Adam balasy es bılgennen bastap zeinetke jetkenge deiın ärtürlı ömır belesterınen ötedı. Halqymyzda mynadai söz bar ǧoi: köreşegıŋdı körmei ölmeisıŋ degen. Ömır jolynda neşe türlı qiynşylyqtardy, quanyştardy yŋǧaisyzdyqtardy bastan keşıresıŋ. Zeinetke şyqqannan keiın osylardyŋ bärın esıŋe alyp, elıme, halqyma, otbasyma, balalaryma, tuystaryma, jora-joldastaryma qandai jaqsylyq jasadym dep oi elegınen ötkızesıŋ. Sondai küide bır kezderı menıŋ keiıpkerım Amanjol Nūrmūhambetūly Jazin bolǧan şyǧar dep oilaimyn.
Ol kısınıŋ ömırbaianyn qarap otyrsaŋ elu jylǧa tarta eŋbek jolynda elıne, halqyna adal eŋbek etkendıgı taiǧa taŋba basqandai körınıp tūr. On tört jasynda mamandyq alu üşın temırjol kölıgı tehnikumyna oquǧa tüsedı. Ony tört jylda bıtırıp, Ereimentau lokomotiv deposynda teplovoz maşinisınıŋ kömekşısı bolyp eŋbek jolyn bastaidy. Sodan keiın uchilişede master, ūstaz qyzmetterın atqarady. Ärı qarai energetika salasyna jūmysqa auysyp, injener, bas injener, şef-injener lauazymdarynda jūmys atqarady. Keŋestık däuırde kommunistık partiia kadrlar daiyndauǧa jıtı qaraityn. Daiyndyqtan ötken, bılımdı, basqaru qyzmetıne yŋǧaiy bar jastardy komsomol, partiia jūmystaryna şaqyratyn.
– Būrynǧy qyzmetımde jalaqym öte jaqsy bolsa da, odan jalaqysy äjeptäuır tömen Selinograd qalalyq partiia komitetıne nūsqauşy bolyp auystym. Odan keiın menıŋ qabıletımdı baiqady-au deimın, menı oblystyq partiia komitetınıŋ öndırıstık-kölık bölım meŋgeruşısınıŋ orynbasarlyǧyna qyzmetke şaqyrdy, – dep eske alady Amanjol Nūrmūhambetūly. Bızdıŋ aiauly aǧamyz Qasym Appasūly Täukenov Atbasarǧa bırınşı hatşy bolyp barǧannan keiın öndırıs-qūrylys salasyn jürgızetın hatşy ızdeidı. Taŋdau Amanjol Jazinge tüsedı.
– Men onda barǧanyma ökınbeimın, menı Qasekeŋ qyzmettı ūtymdy jürgızudıŋ ärtürlı joldaryn üirettı. Ol kısıden basqarudyŋ, halyqpen jūmys ısteudıŋ qyr-syryn üirendım. Men ol kısıge öte rizamyn jäne qaryzdarmyn, – dep eske alady menıŋ keiıpkerım. Būl audanda jemıstı üş jyl qyzmet atqarǧannan keiın Äujekeŋdı Astrahan audandyq atqaru komitetınıŋ töraǧasy qyzmetıne auystyruǧa oblystyq partiia komitetı şeşım qabyldaidy. Būdan on bes jyl būryn osy audanda osy qyzmettı äkesı Nūrmūhambet Jazin atqaryp ketıptı. Astrahandyqtar äkesın qatty syilap qūrmet tūtqan. Onyŋ aiǧaǧy – audan ortalyǧynda ol kısınıŋ atynda köşe jäne memorial taqta ornatylypty. Būl aǧamyz ekı märte Lenin ordenımen marapattalyp, osynşa ret Qazaq SSR Joǧarǧy Keŋesınıŋ deputaty bolyp sailanady. Nūrekeŋ Hruşevtıŋ solaqai saiasatynyŋ bırı jekemenşık maldy ūstaudy kürt tömendetu kerek ekendıgın şeşken kezde oǧan qarsy bolyp, audan tūrǧyndarynyŋ maldaryna tiıskızbeidı. Sol üşın biuroda qataŋ sögıs alady. Äkesınıŋ ornyna baruǧa qorqaqtaidy. Obkom şeştı, artqa jol joq. «Äkeden ūl tumai ma, äke jolyn qumai ma» degen qaǧidany basşylyqqa alyp, būl jūmysqa da kırısıp ketedı.
Būdan keiıngı qyzmetterınıŋ aişyqtysy – Teŋız audanynyŋ bırınşı hatşysy. Audan qoi şaruaşylyǧyna beiımdelgen. Sol kezde L.İ.Brejnev Qazaqstanda bolyp, sızder qoidyŋ sanyn elu millionǧa jetkızuge mümkınşılıkterıŋ bar degen bolatyn. Osy tapsyrma oryndalmasa da, qoi sanyn arttyru maqsaty tūrdy. Audan jabylǧannan keiın būl audannyŋ jerın Qaraǧandy oblysynyŋ Nūra audanyna berdı. Menıŋ keiıpkerımnıŋ sözı boiynşa qaraǧandylyqtar jaqsy qarsy alypty. Qoişylarǧa ne kerek bärımen qamtamasyz etıp otyrypty. Qaraǧandy qalasynda D.A.Qonaevtyŋ qatysuymen ötken jinalysta Amanjol Jazin söilep, Korkin bastaǧan basşylarǧa rizaşylyǧyn bıldırıptı. Auyly aralas, qoilary qoralas bolǧan ūzaq jyldar Qorǧaljynǧa qaitadan nege bermedı degen sūraǧyma Äujekeŋ N.V.Morozov būl audannan qūtyluǧa tyrysyp, Şūbarköldı syltau etıp Qaraǧandyǧa ötkızuge barlyq ädıstı qoldandy dep jauap berdı. Sodan keiın Aqmola oblysynyŋ ekonomika basqarmasy bastyǧynyŋ orynbasary, tärtıptık keŋesı töraǧasy, oblystyq mäslihat hatşysy qyzmetterın atqardy. 2007 jyly törtınşı şaqyrylǧan Mäjılıske deputat bolyp sailanady. Amanjol Nūrmūhambetūly qai qyzmette bolsa da, elıne adal qyzmet etuge tyrysady. Sonyŋ belgısı bolar, «Qūrmet» ordenınıŋ jäne bırneşe medaldar, maqtau gramatolarynyŋ iegerı boluy. Menıŋ keiıpkerım bügıngı Prezidentımız Q.-J.Toqaev turaly jyly lebızderın bıldırdı. Ol kısı Senat töraǧasy bolyp tūrǧanda Respublika künımen qūttyqtau jıberıp, bır kıtabyn syiǧa tartypty.
Bır aqsaqal aitypty ǧoi: toqsanǧa kelem degen jasym ba, bylamyq ışem degen asym ba dep. Sol kısı aitpaqşy, Amanjol Nūrmūhambetūlyna seksennıŋ seŋgırıne şyǧyŋyz, toqsannyŋ bylamyǧyn ışıŋız, jüzge qarai qadam basyŋyz demekpın.
Erkın DÄUEŞŪLY,
Qazaqstan Jurnalister odaǧynyŋ jäne Astana qalalyq Ardagerler keŋesı
mediatobynyŋ müşesı
