Covid-19 ındetınen qūtylyp, endı qoŋyr küzdegı ekınşısın qarsy aluǧa daiyndaludamyz. Alda taǧy ne bolyp keter degen ürei de, bırınşısın jeŋsek, kelesısın de ötkerermız degen ümıt te joq emes. Janǧa batatyny, jaŋa tolqynnyŋ balalarǧa tietını degen sybystyŋ köbeie tüskenı. Halyqtyŋ daiyndyǧy ıştei moraldyq jäne ūl men qyzdyŋ immundyq jüiesın jaqsartumen bailanysty bolyp tūr. Būl rette būrynǧydan sabaq alǧan Densaulyq saqtau ministrlıgınıŋ äzırlıgı qalai? 
Sonymen ministrlık tarapynan qazan aiyna taman 13 moduldyq infeksiialyq stasionar salu josparlanuda degen aqparat aityldy. Därı jetıspeuşılıgıne qatysty dau tumauyna eldegı därıhanalarǧa 10 milionnan asa preparattar jiyntyǧynyŋ qoiyluy septık etedı delınude. Bıryŋǧai distribiutor elımızdıŋ medisinalyq ūiymdaryn ailyq därı qorymen qamtamasyz etıptı. SK-Farmasiia qory bazasynda jäne öŋırlerde 11 tūraqtandyru qory qūrylǧan. Auruhanalardy tolyq jaraqtandyryp bolu üşın 2578 jasandy ökpemen demalu apparattary satyp alynbaq. Soǧan qosa 23890 kereuet ottegımen qamtamasyz etılmek. Qazan aiyna deiın eldegı barlyq audandyq auruhanalardy 100 paiyz sifrly rentgen apparattarymen qamtu közdelıp otyr. Vedomstvoaralyq komissiia şeşımımen elordada, Almaty men Şymkent qalalarynda 2,7 myŋ oryndyq 13 infeksiialyq auruhana salynbaq.
MASKA TAǦU – PAIDALY DAǦDY MA?
Bügınde mındettı maska rejimın saqtau – jaŋa derttıŋ taralu qarqynyn tömendetudegı qosymşa faktorǧa ainaldy. Ony taqqan kezde halyq arasynda infeksiianyŋ taraluy azaiady. Sanitarlyq talaptardy küşeitudıŋ arqasynda soŋǧy 4 aptada barlyq öŋırde halyqtyŋ auruǧa şaldyǧu deŋgeiı aitarlyqtai tömendegenı ras. Sondyqtan QR DSM ministrı Aleksei Soi «Maska taǧu qoǧamda paidaly daǧdyǧa ainaluy tiıs» dedı ötken brifingte. Al ony kımderdıŋ taqpauyna bolady?
– 5 jasqa deiıngı balalarǧa, äleumettık araqaşyqtyq saqtalǧan jaǧdaida 5 adamǧa deiın sportpen toptyq jäne jeke ainalysqan adamdarǧa, densaulyǧyna bailanysty taǧa almaityn tūlǧalarǧa, sonymen qatar daladaǧy qoǧamdyq tamaqtanu oryndarynda äleumettık qaşyqtyq saqtalǧan jaǧdaida maska taqpauǧa bolady, – dedı ministr.
Fransiia 1 qyrküiekten bastap jabyq mekemedegı jūmys oryndarynda 1 adamnan artyq adam otyrsa qyzmetkerlerdı maska taǧuǧa mındetteude. Äzırge bızdegı talap – tek qoǧamdyq oryndardaǧy şekteu ǧana bolyp tūr. Sondyqtan mūnyŋ özı eldegı epidemiologiialyq ahualdyŋ jaqsarǧanyn körsetedı. Bastapqyda tuyndaǧan maska tapşylyǧy endı bolmauǧa tiıs. Sebebı qazır Qazaqstannyŋ ışkı naryǧy otandyq maskamen 100 paiyz qamtamasyz etkenın QR İndustriia jäne infraqūrylymdyq damu ministrlıgı mälımdedı.
AQUYZY KÖP TAǦAMDARǦA MÄN BERIŊIZ
Mamandar koronavirus taqyryby özektı bolyp tūrǧan qazırgı kezeŋde immunitettı köteru mäselesıne erekşe män beru kerektıgın aitady. Äsırese, aquyzy köp taǧamdarǧa män bergen jön.
Olarǧa tauyq, balyq, ırı qara, sonyŋ ışınde jylqy etı jatady. Solardyŋ sorpasynyŋ qūramynda aquyz köp. Sonymen qatar türlı jaŋǧaqtardy da jegen paidaly. İmmunitettı köteru üşın 30-40 paiyzyn aquyzdan, qalǧan 50-60 paiyzyn kökönıster men jemıs-jidekter arqyly qamtyǧan dūrys bolady. Küzde alma, almūrt, banan, qūlpynai, qaraqat, taŋqurai, itmūryndy köbırek alǧan abzal. Būlar tabiǧi önım bolǧandyqtan S vitaminıne bai. Soǧan qosa sūiyqtyqty köp ışemız. Künıne 3-5 litrge deiın su, kompot, mors ışuge bolady. Būǧan qosa köterıŋkı köŋıl-küi de auyryp qalmauǧa köp septıgın tigızedı. Küizelıske tüspegen jön. Köŋıl-küi jaqsy bolyp, jıgerlenıp jürsek, immunitet jaqsy köterıledı, – deidı Astana medisina universitetı profilaktikalyq medisina jäne nutrisiologiia kafedrasynyŋ dosentı Roza Süleimenova.
