2020 jylǧa deiın Astana äkımdıgı Mädeniet jäne sport ministrlıgımen bırlesıp, «Bozoq» tarihi-mädeni keşenın qūru jūmystaryn aiaqtaidy. Sol sätten bastap köne qalaşyq halyqaralyq deŋgeidegı mädeni-turistık jäne ǧylymi-zertteu ortalyǧyna ainalady. Būl jönınde keşe Ūlttyq kıtaphanada ötken Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ «Ūly dalanyŋ jetı qyry» atty maqalasyn talqylauǧa arnalǧan basqosuda jariia etıldı. Jiynǧa belgılı ǧalymdar, saiasi jäne qoǧam qairatkerlerı, şyǧarmaşylyq intelligensiia, jastar ūiymdarynyŋ ökılderı jäne belsendı azamattar qatysty. Otyrysty aşyp, söz söilegen Astana qalasynyŋ äkımı Baqyt Sūltanov Elbasynyŋ «Ūly dalanyŋ jetı qyry» atty maqalasynda aitylǧan ideialardy jüzege asyruǧa qatysty josparlarmen bölıstı.
Bozoq qalaşyǧynyŋ 3D-modelı jasalady
Qala basşysy Baqyt Sūltanov kırıspe sözınde Elbasy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ elordanyŋ qalyptasuy jäne damuyndaǧy rölıne toqtaldy. «Elorda Astanaǧa köşırılgennen bır jyldan keiın IýNESKO-nyŋ «Beibıtşılık qalasy» syilyǧyna ie boldy. Biyl özınıŋ 20 jyldyǧyn atap ötken Astananyŋ älemnıŋ eŋ damyǧan qalalarynyŋ qataryna kıruıne tolyq negız bar. Osy jyldar ışınde elordanyŋ äleumettık-ekonomikalyq, mädeni-ruhani damuynyŋ negızgı körsetkışterı tūraqty türde ösıp keledı. Bas qala özınıŋ 20 jyldyǧyna küllı älemge tanymal bolǧan jäne ǧalamdyq kölemde dialog alaŋy retınde moiyndalǧan äsem jäne zamanaui megapolis retınde jettı» dedı Baqyt Tūrlyhanūly.
Qala basşysy elordanyŋ bügıngı zamanǧy tarihy ǧana emes, öte bai köne tarihy da bar ekenın, ony saqtau jäne köbeitu qajettıgın atap aitty. Onyŋ pıkırınşe, Memleket basşysy özınıŋ «Ūly dalanyŋ jetı qyry» atty maqalasynda bügıngı ūrpaqtyŋ özınıŋ ūlttyq tarihyn köpqyrlylyǧymen sezınuınıŋ jäne qabyldauynyŋ maŋyzdylyǧyn aşyp berdı. Baqyt Sūltanov Astana qalalardyŋ jas ölşemı boiynşa «jastyǧyna» qaramastan Ūly Jıbek jolynyŋ dästürlerın jalǧastyratyn qala ekenın eske saldy. Sebebı, būl qalanyŋ negızı «özın ötken kündı, bügıngını jäne keleşektı üilestırgen tarihi aumaqta» qalandy. Būl – orta ǧasyrlardaǧy Bozoq qalasynyŋ ornalasqan jerı. «Qalanyŋ kındıgınde oryn tepken Bozoq qalaşyǧy elordanyŋ sakraldy nysandarynyŋ ışınde erekşe oryn alady» dedı ol.
Baqyt Sūltanov Bozoq qalaşyǧynyŋ tarihi maŋyzyn nasihattauǧa qalalyq äkımdıktıŋ erekşe nazar audaryp otyrǧanyn atap öttı. «Bız Bozoq qalaşyǧynyŋ 3D-modelın qūru jönındegı jobany jüzege asyrudy bastaudy josparlap otyrmyz. Onda orta ǧasyrlardaǧy Ortalyq Qazaqstandy mekendegen halyqtardyŋ mädenietın körsetetın arheologiialyq oljalar toptamasy men virtualdy şyndyq elementterı körınıs tabady. Ol jerge kelgen är adam ortaǧasyrlyq kezeŋdegı tarihi mūramen tolyq tanysa alady» dep mälımdedı ol.
2020 jylǧa deiın Astana äkımdıgı Mädeniet jäne sport ministrlıgımen bırlesıp, «Bozoq» tarihi-mädeni keşenın qūru jūmystaryn aiaqtaidy. Sol sätten bastap köne qalaşyq halyqaralyq deŋgeidegı mädeni-turistık jäne ǧylymi-zertteu ortalyǧyna ainalady. Sondai-aq ol Euraziia dalasynyŋ arheologiialyq-etnografiialyq qūndylyqtaryn zertteitın ǧylymi-ädıstemelık baza retınde qūrylady.
Qazaq elınıŋ älemdık örkeniettegı orny
Qala äkımı öz sözınde Elbasynyŋ būl maqalasy arqyly ūltymyzdyŋ tarihyn tereŋnen qozǧap, onyŋ ruhani mūrasy men mädenietın jaŋaşa baǧamdauǧa, baiyppen zerdeleuge ündegenın qadap aitty. «Elbasy maqalasynyŋ negızgı ideiasy – Qazaq elınıŋ älemdık örkeniettegı ornyn jäne onyŋ damuyna qosqan ülesın körsetu» dedı ol. Äkımnıŋ paiymdauynşa, Astananyŋ Euraziianyŋ däl kındıgınde ornalasuy halyqaralyq qauymdastyq moiyndaǧan ornyqty tūǧyrnamaǧa, beibıtşılık pen kelısımnıŋ tüiısken jerıne, Şyǧys pen Batystyŋ arasyndaǧy özgeşe köpırge ainaluǧa mümkındık tuǧyzdy. Būl jerde aŋşylyq pen köşpendılık mädeniettıŋ eŋ üzdık tehnologiialary bır jerge toǧysty. «Ūlttyq tarihymyzdy tereŋınen tüisıne otyryp, bız de elordamyzdyŋ zamana tarihynan özıne tiesılı oryn alatynyna eş kümändanbaimyz» dep aiaqtady sözın qala basşysy.
