27 qyrküiek künı Qazaqstan Respublikasy Ǧylym jäne joǧary bılım ministrlıgı Tıl saiasaty komitetınıŋ ūiymdastyruymen «Mädenietaralyq sūhbat: emle, ädısteme, täjıribe» taqyrybynda halyqaralyq seminar-keŋes öttı.
Jalpy tıl men mädeniet – özara berık bailanystaǧy ruhani qūbylys. Mūndai mädenietaralyq sūhbat alaŋdary tübı bır türkı jūrtyn jaqyndastyra tüsedı. Bäsı joǧary, maŋyzy airyqşa, soǧan orai nätijesı de zor būl halyqaralyq basqosudyŋ negızgı maqsaty – latyn grafikasyna köşken türkıtıldes halyqtardyŋ täjıribelerımen tanysyp, tyǧyz bırlıkte jūmys jasau, jetıstıkterımen tanysu.
Elımızde qazaq tılın reformalau mäselesı, älıpbidı latyn grafikasyna köşu üderısı ǧylymi negızde jürıp jatyr. Täjıribe almasu maqsatynda ūiymdastyrylǧan būl şara şeteldık jäne otandyq ǧalymdar arasyndaǧy ortaq taqyryptar boiynşa ärıptestık bailanysty odan ärı örıstetuge keŋınen jol aşty.
Is-şaraǧa qatysqan şeteldık ǧalymdar türkı halyqtaryndaǧy tıl men jazu reformasyna qatysty täjıribelerı men jetıstıkterı, osy jolda kezdesken türlı mäseleler ǧylymi jäne ädıstemelık tūrǧydan baiandady.
Seminar keŋestı Qazaqstan Respublikasynyŋ Ǧylym jäne joǧary bılım ministrlıgı Tıl saiasaty komitetınıŋ töraǧasy E.E.Tıleşov jürgızdı. Ǧylymi basqosuda Baku slavian universitetınıŋ professory N.S.Novruzova äzerbaijan tılındegı emlesı qiyn sözderdıŋ jazyluyna, Zagreb universitetı Türkologiia kafedrasynyŋ dosentı, PhD E.G.Nas türık tılınıŋ «İmlâ Kılavuzu» negızınde şettıldık sözderdı igerıp jazu mäselesıne, Äjniiaz atyndaǧy Nökıs memlekettık pedagogikalyq institutynyŋ dosentı, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Ä.K.Pirniiazova bırge jäne bölek jazylatyn sözder emlesıne, Horezm oblystyq pedagogterdı oqytu ūlttyq ortalyǧy Tılderdı oqytu ädıstemesı kafedrasynyŋ meŋgeruşısı, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory N.E.Sabirova qazırgı özbek jazuyndaǧy emle jäne ädısteme mäselesıne toqtaldy.
Seminarda otandyq tanymal ǧalymdardan A.Baitūrsynūly atyndaǧy Tıl bılımı instituty direktorynyŋ orynbasary, PhD E.Maralbek, A.Baitūrsynūly atyndaǧy Tıl bılımı instituty ahmettanu bölımınıŋ meŋgeruşısı, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, professor Q.B.Küderinova, Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı A.Baitūrsynūly atyndaǧy Tıl bılımı kafedrasynyŋ professory O.S.Jūbai jäne Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı Türksoi kafedrasynyŋ dosentı, PhD E.A.Quanyşbaev qazaq tılınıŋ orfografiia mäselelerıne baiandama jasady.
Is-şaranyŋ barysynda otandyq jäne şeteldık ǧalymdardyŋ emle mäselesı, sondai-aq terminderdı jazu, audaru, bırızdendıruge qatysty pıkırlerı men ūsynystary tyŋdaldy.
Sondai-aq, töl jäne kırme sözder, kürdelı sözder, ataular men terminderdı latyn älıpbiımen jazu tetıkterınıŋ modelderı ūsynyldy. Emle erejelerın oqytudyŋ ädıstemelık mäselelerı boiynşa da täjıribe jinaqtaldy.
