Osydan ekı aptadai uaqyt būryn Ükımet müşelerımen keŋeitılgen otyrys ötkızgen Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaev «Biznestıŋ jol kartasy – 2020» baǧdarlamasyn oryndaudaǧy oralymsyzdyqtardy atap ötıp, otandyq käsıpkerlıktı qoldau ısıne köŋılı tolmaitynyn jetkızgen edı. Sondai-aq, käsıpkerlık nysandardy baqylauda asyra sılteuler oryn alǧanyn, sonyŋ ışınde 2 myŋnan astam negızı joq tekserulerge jol berılgenın aitty.
Būrnaǧy künı QR Prezidentı janyn-daǧy Ortalyq kommunikasiialar qyzmetınıŋ brifingıne qatysqan Öŋırlık damu vise-ministrı Serık Jūmanǧarin, Bas prokurordyŋ orynbasary Jaqyp Asanov, «Damu» käsıpkerlıktı qoldau qorynyŋ direktory Miras Beisenbaev jäne Öŋırlık damu ministrlıgınıŋ Käsıpkerlıktı damytu komitetı töraǧasynyŋ orynbasary Baqytjan Särkeev atalǧan kemşılıkterdı joiuǧa baǧyttalǧan jūmystarmen bölıstı.
«Biznestıŋ jol kartasy-2020» baǧdarlamasymen 36 myŋnan astam käsıpker qamtylǧan. Ony ıske asyru barysynda būrynnan bar 170 myŋnan astam jūmys oryndary saqtalyp, 58 myŋ jaŋa jūmys oryndary aşylǧan. Baǧdarlamanyŋ üş baǧyty boiynşa 3376 jobaǧa 810,4 mlrd somasynda subsidiia berıldı. Osyndai jalpy mälımetpen tanystyrǧan Serık Jūmanǧarin soŋǧy ekı jylda baǧdarlamaǧa üş paket özgerıster engızılgenın jäne törtınşı paketı de äzırlenıp, müddelı memlekettık organdarǧa kelısuge jıberılgenın jetkızdı. Onyŋ aituynşa, osy paketter baǧdarlamaǧa neǧūrlym köbırek käsıpkerdı tartuǧa mümkındık berıp, soŋǧy äzırlengen paket aldaǧy qaraşa aiynda Ükımet qarauyna jıberıledı.
Baǧdarlamanyŋ el audandarynda öz deŋgeiınde jürmeuın ol üş sebeppen tüsındırdı. Sonyŋ bırı – käsıpkerlerde kepıldıkke salatyn baǧaly mülıktıŋ bolmauy bolsa, ekınşısı – ekınşı deŋgeilı bankterdıŋ audan käsıpkerlerıne nesie beruden tartynşyqtaityny, al üşınşısı – käsıpkerlerde bastapqy kapitaldyŋ joqtyǧy. «Jaǧdaidy retke keltıru üşın barlyq audandarda käsıpkerlıktı qoldau ortalyqtary aşylady, kepıldemeler men granttardy bölu boiynşa qarjy qūraldary engızıledı, şaǧyn nesieleu jüiesı jetıldırıledı» dedı Öŋırlık damu vise-ministrı. Granttardy böludıŋ jaŋa qūraldary 2012 jyldyŋ soŋynda engızılgen de eken. Bügıngı künge käsıpkerlıkpen jaŋadan ainalysa bastaǧandarǧa 408 mln teŋge somasyna 137 grant berılse, būl jūmys älı de jalǧasyn tabady.
Bas prokurordyŋ orynbasary Jaqyp Asanov 2 myŋnan astam zaŋsyz tekserısterge jol bergen organdardyŋ 200-den astam qyzmetkerı jauapqa tartylǧanyn, sonyŋ ışınde 185-ı tärtıptık, 19-y äkımşılık jaza tartqanyn, olardyŋ 90 paiyzy sanitariia men epidemiologiia, tötenşe jaǧdailar, veterinariia jäne ekologiia salalaryna keletının jetkızdı. Osy aidyŋ aiaǧyna deiın jergılıktı prokurorlarǧa jazalanbaǧan azamattardy jauapkerşılıkke tartu üşın qosymşa şaralar qabyldau ūsynylǧanyn aitty. «2012 jyly zaŋsyz tekserulerdıŋ sany 26 myŋ bolsa, biyl olardyŋ sany 2 myŋǧa azaiyp otyr. Sonymen bırge jalpy tūrǧyda prokuratura organdary biyl 11 myŋ käsıpkerdıŋ qūqyǧyn qorǧap, myŋ adamdy jazaǧa tartty» dedı ol. Bas prokuratura käsıpkerlerdıŋ qūqyǧyn qorǧau jobasyn da äzırlegen eken. Būl joba üş baǧytta jürgızıledı. Bırınşı jäne negızgı baǧyty – zaŋsyz tekserısterdı boldyrmau maqsatynda ärbır oblys, qala, audan prokuraturalarynyŋ janynan mobildı toptar qūrylǧan. Osy organnyŋ 2011 jyldan berı jūmys ıstep kele jatqan «Biznes tıregı» baǧdarlamasy boiynşa kez kelgen käsıpker 115 telefon nömırıne qoŋyrau şalyp, tekseru turaly aqparat ala alady. Mūndai qyzmettı jäne ǧalamtor men ūialy bailanystyŋ 1012 nömırıne sms jıberu arqyly paidalana alady.
Amanǧali ŞMİTŪLY
