Astana äkımı Baqyt Sūltanov Ükımet otyrysynda esep berıp, keibır azyq-tülık tauarlarynyŋ baǧasynyŋ ösuı mausymdyq sipat alyp otyrǧanyn mälımdedı. Qala basşysy elordada demalys künderı ötkızıletın auyl şaruaşylyǧy järmeŋkesı jemıs-jidekterdıŋ baǧasyn arzandatuǧa yqpal etkenın atap aitty. Seisenbı künı Ükımet üiınde Premer-ministr Baqytjan Saǧyntaevtyŋ töraǧalyǧymen ötken otyrysta 2018 jyldyŋ 9 aiyndaǧy infliasiia deŋgeiı jäne äleumettık maŋyzy bar azyq-tülık tauarlary baǧasyn ösırmeu baǧytynda jasalyp jatqan ıs-şaralar baiandaldy.
Qazaqstandaǧy jyldyq infliasiia 6%-ǧa östı
Jyl basynan berı Qazaqstandaǧy infliasiia deŋgeiı 6,1 paiyzdyq körsetkışke östı. Būl turaly Ükımet otyrysynda Ūlttyq ekonomika ministrınıŋ bırınşı orynbasary Ruslan Dälenov habarlady. «Bırqatar öŋırde baǧa ortaşa respublikalyq deŋgeiden asyp tüstı. Būl jaǧdai Maŋǧystau, Atyrau, Pavlodar oblystarynda, Astana, Almaty, Şymkent qalalarynda baiqalady» dedı R.Dälenov. Onyŋ aituynşa, qazır äleumettık maŋyzy bar azyq-tülıkterdıŋ tızımıne 19 (ūn, nan, makaron, qaraqūmyq, kürış, kartop, säbız, piiaz, qyryqqabat, qant, künbaǧys maiy, sary mai, siyr etı, tauyq etı, süt, airan, jūmyrtqa, tūz, süzbe) önım kıredı. 2018 jyldyŋ 9 aiynda osy tauarlardyŋ baǧasy 0,7%-ǧa ösıptı. Bırqatar tauar boiynşa şekteulı baǧa 15%-ǧa deiın qymbattaǧan. Mūndaida sauda qyzmetı salasyndaǧy zaŋnamaǧa säikes, keşendı ıs-şaralar jüzege asyrylady. Sonyŋ bırı – tūraqtandyru qoryndaǧy rezervtı paidalanu.
Ūlttyq ekonomika ministrlıgınıŋ mälımetterı boiynşa, qyrküiek aiynda infliasiia deŋgeiı 0,4%-dy qūraǧan. Jalpy tūraqty ahualǧa qaramastan, keibır tauarlardyŋ baǧasy aitarlyqtai ösıp barady. Jyldyq ölşemmen alǧanda qarqyndy ösım tömendegı tauarlar men qyzmet türlerı boiynşa baiqalyp otyr:
dizeldı otyn – 38,2%-ǧa;
qyzylşa – 18,3%-ǧa;
qala maŋyndaǧy jol aqysy – 18,1%-ǧa;
qyryqqabat – 16,7%-ǧa;
tas kömır – 15,2%-ǧa.
Sonymen qatar, infliasiianyŋ ūlǧaiuyna mynadai tauarlardyŋ qūnynyŋ ösuı äser ettı: mysaly, kömır – 15,2%-ǧa, Aİ-92 markaly janarmai – 5,7%-ǧa, dizeldık otyn 38,2%-ǧa qymbattady. Öŋırlık bölınıste infliasiianyŋ ortaşa respublikalyq deŋgeiınen mynadai oblystar men qalalar asyp otyr. Maŋǧystau oblysy – 4,1%, Atyrau oblysy – 3,9%, Pavlodar oblysy – 3,4%, Astana qalasy – 3,8%, Şymkent qalasy – 3,5%, Almaty qalasy – 3,4%.
«Baǧanyŋ ösuı mausymdyq sipat alyp otyr…»
Ükımet basşysy Baqytjan Saǧyntaev azyq-tülık önımderınıŋ baǧasy qymbattaǧan öŋırlerdıŋ äkımderıne söz berıp, baǧany ösırmeu üşın qandai ıs-şaralar jürgızıp jatqanyn sūrady. Astana äkımı Baqyt Sūltanov keibır azyq-tülık tauarlaryna baǧanyŋ ösuı mausymdyq sipat alyp otyrǧanyn mälım ettı. Baqytjan Saǧyntaev qalanyŋ tūraqtandyru qorynyŋ şotynda 1,5 mlrd teŋgenıŋ igerılmei jatqanyn aitty. «Qazırgı kezde tūraqtandyru qorynyŋ kölemı 940-tan 770 tonnaǧa deiın tömendedı. Bız ärbır paiyzdyq ösımge taldau jasadyq. Barlyq öŋırlerde baǧanyŋ ösuı mausymdyq sipatqa ie boluda. Qosymşa ıs-şaralardy qolǧa alamyz. Elordanyŋ tūraqtandyru qorynda 1,5 mlrd teŋge bar. Mäselen, sauda-sattyqpen ainalysatyn ūiymdarǧa 25 önım türlerı boiynşa paiyzsyz nesieler beremız. Sonyŋ nätijesınde baǧalardy tūraqtandyramyz» dep jauap berdı Baqyt Sūltanov.
Elorda äkımı ötken aimen salystyrǧanda kökönıs önımderı baǧasynyŋ arzandaǧanyn mälımdedı. Būǧan är demalys künderı ötkızıletın öŋırlerdıŋ auyl şaruaşylyǧy järmeŋkesı oŋ yqpal etıptı. Baqyt Tūrlyhanūly auyl şaruaşylyǧy järmeŋkelerınıŋ azyq-tülık baǧalaryn tūraqtandyruǧa yqpaly zor ekenın atap aitty. Onyŋ aituynşa, tek qant pen kürıştıŋ baǧasy 21%-ǧa ösıptı. Ükımet otyrysynda söz söilegen Auyl şaruaşylyǧy ministrınıŋ bırınşı orynbasary Arman Evniev qūzyrly vedomstvonyŋ atynan qolda bar qarajatty barlyq öŋırlerge 10 myŋ tonnaǧa deiın qant satyp aluǧa jūmsau turaly ūsynys aitty. Jiyndy qorytyndylaǧan Ükımet basşysy Baqytjan Saǧyntaev: «Būl jūmystardyŋ barlyǧy äkımderdıŋ tūraqty baqylauynda boluy tiıs. Monitoringtı küşeitıp, qajet bolǧan jaǧdaida barlyq resurstardy jyldam ıske qosudy tapsyramyn» dedı.
