Esken jeldei, köşken seldei uaqyt şırkın ötıp jatyr. Mıne, mamyrdyŋ alǧaşqy onkündıgı de öte şyqty. Endı būl künderdıŋ törtkül dünienıŋ dübırge toly oqiǧalarynyŋ közden ketse de köŋılde qalǧan tūstaryna nazar salsaq, Soltüstık Koreia men Siriiadaǧy ahual būrynǧysynşa älemdı alaŋdatqanyn aŋǧaru qiyn emes.
QHDR ainalasyndaǧy jaǧdaidyŋ AQŞ pen Oŋtüstık Koreianyŋ keŋ auqymdy äskeri oqu-jattyǧulary aiasynda jäne soǧys bola qalǧan jaǧdaida Phenian basşylyǧynyŋ közın joiu jönındegı şeşımnen keiın uşyǧyp ketkenı mälım. Būǧan Soltüstık Koreianyŋ Japoniia, Oŋtüstık Koreia jäne AQŞ aumaǧyndaǧy qarsylastardyŋ soǧys bazalaryna kez kelgen uaqytta soqqy beruge daiyn ekendıgın eskerte otyra, ballistikalyq zymyrandarǧa synaq jasaumen jauap bergenı de belgılı. Aqyry mūnyŋ soŋy Korei tübegıne «Karl Vinson» atomdyq aviatasymaldaǧyş bastaǧan äleuettı qaruly küşterdıŋ tobynyŋ keluımen, olardyŋ KHDR jaǧalauynda bır aidai aialdaitynymen aiaqtaldy. Öz kezegınde AQŞ prezidentı Donald Tramp mūnda soǧys otynyŋ tūtanyp ketuın joqqa şyǧarmai otyra, mäselenı beibıt jolmen şeşuge jäne būl tūsta Qytaiǧa köp ümıt artatynyn mälımdedı. Sonymen qatar, Tramp Äkımşılıgı soltüstık koreialyq iadrolyq baǧdarlama boiynşa debatta öz erkımen iadrolyq qarudan bas tartqan ärı ony taratpauǧa küş salyp jürgen Qazaqstannyŋ ülgısın paidalanu qajet degen pıkırın bıldırdı.
Siriia mäselesı boiynşa Astanada törtınşı ret ötken sammit nätijesı de köŋılge ülken ümıt ūialatqanyn aitqan jön. Kelıssözder arqasynda Siriiada deeskalasiia aimaǧyn qūru turaly memorandum qabyldanyp, oǧan Resei, İran, Türkiia memleketterınıŋ resmi ökılderı qoldaryn qoidy. Būl şeşım BŪŪ Bas hatşysy Antoniu Guterriş pen Ūlybritaniia premer-ministrı Tereza Mei tarapynan qoldau tauyp ärı joǧary baǧalanyp, Qazaqstan Astana prosesı aiasynda joǧary deŋgeilı kelıssözderdıŋ kelesı kezeŋın ötkızu märtebesıne ie boldy. Endı şıldenıŋ ortasyna josparlanyp otyrǧan Astanadaǧy besınşı kezdesu Siriia soǧysyn bırjolata toqtatuǧa mümkındık tuǧyzady degen senım de joq emes.
Al Donald Tramp Palestina basşysy Mahmud Abbaspen kezdeskennen keiın Palestina jäne İzrail özara bıtımge keluge jol aşylǧanyn, söitıp Taiau Şyǧysta «ūly» beibıt kelısımge qol jetkızuge küş salatynyn jetkızdı. Sondai-aq, Resei prezidentı Putin men Germaniia kanslerı Angela Merkeldıŋ kezdesuındegı Ukrainaǧa qatysty kelıspeuşılıkter, Fransiianyŋ prezidentı bolyp Emmanuel Makronnyŋ basym dauyspen sailanuy, Facebook jelısınıŋ negızın qalauşy, milliarder Mark Sukerbergtıŋ Ogaioda tūratyn qarapaiym amerikandyq otbasyna kezdeisoq kelıp, keşkı asty bırge ışkenı tärızdı dünieler de älem nazaryn audarǧan oqiǧalar boldy.
Kenjebolat Joldybai,
saiasattanuşy
