Astanada jüzege asyrylyp jatqan smart-jobalar amerikalyq ǧalymdardy qatty qyzyqtyruda. Bır quanarlyǧy, elordanyŋ eskı bölıgındegı «Jastar» şaǧyn audanynda engızıletın qanatqaqty jobalarǧa amerikalyq tehnologiialar qoldanylady. Mūndai jaǧymdy jaŋalyqty Astana radiosynyŋ «Elorda tynysy» baǧdarlamasyna kelgen «Astana Innovation» AQ basqarma töraǧasy Oljas Sartaev jariia ettı.
«Juyrda amerikalyq universitettıŋ ökılderımen kezdestık. Olar bızdıŋ «aqyldy» qala baǧytyndaǧy täjıribemızge qyzyǧuşylyǧy baryn baiqatty. Smart-qala boiynşa öz jobalaryn qoldanysqa engızıp jatqandaryn jetkızdı. Kezdesu soŋynan amerikalyq studentterdı elordaǧa jıberetını jönınde kelısım jasadyq» dedı Oljas Sartaev.
Sondai-aq, qūzyrly mekeme basşysy äigılı «Skolkovo» ortalyǧynyŋ rezidentterın biyl qūrylatyn Astananyŋ «aqyldy» audanynda öz tehnologiiasyn engızuge şaqyrǧanyn mälımdedı. Qanatqaqty joba retınde elordanyŋ eskı bölıgındegı «Jastar» şaǧyn audany taŋdalǧan. Ol jerde jaŋa tehnologiialar 10 baǧyt boiynşa qoldanysqa engızıledı: abattandyru (jyly trotuarlar, jylytylatyn joldar); «aqyldy» jaiau jürgınşıler joly jäne kölık qozǧalysyn josparlau; sandyq-mobildık käsıpkerlık; «aqyldy» infraqūrylym (köşedegı jaryqtar, jaŋbyr suyn aǧyzatyn aryqtar); ekologiialyq şeşımder (kül-qoqysty bölek jinau), qauıpsızdık.
Elordalyq ata-analar būǧan deiın 1-şı synypqa baratyn balasynyŋ qūjattaryn mektepke tapsyruǧa qatysty qolaisyzdyqtarǧa tap bolatyn edı. Astanada ıske asyrylatyn «aqyldy» jobalar būl mäselenıŋ şeşımın tabuǧa jol aşty. 1 mausym men 30 tamyz aralyǧynda olar balanyŋ qūjattaryn elektrondy-sandyq qoltaŋbanyŋ kömegımen e.astana.kz saitynda tapsyra alady. «Portal 24/7 tärtıbımen jūmys ısteidı. Demek, ata-analar üiınde nemese jūmys ornynda otyryp-aq mektepke jazǧan ötınışın onlain-tärtıppen bere alady» dedı Oljas Sartaev. Onyŋ aituynşa, ötınış beruşıler e.astana.kz saityna kırıp, elektrondy mekenjaiy men bailanys telefondaryn jazyp, tiıstı qūjattardyŋ skanerlengen köşırmesın qosa salady. Balanyŋ mektepke qabyldanǧany nemese qabyldanbaǧany jönındegı habarlama ötınış beruşı azamattyŋ jeke paraqşasyna ia bolmasa elektrondy mekenjaiyna 5 jūmys künı ışınde keledı. Qūjattar tolyq tapsyrylmasa nemese skanerlengen nūsqasynda kemşılıkter bolsa, ötınış kerı qaitarylady. Al balany mektepke tırkeitın kezde ata-analar tüpnūsqa qūjattaryn ala barady.
Mūndai jüie balanyŋ mektebın öz qalauy boiynşa nemese şaǧyn audannyŋ jaqyndyǧyna qarai taŋdauǧa mümkındık beredı. Şaǧyn audan boiynşa mektep taŋdaǧanda ata-analar bos qalǧan oryndardyŋ sany turaly aqparat alady. Sonyŋ nätijesınde öz taŋdauyn uaqytynda özgertuge bolady. Aita keterlıgı, būl jüie ata-analarǧa öte qolaily. Al qūjatty mektepke öz aiaǧymen baryp, öz qolymen tapsyratyndardyŋ da erkı özınde. «Üiınde kompiuterı nemese ǧalamtor jelısı bolmaǧan jaǧdaida, ata-analar elektrondy-sandyq qoltaŋbasyn alyp, jaqyn jerdegı mekteptıŋ keŋesşısıne bara alady. Eger elektrondy-sandyq qoltaŋbasy bolmasa, onda qūjattardy qaǧaz türınde tapsyra alady» dep tüsındırdı Oljas Sartaev.
Aitpaqşy, balabaqşa kezegıne de tura osyndai tärtıppen jazyluǧa bolady. «Astana Innovation» AQ-nyŋ basqarma töraǧasy «aqyldy» joba tolyqtai engızılmegenımen bırqatar mektepter men balabaqşalarda jūmys ıstep tūrǧanyn aitty. «Smart-emhana» mobildı qosymşasy arqyly elordalyqtar üiınde otyryp, emhanadaǧy därıgerdıŋ qabyldauyna da jazyla alady.
