Astanalyqtar men qala meimandarynyŋ süiıktı demalys oryndarynyŋ bırı – erkelei aqqan Esıl özenı jaǧasy. Elordanyŋ sänıne ainalǧan özennıŋ jaǧalauy – jazda janǧa saia bolsa, qysta konki, şaŋǧy, syrǧanaq tebetın taptyrmas oryn. Al özen boiymen jyljyp, bas qalanyŋ aişyqty ǧimarattaryn su üstınen tamaşalauǧa mümkındık beretın kemeler şyraily şahardyŋ sän-saltanatyn odan ärı arttyrady. Sodan bolar, bügınde erke Esıl jaǧasynda adam qarasy qalyŋ.
Esılde keme jürgızu jobasy äu basta elordanyŋ turistık tartymdylyǧyn arttyryp, qalanyŋ syrtqy körınısın ajarlandyra tüsu maqsatynan tuyndaǧany belgılı. Ortalyq saiabaqtaǧy atalmyş qyzmet türın «Esıl-Astana» memlekettık käsıporny ūiymdastyrady. 2008 jyly qūrylǧan mekeme bügınde 15 jyl boiyna jolauşylarǧa jyl saiyn mamyr-qazan ailary aralyǧynda qyzmet körsetıp keledı.
«Esıl-Astanaǧa» qarasty barlyǧy 8 jolauşylar teplohody kündızgı 12.00-den bastap keşkı 23.00-ge deiın halyqqa qyzmet etedı. Eresekterge arnalǧan bilet qūny 3000 teŋge bolsa, 3-14 jas aralyǧyndaǧy balalar biletı 2000 teŋge tūrady. Oǧan deiıngı säbilerge tegın. Köpbalaly otbasylarǧa jäne mümkındıgı şekteulı jandarǧa jeŋıldıkter qarastyrylmaǧan. Kenesary eskertkışınıŋ tūsynan attanatyn teplohodtar Aqorda ǧimaratyna deiın baryp, kerı qaitady. Osy aralyqtaǧy seruendeu joly 18,8 şaqyrymdy qūrasa, ūzaqtyǧy 45 minutqa sozylady. Kemeler är 5 minut saiyn auysyp otyrady. Saǧatyna 12 km jyldamdyqpen qozǧalatyn keme syiymdylyǧy – 30 adam. Odan bölek, 30, 45, 65 oryndyq teplohodtarmen saǧatyna top bolyp saiahattau qūny tüske deiın 70 myŋ, 120 myŋ, 140 myŋ teŋge bolsa, tüsten keiın olardyŋ baǧasy 20 myŋǧa qymbattaidy.
Esıl boiyna tüsken kemelerde ädette romantikalyq keş ūiymdastyryp, ǧaşyǧyna sezımın bıldıretınder, astanany tamaşalauǧa kelgen turister, jas jūbailar, su üstınde seiıl qūruǧa kelgen otbasylardy köruge bolady. Mūnda, negızınen, keşke jäne mereke künderı keluşıler sany tolastamaidy. Solardyŋ qataryndaǧy qostanailyq tūrǧyn Saida Ahmetbek teplohodqa alǧaş ret otyrǧanyn aitty.
– Marşruty qysqa bolǧanymen, keme boiyndaǧy seruennen keremet äser aldym. Astanaǧa kelgenımde, mındettı türde osy kemelerge mınudı qalaitynmyn. Mıne, sätı tüskenıne quanyştymyn. Ärine, jolauşylardy tek seruendetıp qana qoimai, qandai da bır ekskursiia ūiymdastyryp, gid bolsa, jaqsy bolar edı. Mümkın jan-jaqtan keluşılerge audionūsqaulyq qoiyp, olarǧa ǧimarattardy tanystyrsa, nemese äuezdı äuen qosyp qoisa da bolar edı. Alaida ondai qyzmet türı joq eken. Sol arqyly jolauşylar kemedegı saiahatty tolyq sezıne alar ma edı?! – dedı ol.
Elordalyq tūrǧyndarmen de tıldeskenımızde, basym bölıgı bes-alty jyl būrynǧy eskı servis älı saqtalǧanyna jäne baǧasynyŋ qymbattap ketkenıne köŋıl tolmaitynyn bıldırdı.
Alajazdai keluşılerdı seruenge şyǧaryp, atalmyş mekemede 2013 jyldan berı jūmys ıstep jatqan keme kapitany Daniiar Nūrǧojin künıne on şaqty reis jasaitynyn jetkızdı.
– Kemelerge mınemın deuşıler qatary köp. Äsırese jūmadan jeksenbıge deiıngı uaqytta ūzyn-sonar kezek paida bolady. Elorda künınde keluşıler sany köp bolǧany sonşa, öz kezegın 40 minut boiy kütken jolauşylar boldy. Teplohodtarǧa sūranys bar. Şeteldıkter de jiı keledı, – dedı ol.
Kemelerdıŋ qauıpsız jüzuın qamtamasyz etu üşın jyl saiyn türlı şaralar atqarylady. Mäselen, navigasiia belgılerı ornatylyp, qosalqy merdıger ūiymdardyŋ küşımen ızdestıru jäne tüptı tereŋdetu jūmystary jürgızıledı. Ärbır keme qūtqaru şeŋberımen jabdyqtalǧan. Sondai-aq özen boiyndaǧy qūtqaruşylardyŋ bölımşesı de äzır.
Kemelerden bölek, özen boiynda qaz-
qatar tızılgen qyzyldy, sary, jasyldy katamarandar da bar. Olardy jaldaityn «Esıl-Astana» JŞS mekemesıne qaraityn jeke käsıpkerler eken. Katamarandardyŋ baǧasy jarty saǧatqa – 4000 teŋge. Är jolauşyǧa mındettı türde saqtyq üşın sary jilet kigızıledı. Keme saiahattaityn tūstan bastap Radisson qonaq üiıne deiın katamaran arqyly özendı jaǧalai saiahattauǧa bolady. Esıl boiynda barlyǧy osyndai 8 katamaran bar.
Esıldıŋ erke tolqyndaryna süisınıp, qalanyŋ myŋ qūbyla jarqyraǧan körınısterıne tamsanyp, muzykalyq aspaptaryn serık etken qala daryndarynyŋ äsem äuen, sazdy änderımen qūlaq qūryşyn qandyryp, keremet seruen qūruǧa bolatyny anyq. Būl jaǧalauda janǧa saia bolar tynyştyq pen dumandy tırşılık jarasymdylyq tapqan. Tün jamylǧandaǧy körınıstıŋ äserlılıgı kez kelgendı süisındırmei qoimas. Osylaişa elordanyŋ bar jarqyly Esıldıŋ ainasynan pana tapqandai körınedı.
