Balalar kıtaphanaǧa bara ma?

Nebärı 20 jasqa kelgen elordamyzda aşylǧanyna biyl 40 jyl tolǧan ortalyq balalar kıtap­hanasy bar ekenın bılesız be? İä, Astana qalalyq ortalyq balalar kıtaphanasy 1978 jyldan bastap öz oqyrmandaryn qabyldaǧan. Qazırgı taŋda künıne 200-ge tarta kıtapsüier oqyrman osynda kelıp, 150-200 şamasynda kıtap alyp oqidy.

Taiauda kıtaphana meŋgeru­şısı Galina Köpjasarovamen äŋgımelestık. Osy mekemede jūmys ıstep jürgenıne 30 jyldan asqan kıtaphanaşy bırden qyzyqty mälımetterın alǧa tartyp, bızge öz ısınıŋ şeberı ekenın bırden aŋǧartty.
Kıtaphana meŋgeruşısınıŋ aituynşa, mūnda №2, 3, 6, 7, 25, 62 mektep jäne muzyka mek­tebınıŋ oquşylary jiı keledı eken. «Balalar köbınese qandai kıtaptar alyp oqidy?» degen sūraǧyma «fantastikalyq janrdaǧy şyǧarmalar men älem ädebietın oqidy» degen jauap aldym. Būǧan qosa, balalar Şyŋǧys Aitmatov, Oljas Süleimenovtıŋ kıtaptaryn, 5-synyptan bastap «Abai joly», «Qan men ter», «Ūşqan ūia» kıtaptaryn ızdep kelıp oqityn körınedı. Būl mektepten berıletın qataŋ tapsyrma ma, joq balalardyŋ ädebi kıtapqa, romanǧa degen erte jastan qyzyǧuşylyǧy ma, qaisysy bolsa da, būl – ­quanarlyq jaǧdai.
Kıtaphanadan kıtap alyp oqu üşın oqyrman özıne talon jazdyrady. Ol talonnyŋ tiımdı jerı, basqa kıtaphanalar­da­ǧy­dai ai saiyn jaŋartyp otyrmaisyŋ, 1 ret qana jazylasyŋ jäne kez kelgen uaqytta kelıp kıtap oqi alasyŋ. Äŋgıme osy tūsqa kelgende Galina Alek­sandrovna bır mysal keltıre kettı: būryndary bırınşı synypta oqityn kışkentai qyz anasymen kelıp kıtaphanaǧa ja­zylǧan eken, sol uaqyttan bastap üzbei kelıp jürıptı. Ke­iın mektep bıtırgenşe osy ortalyqtyŋ oqyr­many bolǧan.
Kıtaphanada tanymal kıtaptardyŋ orysşa jäne qazaqşa audarmalary bar jäne olar jeke sektorda ornalasqan. Sek­torlarǧa toqtalyp ötsem, kı­taptar mūnda är synyptaǧy balalarǧa, jas erekşelıkterıne qarai bölınıp, jüielengen eken. Ärtürlı ǧylym türlerıne arnalǧan mysaly, biologiia, astronomiiaǧa arnalǧan sertorlar da bar. Studentterge ar­nalǧan şaǧyn gazet-jurnal sektory da bar eken.
Kıtaphananyŋ är qabyrǧasyna bır-bır körme qoiylǧan. Solardyŋ ışındegı erekşe ekeuın aita keteiın. «Tırı kıtap» körmesı – mereke saiyn balalarǧa qyzyqty kıtap avtorlarymen kezdesu ötkızuge arnalǧan körme. Avtorlarǧa oquşylar özın qyzyqtyrǧan sūraqtaryn qoia alady. «100 jaŋa oqulyq» körmesı – şaǧyn ärı qyzyqty. Būl jerde Elbasy ūsynǧan 100 jaŋa oqulyqtyŋ 18-ı qoiylǧan. Būl körme jalpy oqu zalynda ornalasqan.
Jalpy oqu zaly – keŋ, mūnda toppen jūmys jasauǧa jäne jeke otyryp oquǧa arnalǧan oryndar men divandar qo­iyl­ǧan. Soŋǧy 8 jyldan berı būl zalda interaktivtı taqta ornatylǧan, taqta arqyly balalar multfilmder köre alady. Me­rekelerde zalda oqyrmandarǧa arnalǧan teatr
qoiy­lym­dary ūsynylady.
Būl, söz joq, kışkentai oqyr­mandardyŋ kıtaphanaǧa keluge qyzyǧuşylyǧyn arttyrady. 4 synypqa deiıngı balalarǧa arnalǧan jeke oqu zaly bar. Būl zalda ärtürlı ertegı kıtaptar qoiylǧan. Mūnda kırgende sız balalar atmosferasyna tap bolǧanyŋyzdy bırden sezı­nesız.
Sebebı bölme oiynşyq­tar­men, surettermen bezendırılgen. Üstelderı de şaǧyn ärı yŋǧaily. Üşınşı zal – CD zaly. Kompiuterlermen jabdyqtalǧan, internet qosylǧan bölme. Galina hanymnyŋ aituy boiynşa, osy jerge 1 aidan soŋ jaŋa kompiuterler qoiylady eken, qazır tapsyrys jasalyp qoiǧan.

Jadyra ŞYNARBEK,
L.N.Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq
universitetınıŋ studentı