«Äserlı än sal, dombyra!» jäne «Aitys – babalar mūrasy» ataularymen «Astana» konsert zalynda Astana qalasy Memlekettık akademiialyq filarmoniiasy halyq änı bölımınıŋ konsertterı öttı. Alǧaşqysynda qazaqpen bırge ǧasyrlar boiy jasap kele jatqan halyq änderı men Mūhit Meralyūly, Ükılı Ybyrai syndy halyq kompozitorlarynyŋ tuyndylary şyrqaldy. Būl konserttıŋ äserlı ötuıne «Şalqyma» halyq biı ansamblı men «Saryarqa» halyq muzyka ansamblı ülesın qosty. Al ekınşısınde filarmoniia änşılerı tarihta ötken tūlǧalardyŋ aitystaryn jaŋǧyrtty.
QR eŋbek sıŋırgen qairatkerlerı Gülzira Bökeihan men Aigül Qosanova, Jastar Odaǧy syilyǧynyŋ laureaty Nūrai Tanabaev, Mädeniet qairatkerı Seken Syzdyq, halyqaralyq baiqaulardyŋ laureattary Künsūlu Tūrlybek, Zinat Qasymova salǧan änder körermenderdıŋ qūlaq qūryşyn qandyrdy.
Äsırese, halyq sahnadan köpten berı körınbei ketken QR eŋbek sıŋırgen ärtısı Qapaş Qūlyşevany saǧynyp-aq qalypty. Säken Seifullinnıŋ «Bızdıŋ jaqta» änın şyrqaǧan belgılı änşıge jūrt jūp bolsyn dep halyq änı «Zamandasty» salǧyzdy.
«Dästürlı öner jūtap, jetımsırep qalǧan kezeŋge tap keldık. Önerdıŋ ösuı de, öşuı de bızdıŋ qazaqqa bailanysty dep esepteimın. Qazaq şuly, daŋǧaza äuenge üirenıp qalǧan. Bır toiǧa şaqyryp, soǧan barǧanda bır atamyzdyŋ aldymnan şyǧyp «Qaraǧym, mini diskıŋ qaida?» degenı bar. Sızder mini diskıden şarşaǧan şyǧarsyzdar. Baiaǧyda Jüsıpbek Elebekov «Konsertıne üş myŋ adam jinalsa, sonyŋ ışınde üş adam senı tüsınıp ketse, änşı üşın ülken baqyt» deitın» degen Qapaş Qūlyşeva qazır ūstazdyqqa bet būrǧanyn, halyq aldyna şyqpai ketken sebebı sol ekenın jetkızdı.
Bırjan men Saranyŋ aitysy aitys önerınıŋ ozyq ülgısı retınde tarihta qaldy. Derekter öner saŋlaqtary 1871 jyly Jetısu öŋırıŋde, naqty aitsaq, qazırgı Almaty oblysynyŋ Qapal-Aqsu jerınde söz qaǧystyrǧanyn aitady. Sol aitysta aitylǧan «Kelgende Jienqūlǧa şyqpaidy ünım» degen Saranyŋ sözı mätelge ainaldy. «Aitys – babalar mūrasy» konsertınde Bırjan men Sara beinesın Jaqsykeldı Maiasarov pen Perizat Tūrarova jaŋǧyrtty.
Jyr alyby – Jambyldyŋ aitysta da örnek salǧany belgılı. Öner zertteuşıler onyŋ alǧaşqy aitysynyŋ bırı Aikümıs atty qatar qūrbysymen bolyp, qyz ben jıgıt aitysynyŋ deŋgeiınen asqanyn, aqyndar sol kezdegı qazaq qoǧamyndaǧy keleŋsız jaittardy synaǧanyn aitady. Mıne, osy aitysty sahnaǧa Jalǧas Sūltan men Äigerım Nartueeva alyp şyqty.
Qazaqta aitys bırneşe türge bölınetını aian. Jetısu jüirıkterınıŋ bırı Qaban jyrau men Tautan qyzdyŋ söz barymtasyna tüsuı jūmbaq aitysqa jatady. Daniiar Mūqan men Jazgül Daŋylbaeva ony körsete bıldı.
Syr süleiı Nartai Bekejanovtyŋ aitystary turaly köp aitylmaidy. Konsertte körermen onyŋ Taraqty Aq Salymen aitysynan maǧlūmat alyp qaldy. Nartai bop syrnaidy Rahat Begasylov qūiqyljytsa, Aq Saly beinesınde sahnaǧa Ainūr Qonysbaeva şyqty.
Tört jūp osylaişa Astanada köpten berı ūiymdastyrylmaǧan ülken aitysqa degen halyqtyŋ saǧynyşyn basqandai boldy.
Amanǧali QALJANOV
