jaqyn şetelderdegı mädeni ıs-şaralardyŋ kestesın tauyp, aǧymdaǧy aiǧa josparlanǧan barlyq ıs-şaralardy köruge bolady. Bızdıŋ elordamyzda ıs-şaralar jarnamasy dūrys qolǧa alynbaǧan. Ol ädette ıs-şarany ötkızu qarsaŋynda ǧana belsendı jürgızıledı. LED ekrandar, avtobustardaǧy monitorlar, äleumettık jelıler, basqalar da paidalanylmaidy, – dedı Erlan Kanalimov.
TAKSİ QYZMETI TALAPQA SAI MA?
Hatşynyŋ pıkırınşe, turister kelgende bırınşı köretın nysandar – äuejai men vokzaldar. Qalaaralyq avtobustar därethanalarmen jabdyqtaluy tiıs. Elorda maŋyndaǧy joldar boiyndaǧy servistıŋ jaǧdaiy öte naşar. Qazırgı uaqytta auyr jük kölıkterı qalaǧa kırmeidı, olar ainalyp ötedı. Qalanyŋ ainalasyndaǧy 10 punkttı talapqa sai jailastyru kerek. Jol boiyndaǧy dämhanalardaǧy baǧalar öte joǧary jäne önım sapasyna säikes kelmeidı.
– Taksi jūmysy mäselesı jedel şeşudı talap etedı. EKSPO ötkızer aldynda tärtıp ornatylyp, «Astana Taxi» kompaniiasy qūryldy. Ol qazır özınıŋ būrynǧy qalpyn joǧaltty. Jürgızuşılerdıŋ kiım ülgısı, jolsılteme, terminal, turistke arnalǧan syilyq, qala kartasy joqtyŋ qasy, servisı öte ortaşa taksige ainaldy. Turistık polisiia belsendılıgın azaitty. EKSPO aiaqtalǧannan keiın onyŋ qyzmetı tıptı körınbei qaldy. Basqa elderde turistıŋ barlyq ümıtı polisiiada. Tırkeu boiynşa barlyq mäseleler, adasyp ketu, basqa da mäseleler polisiia kömegımen şeşıledı, – dedı mäslihat hatşysy.
Elordada «Atameken» ŪKP filialy, «Qazaq turizm» ūlttyq kompaniiasy, «Astana Invest» qalalyq investisiialardy damytu ortalyǧy», Qarjy ortalyǧy turizm salasynda jūmys ısteidı. Jiynda saladaǧy memlekettık retteu ara-tūra jüzege asyrylatyny, jūmysta jüienıŋ joǧy, vokzaldar men äuejaida aqparattyq düŋgırşekter öz qyzmetın toqtatqany aityldy. Halyqaralyq ıs-şaralardyŋ aldynda ǧana aǧylşyn tılın bıletın mamandardy ızdeumen bailanysty qarqyndy ıs-şaralar bastalady. Būl jūmys ta älı jüielenbegen.
ETNOTURİZM NEGE ÄLSIZ?
Soŋǧy uaqytta älemde etnoturizmge erekşe nazar audaryluda. Elordanyŋ ainalasynda negızgı mındet – turisterdı qazaqtardyŋ tūrmysymen, mädenietımen, sändık-qoldanbaly önerımen, at sportymen tanystyru. Sondai-aq Qazaqstan aumaǧynda tūratyn köptegen ūlttar men ūlystardyŋ mädenietın körsetetın etnoauyldardy qūru üşın paidalanuǧa bolatyn bos aumaq köp.
Mäslihat deputaty Altynşaş Tabuldina medisinalyq turizmnıŋ damuyna qatysty pıkır bıldırdı. Onyŋ pıkırınşe, ǧylymi ortalyqtardyŋ, qazaqstandyq neirohirurgtardyŋ, kardiohirurgtardyŋ jetıstıkterı turaly barlyǧy bıledı. Bıraq İnvestisiia jäne käsıpkerlıktı damytu basqarmasynyŋ aqparatynda medisinalyq turizm şeŋberınde Astanaǧa qandai elderden turister kele alatyny, bızdıŋ azamattarymyz qaida, qandai elderge bara alatyny jönınde ūsynystar, medisinalyq turizmnıŋ damymau sebepterı turaly aitylǧan joq.
QORǦALJYN QORYǦYN DAMYTU QAJET
– Basqarmanyŋ negızgı mındetı – medisinalyq turizmdı damytuǧa kedergı keltıretın barlyq mäselelerdı şeşu, barlyq müddelı ūiymdardyŋ ıs-äreketterın üilestıru. Körşı elder – Özbekstan, Qyrǧyzstan medisinalyq turizmge qyzyǧuşylyq tanytuda. Elordada ambulatoriialyq zertteu deŋgeiı de öte joǧary. Elordaǧa jaqyn jerde IýNESKO-nyŋ bükılälemdık mūra tızımıne kıretın Qorǧaljyn qoryǧy ornalasqan. Ony damytu qajet, – dedı Altynşaş Tabuldina.
BALALAR TEGIN ŪŞA MA?
Deputat Dinara Orazalina būl tarapta ärıptesın qoldady. Onyŋ pıkırınşe, medisinalyq turizmge akkredittelgen emhanalar ǧana emes, jaqsy qalalyq emhanalar da qatysa alady. Olardyŋ baǧasy da qolaily.
– Bükıl elge el ışındegı ūşaqtarda balalardyŋ tegın jüretını habarlandy. Bıraq būl ata-analarǧa üş ese qymbatqa tüsedı. Baǧdarlama jūmys ıstemeidı. Sondyqtan basqarma aviakompaniialarmen barlyq mäselelerdı şeşuı kerek. Būl mäselenı şeşu ışkı turister aǧynynyŋ artuyna yqpal etedı. Mektep jasyndaǧy balalar mektep demalysy kezınde öŋırlerden elordaǧa quana keler edı, – dedı Dinara Orazalina.
«ATAMEKEN» KEŞENI JAŊǦYRTYLA MA?
«Qalalyq turizmdı damytu ortalyǧy» ZTB direktory Tatiana Verniskaia söz söilep, özı daiyndaǧan ūsynystardyŋ jartysy mäslihat deputattary tarapynan aitylǧanyn atap öttı. Ol Astanada turizmdı damytu mümkındıkterı, turistık aǧyn, turisterdıŋ bolu ūzaqtyǧy, halyqaralyq äuejaidyŋ äleuetı, Astananyŋ körıktı jerlerınıŋ tanymaldylyq reitingı turaly mälımettermen bölıstı. Turistık-aqparattyq ortalyq qūrudy ūsynyp, turizmnıŋ sapaly damuy jaǧdaiynda Astana üşın artyqşylyqtar turaly habardar ettı.
Astana qalasy Bırlesken mūrajailar direksiiasynyŋ direktory Saltanat Seidımbek «Atameken» Qazaqstan kartasy» etno-memorialdyq keşenın jaŋǧyrtu jobasymen tanystyrdy. Onyŋ aituynşa, 22 jyl būryn aşylǧan keşen özınıŋ tartymdylyǧyn joǧaltty. Sondyqtan ony demalatyn orynǧa ainaldyru josparlanǧan. Bırınşıden, üş qabatty pavilon salynbaq. Ainalasynda amfiteatr, jasandy özen bolmaq. Onda qysta konki tebuge bolady. Ekzotikalyq aǧaştar otyrǧyzylady, sporttyq alaŋ, kovorking-ortalyq, kıtaphana, kıtap dükenı, qonaqüi, meiramhana salynady.
