«Han Şatyrdaǧy» dükenderdıŋ bırınde kiım qarap jürgenmın. Düken ışınde qoiylǧan än (Rianna öŋeşın jyrtyp jatyr) azdap jüikege tigenın jasyrmaimyn. Keregımdı alyp, esıkten şyǧa bergenımde, ädemı bır äuen erıksız toqtatty. Jalt qaradym. Özım qūralyptas ekı jas dombyra, qobyzben köpke tanys küilerdı tartyp otyr. Älgındegı Riannanyŋ änı ädırem qalsyn, önerpazdardyŋ janyna jetıp bardym.
Aptanyŋ üş künınde ötken-ketken tyŋdarmandarǧa erekşe köŋıl-küi syilaityn jas muzykanttar özderınıŋ qyzmetı turaly aityp beruge bırden kelıstı. Olar – Baǧjan Kereev, Fariza Erdıbaeva, Gülmira Qadyrbaeva jäne Mereke Temıreşov. Alǧaşqy üşeuı – elordadaǧy Qazaq ūlttyq öner universitetınıŋ tülegı. Al, Mereke älı de sol oqu ornynda bılım alady eken.
«Būl tamaşa ürdıs «Han Şatyrda» osydan bırneşe jyl būryn bastau alǧan. Köpşılık jiı keletın jer bolǧandyqtan, oiyn-sauyq ortalyǧynyŋ basşylyǧy halyqqa ūlttyq muzyka jauharlaryn ūsynǧandy jön körıptı. Köp adamdar bızden «sızder mūnda ne ıstep otyrsyzdar?» dep sūraidy. «Būl – bızdıŋ jūmysymyz» desek, taŋyrqai qaraidy. Olardyŋ taŋdanysyn tüsınuge bolady, bızde muzykanttardyŋ şeteldegıdei köşede, oiyn-sauyq ortalyqtarynda otyratynyna köz üirenbegen ǧoi. Särsenbı, beisenbı, jūmanyŋ keşınde osy jerde dombyra, syrnai jäne prima-qobyzben öner körsetemız. Syrnai fortepianoǧa arnalǧan kürdelı şyǧarmalardyŋ akkordtaryn ala alady. Al prima-qobyzben baiau, lirikalyq şyǧarmalardy oinaimyz» deidı önerpazdar.
Jas muzykanttardyŋ repertuary bai eken. Qūrmanǧazynyŋ «Adai», «Balbyrauyny», Türkeştıŋ «Köŋılaşary», Nūrǧisa Tılendievtıŋ «Älqissa», «Ata tolǧauy», Däuletkereidıŋ «Köroǧlysynan» bastap, keŋestık kinofilmderdıŋ saundtrekterıne deiın oinaidy. Olar Şämşı änderın oinasa, tyŋdap tūrǧan jūrt qosyla şyrqap, al, toi änderın oryndasa, erıksız bilep ketedı eken. Kışkentai büldırşınder «Qamajai» men «Erkem-aidy» köp sūraityn körınedı.
«Bızdıŋ eŋ şynaiy tyŋdarmandarymyz – balalar. Olardyŋ äuendı ynta-şyntasymen tyŋdaǧan türlerıne qarap, süisınemız. «Ükılım-ai», «Äläulım-ai», «Jaidarman», «İligai» syndy qazaqtyŋ halyq änderın oryndaǧanda, tyŋdarmandar änşıge, bız olardy süiemeldeitın orkestrge ainalyp ketemız» dep jymidy Fariza. Bes aspapta oinai bıletın besaspap qyz Fariza qazır qazaqtyŋ qara qobyzyn nasihattap jürgenın maqtan tūtady. Ol tıptı osy ortalyqtan özıne kışkentai şäkırt tauypty. Sondai-aq, syrnaişy Baǧjan Kereev te mektepte balalarǧa sabaq beredı eken. Al, qobyzşy Gülmira Qadyrbaeva – «Aq jauyn» orkestrınıŋ qyzmetkerı.
Qazaq ūlttyq öner universitetınıŋ «Dästürlı muzykalyq öner» kafedrasynda oqityn Mereke Temıreşov jūmys barysyndaǧy qyzyqtardy bızge bylaişa äŋgımelep berdı: «Bırde Qytaidan kelgen otandastarymyz menen Tättımbettıŋ küilerın sūrady. Men Batys küişılık mektebınıŋ ökılı bolǧandyqtan, tökpe küige jaqynmyn. Şertpe küidı köp bıle bermeitın edım. Sonda älgı azamattar «şertpe küidıŋ atasy – Tättımbettıŋ eŋ bolmasa «Sarjailauyn» bılmegenıŋ ūiat boldy» dep eskertu jasap kettı. Taǧy bır apai bızden N.A.Rimskii-Korsakovtyŋ «Polet şmelia» atty şyǧarmasyn oinauymyzdy ötıngen edı. Bız ol ötınıştı oryndai almai, qipaqtap qaldyq. Qazır tyŋdarmandarymyzdyŋ «muzykant ärqaşan formada jüruı kerek» degen eskertuınen qorytyndy şyǧaryp jürgen jaiymyz bar».
Jas muzykanttar öz qyzmetterın «zamandastarynyŋ ūlttyq muzykaǧa bet būruyna qosyp jatqan ülesı» dep sanaidy. «Baiqasaŋyz, barlyq ırı sauda ortalyqtarynda esıkten kırgennen bastap, şeteldıŋ muzykasy saltanat qūryp tūr. Äjethanaǧa kırgenşe qūlaǧyŋyzǧa tynyştyq bolmaidy. Elvis Presliler azannan keşke deiın «şyrqap» jatady. Sondyqtan, qazaqtyŋ än-küilerı men keibır klassikalyq şyǧarmalardyŋ «Han Şatyrdyŋ» bır būryşynda oinaluy öte dūrys şeşım dep oilaimyz» deidı önerpazdar.
…Kezdeisoq sūhbattan erekşe äserlenıp, qūstai ūşyp şyqtym. Alysqa ūzap ketkenşe qūlaǧymda qazaqtyŋ qoŋyr äuenı tūrdy…
Roza ÄREN
