Elordada – esımı

El damuyna eleulı üles qosqan

Astanada körıktı köşeler köp. Sonyŋ bırı – memleket jäne qoǧam qairatkerı Bäiken Äşımov köşesı. Būryn № 23-7 dep atalǧan köşe 2021 jyldan berı Ūly Otan soǧysynyŋ ardagerı, Sosialistık Eŋbek Erı Bäiken Äşımovtıŋ esımımen atalady.

Elordanyŋ Almaty audanynyŋ aumaǧyndaǧy Jūmeken Näjımedenov pen İvan Panfilov köşelerınıŋ ortasynda ornalasqan şaǧyn köşenıŋ boiynda zäulım qūrylys nysandary joq, tek tūrǧyn üiler tızılıp tūr. Olardyŋ astyŋǧy qabattarynda dükender men azyq-tülık satatyn düŋgırşekter bar. Bäiken Äşımov köşesınıŋ ūzyndyǧy – 350 metr.

Bäiken Äşımov asa körnektı keŋes, partiia, memleket jäne qoǧam qairatkerı, Ūly Otan soǧysynyŋ ardagerı, Sosialistık Eŋbek Erı, Soltüstık Qazaqstan oblysynyŋ qūrmettı azamaty ǧana emes, «Däuırdıŋ adamy» dep atauǧa äbden laiyq adam edı. Sebebı ol şynynda da, aqyldy, köregen, adaldyqty, adami qadır-qasietın saqtai alǧan halyqtyŋ süiıktı perzentı bola bıldı.

Būrynǧy Aqmola oblysy Kökşetau uezı, Aiyrtau bolysy Şabanbai bi auylynda (qazırgı Ǧabit Müsırepov audany) 1917 jyldyŋ 10 tamyzynda düniege kelgen Bäiken Äşımūlynyŋ el damuyna qosqan ülesı erekşe. Jasynan aştyq pen jūtty, soǧys pen repressiiany basynan keşırse de, respublikanyŋ şaǧyn eldı mekenderı, audan, oblys şaruaşylyqtarynyŋ är salasynda, partiia-sovet qyzmetınde tynymdy eŋbek etıp, basşylyq qyzmettıŋ ülken mektebınen ötıp, qairatker därejesıne köterılgen azamat retınde tanylǧany mälım.

Özıne qatal talap qoia bıluımen qatar, halyqtyŋ mūŋ-mūqtajyn etene sezıne bılgenı, ony özınıŋ tabiǧi mındetı retınde tüsıngenı, basqaru jüiesınde halyqty qandai da bır qysyltaiaŋ jaǧdaida qyspaqqa almaǧan, ūranşyldyqqa ūrynyp, quyryp-şyjǧyrmaǧan basşy retınde köz körgenderdıŋ esınde qalǧany anyq.

Soǧystan keiıngı jyldary Bäiken Äşımov Kökşetau oblysyndaǧy Aiyrtau audandyq atqaru komitetınıŋ hatşylyǧynan oblystyq partiia komitetınıŋ ekınşı hatşysyna deiın ärtürlı qyzmette boldy. 1961 jyly ol Qaraǧandy oblysy atqaru komitetınıŋ töraǧalyǧyna sailanǧanda, Qaraǧandyǧa respublika ǧana emes, odaq basşylarynyŋ da nazary auyp, qatty şüilıgıp tūrǧan jyldar bolatyn. Olardy äsırese, Temırtaudaǧy qandy oqiǧalardyŋ sebep-saldarlary alaŋdatatyn. Jaŋa töraǧa ülken senımnen şyǧyp, oblystyŋ äleumettık-ekonomikalyq damuyna aitarlyqtai üles qosyp, alaŋdatatyn ahualdardy qalypty arnaǧa tüsırgenın, 1967 jyldyŋ aiaǧynda bır jabylyp, qaitadan aşylǧan Taldyqorǧan oblysynyŋ bırınşı basşylyǧyna jıberılgende de Jetısudıŋ bes özenı aumaǧynan ötetın būl ölkenı örkendetuge qosqan qaltqysyz qyzmetın jergılıktı jūrtşylyq ūmyta qoiǧan joq.

Bäiken Äşımovtı respublika halqyna jappai tanytyp, mäşhür qylǧan onyŋ Ministrler Keŋesınıŋ töraǧasy qyzmetın 14 jyl boiy atqarǧan kezdegı eŋbegı edı. Būl qyzmettı ol 1970 jyldyŋ 1 säuırınen bastap, 1984 jyldyŋ säuırıne deiın abyroimen atqardy. Sol jyldary auyl-selo eŋbekkerlerınıŋ de tūrmystyq ahualy artyp, ūjymşarlar men keŋşarlardyŋ ekonomikalyq jaǧdaiy artqanyn qazaqstandyqtardyŋ bärı bıledı.

Ol kezde respublikada käsıporyndardy tehnikalyq qaita jaraqtandyru, elektrlendıru, mehanikalandyru jäne öndırıstı avtomattandyru belsendı jürgızıldı, jaŋa tehnologiialar engızıldı. Kölık, energetika, himiia jäne jeŋıl önerkäsıp, maşina jasau salalary şapşaŋ qarqynmen damydy, Qazaqstannyŋ ekonomikalyq äleuetı arta tüstı. Oqu, ǧylym, medisina, mädeniet oşaqtary da jüzdep salynyp, halyqtyŋ äleumettık jaǧdaiy artty, Keŋes Odaǧy ornaǧan jyldardan bergı eŋ jaqsy tūrmysqa qol jetkızdı.

Ömırı önegege toly, ışkı mädenietı asa joǧary, halqyna qadırlı, elıne syily bolǧan Bäiken Äşımov qai jūmysta da özın elımızdıŋ damuyna eleulı üles qosqan tamaşa ūiymdastyruşy jäne talapşyl basşy retınde körsete bıldı.

Taǧyda

Gülbarşyn Ökeşqyzy

«Astana aqşamy» gazetınıŋ tılşısı

Ūqsas jaŋalyqtar

Back to top button