Bauyr – adam denesındegı eŋ ırı bez. Ǧylymnyŋ däleldeuınşe, bauyr organizmdegı zat almasu prosesıne qatysyp, qorekterdı öŋdeidı. Türlı uytty, biologiialyq belsendı zattar da bauyr arqyly süzılıp, zalalsyzdandyrylady eken.
Bauyrdyŋ qandy rettep, onyŋ tūraqty qūramyn saqtaudaǧy maŋyzy öte zor. Qorşaǧan ortamyzdyŋ būzyluy jäne tamaq sapasynyŋ naşarlauyna sai, bügıngı taŋda bauyr aurularyna şaldyqqan adamdardyŋ sany kün sanap köbeiıp keledı. «Auyryp em ızdegenşe, auyrmaityn jol ızde» degendei, densaulyqty qorǧauǧa, bauyr qyzmetın jaqsy ūstauǧa erterek män bergen dūrys.
Medisina salasyna qatysty derekterıne jügınsek, bauyrdy qorǧaudyŋ jäne onyŋ qyzmetın jaqsartudyŋ, bauyr syrqattarynyŋ aldyn aludyŋ eŋ qarapaiym joly retınde myna bır täsılder ūsynylady.
1. Bır kese taza suǧa limonnyŋ teŋ jartysyn qosyp ışıŋız. Limon şyryny bauyrdaǧy barlyq ziiandy zär, uytty şyǧaruǧa kömektesedı. Sonymen qatar, limon denedegı artyq maidyŋ ydyrauyn tezdetıp, semırudıŋ de aldyn alady.
2. Sarymsaq pen juany jiı jeuge tyrysyŋyz. Būl ekeuınıŋ iısı sızge ūnamauy mümkın. Alaida olardyŋ qūramynda adam aǧzasyndaǧy artyq zattardy syrtqa şyǧaratyn paidaly elementter bar. Sonymen qatar sarymsaqtyŋ bakteriialardy öltıretın qasietı de bar.
3. Alatıken ösımdıgın qainaǧan suǧa şylap ışudı ädetke ainaldyryŋyz. Alatıken bauyr kletkalaryn uly zattardan qorǧaidy. Qazaq, tibet medisinasynda alatıken bauyrdyŋ ystyǧyn qaitaryp, erın kebersu, ış qatudyŋ aldyn alady delıngen.
4. S därumenıne bai organikalyq azyqtyqtardy köbırek tūtynyŋyz. Qūlpynai, limon, jasyl būrşaq, apelsin, qyzanaq, büldırgen, jalbyz, askök, qyryqqabat kökönısterdıŋ qūramynda S därumenı jäne bauyrǧa paidaly elementter köp.
5. Baqbaq japyraǧyn qainaǧan suǧa şylap ışıŋız. Qytai medisinasynda (şöppen emdeu) baqbaq bauyr qyzmetın jaqsartyp qana qoimai, qaterlı ısıktıŋ aldyn alady eken.
6. Därını betaldy ışpeŋız. Ärqandai därınıŋ auruǧa şipa bolumen qatar, kerı äserı de bar. Äsırese, aurudy basatyn därılerdıŋ bauyrǧa zalaly köp.
7. Künıne bır alma jeŋız. Almanyŋ qūramyndaǧy gliukoza adam denesındegı energiiany tolyqtap ǧana qalmai, bauyr qyzmetın retteuge orasan zor paidasyn tigızedı eken.
Mūnan basqa araq-şaraptyŋ, artyq ūiyqtaudyŋ, sportpen ainalyspai, artyq salmaq qosudyŋ da bauyrǧa salar salmaǧy erekşe. Sondyqtan, salauatty ömır saltyn ūstanyp, bauyr qyzmetın qorǧauǧa qaşanda män bergenıŋız dūrys bolady.
