Bügıngı elordamyz Nūr-Sūltan qalasynyŋ negızı sonau HIH ǧasyrdyŋ bırınşı jartysynda, atap aitqanda, 1832 jyly Esıl özenınıŋ jaǧasyndaǧy Qaraötkel şatqalynda Aqmola bekınısı bolyp salynǧany tarihtan belgılı. 1863 jyly 16 şıldede Aqmola aimaqtyq qala bolyp resmi türde bekıtıldı. 1960 jyldyŋ jeltoqsan aiynda Qazaqstannyŋ barlyq tyŋ igeretın ölkesınıŋ ortalyǧy bolyp jariialandy. Qala 1961 jylǧa deiın Aqmola, al 1961 jyldan 1992 jylǧa deiın Selinograd, 1992 jyldan 1998 jylǧa deiın qaitadan Aqmola dep ataldy. 1998 jyly Qazaqstan Respublikasynyŋ astanasy bolyp jariialanǧan soŋ, qala atauy Astana bolyp özgertıldı. Bas qalamyz Saryarqanyŋ soltüstıgınde, Esıl özenınıŋ boiynda ornalasqan. Biyl qala atauy Nūr-Sūltan dep ataldy. Qazır būl qalada 1 078 362 adam tūryp jatyr.
Otanymyzdyŋ jüregıne, täuelsızdıgımızdıŋ tıregıne balanǧan astanamyz jyl ötken saiyn säuletı de, däuletı de örkendep, äleumettık-ekonomikalyq, saiasi-mädeni ortalyq bolyp qalyptasyp, barşa qazaqstandyqtardyŋ maqtanyşyna ainaldy. Qazaq elınıŋ bas qalasyn bügınde bükıl älem tanyp otyr. Keleşekke qol sozǧan jastar jaŋa astanaǧa aǧyldy. Söitıp, bar qazaqtyŋ bas qalasy bolǧan astana arman qalaǧa ainalyp şyǧa keldı.
…Bala kezımde bır armanym bolǧan. Nege ekenın bılmeimın, qalada, onyŋ ışınde astana tūrǧyny bolǧym keletın. Öse kele esıl-dertım Mäskeuge eleŋdeitındı şyǧardym. «Şırkın-ai, astanamyz Moskvada oqysam, sonda qalsam, jūmys ıstesem, üi alsam…» dep qiialdaityn edım. 1980 jyly mektep bıtırgen jyly Olimpiada oiyndary ötıp, onyŋ üstıne bır qūda balamyz MGU-ǧa oquǧa tüsıp ümıtım üdei tüsken. Osy oiymdy äkeme aitqanda «Balam, qaidaǧy Moskvany aityp otyrsyŋ, ol jaqta eşkım joq qoi, qaitesıŋ, maŋaiǧa, özımızdıŋ Aqmolaǧa barsaŋ da bolady ǧoi…» dep būla sezımdı, armanymdy bır-aq kestı. Men de qoimai «Onda Almatyǧa baramyn, KazGU-de oqyǧym keledı, astanada tūrǧym keledı…» dep jylarman boldym. Äkem bolsa «Qaidaǧyny şyǧarma, Almatyŋda senı bıreu kütıp otyr ma, barmaisyŋ…» dep astanaǧa degen aŋsarymdy bırjola qūrdymǧa jönelttı. Osylaişa, astanalyq bolamyn degen ümıtım de, maqsatym da oryndalmai qaldy. Sodan äskerge bardym, aman-esen elge oralǧasyn bırde äkem «Al balam ne ısteisıŋ, mekteptı jaqsy oqydyŋ, institutqa baratyn oiyŋ joq pa?» dep söz suyrtpaqtady. Men «Baramyn, Mäskeuge barmasam da, Almatyǧa baramyn, daiyndalyp jürmın» dep senımmen aittym. Sonda äkem «Sen de qoimaidy ekensıŋ, astana-astana dep qaqsap, doǧar sözdı, oŋtüstıkte künıŋdı köre almaisyŋ, anau naǧaşyŋ oqyǧan KarGU-ge bar, baratyn bolsaŋ…» dep bır-aq tüidı.
Äkenıŋ sözı – ükım dep er jetkendıkten, naǧaşyma erıp Qaraǧandyǧa jol tüstı. Bıraq emtihanda bılıp tūrǧan jauabymdy būrys jazyp auylǧa qaityp keldım. Būl sol köŋıldegı «astanalyq armannyŋ» äserı bolǧany sözsız.
Bır künı egıs alqabynda kombainmen egın oryp jürgen edım. Äkem keldı. «Ūlym, būlai jürgenıŋ dūrys bolmas, talabyŋ bar balasyŋ ǧoi, qalaǧa oquǧa barsaŋ qalai, sovhozdyŋ atynan joldama beruge mümkındık bar, institutta professor joldasym bar» dep aqyl-keŋesın aitty. Sodan Selinograd memlekettık pedagogika institutyna oquǧa attandym. İnstitutty bıtırdım. Qaida jürsem de öleŋ jazyp, äŋgıme qūrastyrudy ömırıme özek etkendıkten be, mūǧalım boluǧa nietım bolmady.
Qūdai sätın salsa, qisyny kelmeitın şaruanyŋ da kürmeuı şeşılıp jüre beredı eken. 1990 jyly Aqmola oblystyq «Kommunizm nūry» gazetınen şaqyru keldı. Bır ai būryn bır-ekı maqala jıbergen edım. Sol ekı maqala arqyly gazetke jūmysqa kırıstım. Jurnalist, jazuşy degennıŋ atynan ürketın men üşın, endı olarmen qatar jürıp eŋbek etu baqyty būiyrdy. Qaraötkeldıŋ qaraşaŋyraǧynda tört jyl ter tögıp, qalalyq gazetke auystym. Üilendım, qalanyŋ ortasynan üi aldym. Üilı-jaily, balaly-şaǧaly bolǧan osy tūsta baiaǧy astanalyq bolamyn degen armanym müldem ūmytylǧandai edı. Bıraq balalyq arman eşqaşan ūmytylmaityny belgılı, ol mäŋgılık kökıregıŋde qonaqtap qalady. Demek, menıŋ armanym da ömırşeŋdıgın toqtatpaǧany ǧoi…
…Oi, toba, jūmysqa kelsem, redaktorym «Bügın Almatyda bızdıŋ qala astana bolatyny turaly aityldy. Prezidenttıŋ özı aitty, habar daiynda!» dep tūr. Aqparat aidynyn şolyp şyqsam, şynymen de Nūrsūltan Nazarbaev Joǧary Keŋeske ūsynys bıldırıp, ony köpşılık qoldap, söitıp jaŋa astana epopeiasy bastaldy da kettı. 1997 jyldyŋ jeltoqsan aiynda Aqmola resmi türde täuelsız elımızdıŋ astanasy bolyp jariialandy. Memleket basşylyǧy, ministrlıkter jaŋa astanaǧa qonys audardy. Myŋdaǧan adamdar Saryarqa tösıne aǧyldy.
Mıne, sol bır künnen berı erke Esıldıŋ jaǧasynda jaŋa elordamyz boi köterdı. Älemdık säulet önerınıŋ ülgısımen ǧajaiyp ǧimarattar, zäulım üiler salyndy. Önerkäsıp pen şaǧyn biznes qanatyn jaidy. Äleumettıŋ qajetıne qarai zamanaui auruhanalar men oqu mekemelerı, sport keşenderı, sauda- oiyn-sauyq ortalyqtary paida boldy.
Toqsan auyz sözımnıŋ tüiını sol, bügıngı elordamyz Nūr-Sūltan qalasy Otanymyzdyŋ jüregı, Täuelsızdıgımızdıŋ tıregı, eldıgımızdıŋ simvoly bolyp tūr. İä, bar qazaqtyŋ qasiettı ordasy atanǧan astanamyz şyn mänınde arman qalaǧa ainaldy.
…Osylaişa menıŋ bala kezgı armanym da oryndaldy. Olai bolsa, armandaŋyzdar, armandar oryndalady!
