Dämejan SADUAQASOVA, Astana qalasy boiynşa Baqylau jäne äleumettık qorǧau departamentınıŋ basşysy: ZEINETAQY ARTYP, JALAQY KÖBEIEDI
Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev ükımettıŋ keŋeitılgen otyrysynda biudjettık sala mamandarynyŋ jalaqysyn arttyryp, halyqty äleumettık qorǧau şaralary şeŋberınde zeinetaqylar men järdemaqylar mölşerın de köbeituge bailanysty tapsyrma bergen bolatyn. Osyǧan bailanysty Astana qalasy boiynşa Baqylau jäne äleumettık qorǧau departamentınıŋ basşysy Dämejan Saduaqasovamen äŋgımelesken edık.
– Dämejan Töleubaiqyzy, biyldan bastap, jalaqy jäne äleumettık järdemaqylardyŋ kölemı artatynynan jūrtşylyq habardar. Mūndai tölemderge elordadan qanşa tūrǧyn ie bola alady?
– 2014 jyldyŋ 1 qaŋtarynan bastap Astana qalasy boiynşa Baqylau jäne äleumettık qorǧau departamentı zeinetkerlerdıŋ zeinetaqy tölemderı mölşerın 9%-ǧa arttyrdy. Olardyŋ sany äleuettı qūrylymdar salasynyŋ zeinetkerlerın qosa eseptegende 58,5-ten astam tūrǧyn degen söz. Osylaişa, Astana qalasy boiynşa zeinetaqy tölemderınıŋ ortaşa mölşerı 43 553 teŋgenı qūrady, al respublika boiynşa zeinetaqy tölemderınıŋ ortaşa mölşerı – 35 183 teŋge.
– Sonda biyl 1 säuırden bastap, būl tölem kölemı taǧy köbeiedı ǧoi?
– İä, 2014 jyldyŋ 1 säuırınen bastap zeinetaqy tölemderınıŋ kölemı taǧy da köbeiedı. Iаǧni, 2014 jyly zeinetaqylardy jalpy arttyru mölşerı 14 paiyzdy qūraityn bolady.
– Jūrtşylyqqa tüsınıktı bolu üşın tarqatyp, keŋırek aityp berseŋız?
– Mysaly, azamat S-nyŋ zeinetaqy mölşerı 2014 jylǧy 1 qaŋtarǧa deiın 32 000 teŋgenı qūrady delık. 2014 jylǧy 1 qaŋtardan bastap onyŋ zeinetaqysy 9%-ǧa, iaǧni 34 880 teŋgege köbeidı. Al 1 säuırden bastap zeinetaqy mölşerı mynadai tärtıpte esepteletın bolady: alǧaşqydaǧy
32 000 teŋgenı 14%-ǧa arttyramyz, iaǧni ol 36 480 teŋge bolady. Jalpy 14 paiyzǧa arttyru degenımız – osy. Üsteme aǧymdaǧy jyldyŋ 1 säuırınen bastap 1 600 teŋgenı qūrady.
Eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınıŋ 50%-yn qūraityn bazalyq zeinetaqy tölemı ETK özgeruıne bailanysty
10 450 teŋgege deiın köterıledı. (2014 jyldyŋ 1 qaŋtarynan bastap ETK
9 983 teŋgenı qūraǧan).
– Basqa da äleumettık tölemder töŋıregınde ne aitasyz?
– Mügedektıgı jäne asyruşysynan aiyrylu jaǧdaiy boiynşa jäne jasyna bailanysty järdemaqy jyldyŋ basynan berı 7%-ǧa arttyrylǧanyn eskergende, 2014 jylǧy 1 säuırden bastap 12 % -ǧa ūlǧaiady.
Nätijesınde, atalǧan järdemaqylardyŋ mölşerı ortaşa eseppen: mügedektıgı boiynşa 21 323 teŋge, asyrauşysynan aiyrylu boiynşa 19 804 teŋge, jasyna bailanysty järdemaqy 10 450 teŋgenı qūraidy.
Eŋbek jaǧdailary erekşe ziiandy jäne erekşe auyr jūmystarmen ainalysatyn adamdarǧa berıletın memlekettık arnauly järdemaqylardyŋ kölemı 2014 jylǧy 1 säuırden bastap qosymşa arttyrudy qosqanda ailyq eseptık körsetkış kölemıne bailanysty (būdan ärı – AEK) №1 Tızım boiynşa 17 451 teŋgenı, №2 Tızım boiynşa 15 512 teŋgenı qūraidy.
– Al memlekettık mekemeler men biudjettık sala mamandarynyŋ jalaqysy qanşalyqty köterıldı?
– Osy jyldyŋ 1 säuırınen bastap memlekettık mekemeler men qazynalyq käsıporyndardyŋ qyzmetşılerınıŋ lauazymdyq jalaqysyna 10% mölşerde üsteme aqy tölenetın bolady. Aitalyq, bügınde qalada jūmys ısteitın bırınşı sanattaǧy därıger-terapevtte 9 jyldan 11 jylǧa deiıngı eŋbek ötılı bolsa, lauazymdyq jalaqysy bılıktılık sanatyna qosymşa aqy esebımen (21236 teŋge somasynda) 47428 teŋgenı qūraidy, bügıngı künde onyŋ eŋbekaqysynyŋ mölşerı 68664 teŋgenı qūraidy, olai bolsa qazırgı üsteme aqy (4723 teŋge) esebımen ol 73387 teŋgenı alatyn bolady.
Al, auyldyq jerde jūmys ısteitın osyndai bırınşı sanattaǧy därıger-terapevtte lauazymdyq jalaqysy 59285 teŋgenı qūraidy (auyldyq jerde jūmys ıstegenı üşın 25%-ǧa artatyn köbeitkış esebımen) jäne taǧy bılıktılık sanatyna qosymşa aqymen (21236 teŋge somasynda) bügınde eŋbekaqysy 80251 teŋgenı qūraidy. Lauazymdyq jalaqysyna üsteme aqy (5929 teŋge) belgılengennen keiın 1 säuırden bastap ol 86450 teŋge mölşerınde eŋbekaqy alatyn bolady.
Sonymen bırge, 2014 jylǧy 17 qaŋtardaǧy Qazaqstan halqyna Joldauyndaǧy Elbasynyŋ tapsyrmasyn oryndau şeŋberınde azamattyq qyzmetşıler eŋbekaqysynyŋ jaŋa ülgısın äzırleuge bailanysty 2015 jylǧy 1 şıldeden bastap azamattyq qyzmetşıler eŋbekaqysyn esepteu ädısı özgeretındıgın, sondai-aq qyzmetkerlerdıŋ eŋbekaqylaryn bılım beru salasynda 29 %-ǧa, densaulyq saqtau salasynda 28%-ǧa, basqa salalarda – 40%-ǧa deiın artatyndyǧyn atap ötu qajet.
Qymbat Toqtamūrat
