Biyl aqyn, audarmaşy, filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty Marjan Erşudyŋ «Kıtaphana pedagogikasy: ertegıterapiia» atty kıtaby jaryq kördı. Būdan būryn bırneşe ertegı jazyp, ertegınıŋ balaǧa äserın zerttegen kıtap avtorymen jaqynda jaŋa eŋbegı jaily sūhbattastyq.
– Marjan, bır sūhbatyŋyzda ertegı janryna keluıŋızge ınıŋız Nūrsūltannyŋ bırauyz sözı sebep bolǧanyn aitqan edıŋız. Endı tereŋdep, būl janrdyŋ ǧylymi jaǧyna baryp otyrsyz. Ertegı men ertegıterapiianyŋ aiyrmaşylyǧy, bırınıŋ ekınşısınen erekşelıgı qandai?
– Balanyŋ aqyly men jüregıne kıtap arqyly, äsırese, ertegı arqyly jaryq säule tüsedı. Ertegı bala janyn qozǧauşy siqyrly kılt tärızdı. Mäselen, fantastikalyq obrazǧa toly körınıs qiialynyŋ damuyna äser etse, mänerlı aitylǧan metafora oilauy men ädemı söileuıne yqpalyn tigızedı. «Jan tūrmysy örkendeu üşın, iaǧni oiy, aqyly keŋeiıp, qūlqy tüzelıp, tılı baiu üşın jas balaǧa ertegı tym qymbat närse» dep Maǧjan Jūmabaev aitqandai, ertegınıŋ bala tärbiesınde alar orny erekşe. Bügın de, erteŋ de. Öitkenı bala – qai zamanda da bala.
Ertegıler balaǧa batyldyq pen küş beredı. Emosiiasyn da şyǧara alady. Ertegı – halyq pedagogikasynyŋ quatty tärbielık qūraly. Ertegılerde aqyl-oi tärbiesı ǧana emes, adamgerşılık, estetikalyq dene tärbiesı, otansüigıştık jäne eŋbek tärbiesı qatar jüredı.
Ertegıterapiia sol tärbie arqyly balany jönge salu, közqarasyn baǧdarlau jäne ışkı älemınen habardar bolu täsılı. Ädebiet, söz önerı, psihologiia, pedagogika, psihoterapiia, tarih, logika, mädeniettanu men filosofiianyŋ jinaqtalǧan sintezı. Ertegıterapiia – halyq auyz ädebietı ülgılerımen ündesıp, fantastikamen baiytylǧan şyǧarmaşylyq ädıs, jan-jaqty bılım beru men tärbieleu ürdısınıŋ ozyq ülgısı. Bügınde ertegıterapiia Batys elderınde, Resei mektepterınıŋ ıs-täjıribelerınde metodikalyq ärı şyǧarmaşylyq ädıs retınde keŋınen qoldanyluda.
– Men dūrys tüsınsem, ertegıterapiia balanyŋ ertegı oqu arqyly alǧan aqparatyn boiyna sıŋdıru me sonda?
– Ertegıterapiia – adamnyŋ aqyl-oi bailyǧyn jüzege asyru täsılı. Tiısınşe qamtityn auditoriiasy da auqymdy. Ony tek balalarǧa arnalǧan dep qarastyrmaǧan jön. Ertegılerdı köptegen ataqty psihologtar men pedagogtar, psihoterapevter öz zertteu eŋbekterınde qoldanyp, ertegıterapiialyq sabaqtar barysynda balada uaqyt pen keŋıstık jaily, tabiǧat pen adamnyŋ bailanysy turaly alǧaşqy tüsınıkter qalyptasady. Ertegıdegı oqiǧalar bala sanasyna köşedı. Qiial-ǧajaiyp oqiǧalar nemese meiırımdılık pen qatygezdık, jaqsylyq pen jamandyq turaly söz bolǧanda, ol eŋ aldymen balanyŋ jüregınen ötedı. Bala ainalany aqylymen emes, jüregımen tanidy. Jaqsy men jaman keiıpkerdıŋ araqatynasy arqyly balanyŋ özındık közqarasy qalyptasady. 
– Ertegıterapiia sonda sanaǧa äser etu ǧylymy ma?
– Ertegıterapiia – psihoterapiianyŋ qūramdas bölıgı. Batystyŋ därıgerlerı ertegıterapiianyŋ bala densaulyǧyna paidaly äserı baryn jazuda. Būl bızdıŋ halyq üşın jaŋalyq emes. Qazaq balasynyŋ dünietanymy ertegımen jetıledı. Būl – ǧasyrlar boiy jalǧasyp kele jatqan halyqtyq ürdıs, halyqtyq dästür.
Bauyrjan Momyşūlynyŋ «Ertegı aita almaǧan ata men äjeden qorqamyn» dep uaiym qylǧany beker emes. Ertegınıŋ maǧynasyn tüsıngen balaǧa bolaşaqta söz qadırın ūǧu, ädemı şeşen söilei bılu, körkem oilau qasietı darityny sözsız. Sondyqtan tärbie ısınde ertegıterapiianyŋ maŋyzy zor.
Europanyŋ ataqty psiholog-psihoterapevterı, pedagogtary bügıngı bala tärbieleu mäselesınde qūr aiǧai men aqyl aitudyŋ, jazalau men dauys köterudıŋ tiımsız ekendıgın aitady. Qatal tärbie – eskırgen ädıs. Ertegıterapiianyŋ maŋyzy balanyŋ sanasyn damytu men oi-örısın biıktetu, qiialy men sezımın tärbieleude jatyr. Psiholog mamandar ertegıterapiiany qoldanu aiasynda ertegıge balalar tügılı, ülkenderdı de qyzyqtyryp qoiady.
– Sözıŋızden ertegıterapiianyŋ Europada jaqsy damyǧanyn baiqap otyrmyz. Al elımızde būl jaǧy qalai?
– Ertegıterapiia būl künde elımızdıŋ oqu men tärbie salasyna tanys bolǧanmen, keŋ qoldanysqa engen joq. Jiyrma bırınşı ǧasyrda örkeniettıŋ jaŋa satysyna şyqtyq. Eger balanyŋ sana-sezımı, dünietanymy dūrys baǧytta damysyn desek, onyŋ jan düniesınıŋ immunitetın iaǧni ruhani immunitetın küşeituge tura keledı. Ertegı, sonyŋ ışınde öz halqynyŋ töl ertegılerı – balanyŋ boiynda ruhani immunitet qalyptastyrudyŋ, eljandylyqqa tärbieleudıŋ alǧaşqy satysy. Ertegı – bızdıŋ ädebi, ruhani, mädeni mūramyz.
Ruhani jaŋǧyru kezeŋınde ertegıterapiiany tek mektepte ǧana emes, balalar kıtaphanasynyŋ oqu-tärbie salasyna engızu arqyly da bala sanasyn jetıldıru, kıtap älemıne qyzyqtyru eŋ abzal mındetterdıŋ bırı bolmaq. Jasyratyny joq, köptegen mūǧalımder men tärbieşıler balanyŋ ruhani bolmysyn baǧamen, balmen esepteuge qūmar. Būl tärbie emes. Tärbie – eŋ aldymen balany tanu, balanyŋ jan düniesın tüsınu. Pedagogikalyq-psihologiialyq mädeniettı aiqyndauşy faktor – balaǧa degen bauyrmal sezım. Soǧan jetudıŋ bırden-bır qūraly – ertegıterapiia.
– Äŋgımeŋızge raqmet!
