Memleket basşysy QR Konstitusiiasynyŋ 25 jyldyǧyna arnalǧan halyqaralyq konferensiiaǧa qatysty.
Qasym-Jomart Toqaev «XXI ǧasyrdyŋ Konstitusiiasy – qūqyq üstemdıgı, adamnyŋ qūndylyǧy jäne memlekettıŋ tiımdılıgı» atty halyqaralyq ǧylymi-praktikalyq konferensiianyŋ jäne Aziia konstitusiialyq sottary men balama instituttar qauymdastyǧy IV Kongresınıŋ plenarlyq otyrysyna onlain rejimde qatysty.
Prezident 1995 jyly bükılhalyqtyq referendumda Qazaqstannyŋ jaŋa Konstitusiiasy qabyldanǧanyn, Tūŋǧyş Prezident Nūrsūltan Nazarbaev Ata Zaŋymyzǧa ideialyq tūrǧydan bastamaşy bolǧanyn, ırgelı qūjatty äzırleu jūmysyn Elbasynyŋ özı basqarǧanyn atap öttı.
– Konstitusiia Täuelsızdıgımızdıŋ berık qūqyqtyq negızın qalady. Adam jäne onyŋ ömırı, qūqyqtary men bostandyqtary memlekettıŋ eŋ qymbat qazynasy dep jariialandy. Elımızdıŋ aumaqtyq tūtastyǧy, qoǧamdyq kelısım, saiasi tūraqtylyq, qūqyq üstemdıgı jäne demokratiia qaǧidattary bas qūjatymyzda aiqyn körınıs tapty. Konstitusiiada Qazaqstan Respublikasynyŋ jaŋa memlekettılıgın qalyptastyru üşın asa maŋyzdy qūqyqtyq, saiasi jäne äleumettık-ekonomikalyq alǧyşarttar da aiqyndaldy, – dedı Memleket basşysy.
Qasym-Jomart Toqaev Konstitusiianyŋ mazmūny uaqyt talabyna säikes jetılıp, jaŋartylyp otyratynyn, onyŋ zaŋdy qūbylys ekenın aitty. Bügınde bükıl älemnıŋ keskın-kelbetı özgerıp jatyr. Osyndai kezeŋde Qazaqstan da köşten qalmai, qarqyndy damuda. Sondyqtan qalyptasqan jaŋa ahualǧa sai Ata Zaŋnyŋ mätınıne qosymşa qūqyqtyq tetıkter men talaptar engızılıp otyrady.
– Ata Zaŋymyz qabyldanǧan şirek ǧasyr ışınde üş konstitusiialyq reforma jasaldy. Būl jūmysqa azamattyq qoǧam keŋ kölemde atsalysty. Degenmen Konstitusiianyŋ jasampazdyq äleuetı älı de zor. Äsırese, qoǧam tarapynan tuyndaǧan äleumettık-ekonomikalyq jäne saiasi sipattaǧy talap-tılekterge tolyqqandy jauap beretındei mümkındıkterı mol ekenı sözsız, – dedı Prezident.
Memleket basşysy jalpyǧa ortaq demokratiialyq qaǧidattardy nyǧaita tüsu, adamdardyŋ jäne azamattardyŋ qūqyǧy men bostandyǧyna kepıldıktı küşeitu elımızdıŋ aldynda tūrǧan basty mındet ekenıne toqtaldy.
– Parlament Ūlttyq qoǧamdyq senım keŋesınıŋ bastamasy boiynşa bırqatar maŋyzdy zaŋnamalyq özgerısterdı qabyldady. Elımızde beibıt jinalystar turaly demokratiialyq tūrǧydan mülde jaŋa zaŋ küşıne endı, saiasi partiialardy qūru jäne tırkeu üderısı edäuır jeŋıldetıldı, sailaudaǧy partiialyq tızımderge äielder men jastar üşın 30 paiyzdyq kvota engızıldı, sondai-aq jala japqany üşın qylmysqa tartu talaby alynyp tastaldy, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basşysy Ata Zaŋnyŋ erejelerın jüzege asyru ısınde Konstitusiialyq keŋestıŋ maŋyzy erekşe ekenın, atalǧan keŋes Konstitusiianyŋ el aumaǧynda üstemdık etuın qamtamasyz etıp, konstitusiialyq talaptardyŋ män-mazmūnyn tüsındıru tūrǧysynan orasan zor jūmys atqaratynyn jetkızdı. Sonymen qatar biyl Qazaqstannyŋ Konstitusiialyq keŋesı Aziia konstitusiialyq sottary qauymdastyǧy men Konstitusiialyq baqylau organdarynyŋ euraziialyq qauymdastyǧyna töraǧalyq etıp jatqanyn atap öttı.
Prezident söz soŋynda konferensiiaǧa qatysuşylardy Ata Zaŋnyŋ mereilı merekesımen qūttyqtady.
– Qazaqstan Konstitusiiasynda älemdık qūqyqtyq oidyŋ ozyq jetıstıkterımen ūştasqan qazaq halqynyŋ san ǧasyrlyq bai täjıribesı jäne danalyǧy körınıs tapqan. Ata Zaŋymyz aldaǧy uaqytta da memleketımızdıŋ saiasi jäne ekonomikalyq tūrǧydan tabysty damuynyŋ ainymas kepılı bolaryna senımdımın. Barşaŋyzdy Qazaqstan Respublikasy Konstitusiiasynyŋ 25 jyldyǧymen qūttyqtaimyn, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Halyqaralyq ǧylymi-praktikalyq konferensiia barysynda Europa keŋesınıŋ qūqyq arqyly demokratiia üşın Europalyq komissiiasynyŋ prezidentı Djanni Bukikkio, Euraziialyq Ekonomikalyq Odaq sotynyŋ töraǧasy Jolymbet Bäiışov, Germaniia halyqaralyq qūqyqtyq yntymaqtastyq qorynyŋ bas direktory Frauke Bahler, Nūr-Sūltan qalasyndaǧy EQYŪ baǧdarlamalar ofisınıŋ basşysy Derd Sabo söz söiledı.
