Käsıbi bılımnıŋ bolaşaǧy
Nūr-Sūltan qalasy äkımdıgınıŋ «Köpbeiındı kolledj» oqu mekemesınde bügıngı taŋda 588 oquşy bılım alady. Bılıktı, käsıbi mamandar daiyndaityn kolledjdıŋ direktory Serık TÄŞENOV gazet tılşısınıŋ sūraqtaryna jauap berdı.
– Serık Baltyhanūly, özıŋız basşylyq etetın oqu ornyndaǧy bılım beru jüiesıne köŋılıŋız tola ma? Studentter men oqytuşylar qauymyn ne alaŋdatady?
– Öz basym ärtürlı mamandyq boiynşa kolledjdı bıtıretın studenttermen ünemı äŋgımelesıp otyramyn. Şynyn aitsam, olardyŋ bılım aluǧa degen qūlşynysy basym. Alaida qolyna diplomyn alǧannan keiın jūmysqa ornalasu mäselesıne qatty alaŋdaidy. Tüitkıldı mäsele menı de köp tolǧandyrady. Sol maqsatpen engızılgen dualdy oqytu jüiesı bız daiyndap jatqan mamandardyŋ öndırıske qajettılıgın tuǧyzuy üşın oqu üderısın praktikaǧa jaqyndatudy qolǧa aldyq. Mysaly, studentterımızge oqytuşylar men öndırıstık oqu şeberlerı ǧana emes, institusionaldy serıktestık mamandary da därıs beredı. Jūmys täjıribesımen keŋırek bölısedı. Biyl Elbasynyŋ ūiǧarymymen Jastar jyly dep jariialandy. Osy jyldyŋ aiasynda qūzyrly
ministrlıkten qomaqty qarjylai kömek körsetılse, robototehnikany oqytudy qolǧa alǧymyz keledı. Jastardyŋ qyzyǧuşylyǧyn oiatu üşın kolledjdı jaŋa qūrylǧylarmen, zamanaui tehnologiialarmen qamtamasyz etsek deimız. Elımızde student-jastardy jataqhanamen qamtu mäselesıne de erekşe köŋıl bölınıp otyr. Aldaǧy uaqytta kolledjge jataqhana salu da oiymyzda bar. Jaŋa ǧimarattyŋ qūjattaryn daiyndap, kün jylyǧan soŋ qūrylysty bastaimyz.
– Qai oqu orny bolsa da mamandardyŋ bılıktılıgın, täjıribesın köteruge erekşe den qoiady. Kolledj oqytuşylary men öndırıstık oqytu şeberlerınıŋ pedagogikalyq täjıribesın arttyru baǧytynda qandai jūmystar jürgızesızder? Täjıribe almasuda halyqaralyq bailanystardyŋ maŋyzy qandai?
– Bızdıŋ jūmysymyzdyŋ negızgı baǧyttarynyŋ bırı – kolledj oqytuşylary men öndırıstık oqytu şeberlerınıŋ bılım sapasyn, käsıbi deŋgeiın köteru. Būl oraida halyqaralyq bailanystarymyz dūrys jolǧa qoiylǧan. Mäselen, turizm jäne qonaqüi ısı mamandyqtary boiynşa Gülzat Jūmabaeva Ūlybritaniiada, öndırıstı aqparattandyru mamandyǧy boiynşa Ükıjan Haisa, Gülsezım Baiǧojina Belarusta, Janat Omarov Avstriiada, Gauhar Satova AQŞ-ta bılımın jetıldırıp, ıs-täjıribeden öttı. Halyqaralyq deŋgeide ötetın «World Skills» baiqauyna jyl saiyn bızdıŋ studentterımız qatysyp, jüldelı oryndarǧa ie bolyp jür. Būǧan qosa, kolledjde oqytuşylardyŋ bılıktılıgın köteru baǧytynda tūraqty türde jūmys jürgızemız. Jaŋadan qyzmetke kelgender seminarlarǧa, käsıbi şeberlık mektepterıne, ärtürlı kurstarǧa qatysady. Magistraturada bılım alady. Bılım qyzmetkerlerın qaita daiarlau jäne bılıktılıgın arttyru institutyna, «Örleu» ūlttyq bılıktılık köteru ortalyǧyna, «Käsıpqor» holdingı AQ-qa jäne t.b. jerlerge baryp, özın jan-jaqty damytuǧa mümkındık alady. Endıgı kezekte tek oqytuşylardy ǧana emes, studentterımızdı de şetelderge täjıribe jinauǧa jıberudı oilastyryp otyrmyz. Eger ministrlık, qalalyq äkımdık qarajat jaǧynan qoldau körsetse, studentterdı zaman talabyna sai jaŋa tehnologiialardy meŋgeretın, bäsekege qabılettı maman etıp şyǧaruǧa jol aşylar edı.
– «Tärbiesız berılgen bılım – adamzattyŋ qas jauy» dep edı adamzattyŋ ǧūlamasy Äbu Nasyr äl-Farabi babamyz. Sızderde tärbie jūmystary qalai jürgızıledı?
– Bolaşaq mamannyŋ tūlǧa retındegı qalyptasuy, onyŋ barlyq äleumettık jaǧdailarynyŋ qamtamasyz etıluıne erekşe nazar audaramyz. Kolledjde bılım aluǧa barlyq jaǧynan qolaily jaǧdailar tuǧyzylǧan. Materialdyq-tehnikalyq bazamyz myqty. Oqumen qatar tärbie jūmysyna da köŋıl bölemız. Būl jerde
ūlttyq qūndylyqtardy jastardyŋ sanasyna sıŋıruge küş salyp otyrmyz. Osy maqsatta dombyra, beineleu önerı, bi üiırmelerın aştyq. Ūlttyq tärbie turaly aşyq sabaqtar ötkızemız. Salauatty ömır saltyn ūstanuşylarǧa sport zaly, bassein, tennis zaly, sporttyq jattyǧu zaly bar. Äleumettık jaǧdaiy tömen otbasylardyŋ balalary, jetım balalar, köpbalaly otbasynyŋ balalaryna materialdyq kömek körsetıledı.
– Sızdıŋ öz ısıŋızge degen adaldyǧyŋyzdy ärıptesterıŋız «Baldäuren» oqu-sauyqtyru ortalyǧymen bailanystyratynyn estıdım. Mūndai keşendı qūru oiyŋyzǧa qalai keldı?
– İä, ömır jolymda ünemı ızdenıs pen eŋbekten jalyqqan emespın. Mūny zeinet jasyna jetkende ǧana aŋǧardym. «Baldäuren» – būl respublika kölemındegı ülken keşen. Qarapaiym tılmen aitsaq, balalar baqytynyŋ araly. Öitkenı onyŋ qoǧamda alatyn orny zor. Är bala otanşyl, patriot bolyp ösuı üşın eŋ aldymen orta qajet. Sondai ortada şyǧarmaşylyq qabıletın ūştaidy. Är balaǧa jeke tūlǧa retınde qaraǧanda ǧana ömırlık ūstanymyn qalyptastyrady. Mūndai ämbebap ortalyq aşu – 30 jyldyq eŋbek jolymdaǧy ülken jetıstıkterımnıŋ bırı. Men üşın elge, memleketke paidamdy tigızu, onyŋ damuyna üles qosu – eŋ qasiettı azamattyq boryş. Osy boryşymdy qalai ötegenımdı ūrpaqtar baǧalaidy dep oilaimyn. 2010 jyly osy mekemege basşy bolyp kelgenımde jalpy bılım beru ortalyǧy ǧana edı. Elbasymyz Nūrsūltan Nazarbaev halyqqa Joldauynyŋ bırınde «Qazaqstan-2030» strategiiasyn jüzege asyruda tehnikalyq kolledjder jelısın damytudy tapsyrdy. Sol kezde käsıbi mamandar daiarlaityn jaŋa käsıptık oqu ordasyn aşudy oiladym. Ärine, belgılı bır qiynşylyqtar da kezdestı. Erık-jıgerımızdıŋ, tolassyz eŋbegımızdıŋ arqasynda 2012 jyly qalalyq äkımdıktıŋ şeşımımen «Köpbeiındı kolledj» memlekettık kommunaldyq qazynalyq käsıporny bolyp qūryldy. Eskı ǧimarattyŋ ornyna ainalasy ekı jyldyŋ ışınde jaŋasy boi köterdı. Qazırgı taŋda barlyq zamanaui qūral-jabdyqtarmen qamtamasyz etılgen oqu orny elımızdıŋ tükpır-tükpırınen bılım ızdep, kelgen jastarǧa esıgın aiqara aşyp otyr. Bügınge deiın studentterdı jataqhanaǧa ornalastyruda köp qiyndyqtar boldy. Endı, mıne, memlekettıŋ tıkelei qamqorlyǧymen mezgıl mäselesı oŋ şeşılude. Olai bolsa, qazaqstandyq jastar eldıŋ ümıtı men senımın aqtap, oquyn üzdık oqyp, bäsekege qabılettı maman bolyp şyǧudy özıne ülken maqsat etıp qoisa, nūr üstıne nūr bolar edı.