Teŋız jaǧalauyndaǧy Aqtau qalasy men «jūmbaq jailap, aŋyz örgen Maŋǧystauǧa» qyzyǧuşylyqpen keletın turister sany jyl saiyn artyp keledı. Ötken jyly jaz ailarynda şeteldık jihankezder men saiahatşylar respublika boiynşa Aqtauda, dälırek aitqanda, Kaspii jaǧasynda demaludy, saiahattaudy köbırek taŋdaǧan. Osy tūsta bız Kaspiidegı demalys baǧasy men servis sapasynyŋ qanşalyqty sai ekenın bıldık.
Keluşıler köp
Elımızdıŋ üzdık bes turistık qalasynyŋ qatarynda qart Kaspiidıŋ boiyndaǧy Aqtau bar. Biyl qaŋtar-säuır ailarynda qalany 220 660 turist tamaşalauǧa kelgen. Al jazǧy mausymda turister tarapynan Maŋǧystau oblysynyŋ ortalyǧyna degen qyzyǧuşylyq 20 paiyzǧa deiın östı. Onyŋ bırden-bır sebebı – öŋır tarihynda tūŋǧyş ret Aqtauǧa turistık baǧyttaǧy arnaiy charterlık reisterdıŋ qatynai bastauy. Nätijesınde, byltyrdan bastap Aqtau men şet elder arasyndaǧy tūraqty reister sany arta tüstı. Mädeniet jäne sport ministrlıgınıŋ mälımetı de sol, ötken jyly syrt memleketten kelgen qonaqtar köp uaqytyn Maŋǧystau oblysynda ötkızıptı. Kaspiidıŋ jaǧasynda 41 myŋnan astam özge eldıŋ azamaty kemı bır aptadan 12 künge deiın bolǧan.
Äsem tabiǧatymen, köz tartar eskertkışterımen erekşe, şipaly suy bar, ıs jüzınde eŋ ülken köl sanalatyn, auqymdy kölemı üşın teŋız dep atalatyn Kaspiige şomylyp qaituǧa negız köp. Ony bızden görı, şeteldıkter ūǧynǧan siiaqty. Al özımız bardy baǧalap, eldegı ekı teŋızdıŋ bırıne baryp, ışkı turizmdı örkendetuge qūlyqsyz körınemız. Jaz boiy jappai jaǧasyn jailap jatqannan, qūrlyq asyp, Europany aralap, Türkiia, Egipet, BAÄ-ın jarnamalaǧan «artyq» emes pe?!
Ortaşa servis, qymbat baǧa
Maldiv araldarynan kem tüspeitın Kaspii jaǧasynda demalys oryndary men kurorttyq keşender, türlı akvaparkter men oiyn-sauyq ortalyqtary köp bolǧanymen, servis sapasyna barlyǧynyŋ derlık köŋılı tolmaidy. Endı bıreuler üşın poiyzben jetu alys, ne ūşaqpen jetu qymbat. Qyrküiekke deiın Astanadan Aqtauǧa ūşaq biletınıŋ baǧasy 50 myŋnan joǧary. Al basqa uaqytta bas qaladan Aqtauǧa ūşaqtyŋ ortaşa bilet qūny 30 myŋ teŋgeden asady. Esesıne poiyzben jürgen 3 künnıŋ ornyna 2,5 saǧatta teŋızge jetuge bolady. Al poiyz biletı 17524 teŋge tūrady. Onyŋ özı belgılı bır künderı ǧana qatynaidy. Aqtau qalasynda temırjol beketı bolmaǧandyqtan, poiyzdar qalaǧa 20 şaqyrym jerde ornalasqan Maŋǧyşlaq stansasyna kelıp toqtaidy. Qala men stansa arasynda avtobus pen taksi jüredı. Astana men Aqtau arasy – 2670 km. Kölıkpen 40 saǧatta jetuge bolady. Alaida aptap ystyqta uaqytty ünemdep, ūşaq ne poiyzben jetken tiımdırek. Qalaǧa jetken soŋ, ärı qarai qarajatyn ünemdegısı keletınder päter jaldaidy, endı bıreuler qonaqüilerge ornalasady. Mūndaǧy päterlerdıŋ eŋ arzan degenı künıne 10 myŋ teŋge alady. Jaǧajai aumaǧynda 50-ge tarta ırılı-ūsaqty qonaqüi bar. Baǧasy täulıgıne 12000-15000 teŋgeden bastalyp, millionǧa deiın barady. Būl turaly elordadan teŋızdı tamaşalauǧa barǧan Şyryn Bolatbek aitty. Qūrbylarymen Kaspii jaǧasynda bır apta bolǧan ol ärqaisymyz baryp-keluge, jatyn ornyna, tamaqtanuǧa jäne oiyn-sauyq alaŋdaryn tamaşalauǧa 80-100 myŋ teŋge jūmsadyq deidı.
«Teŋızge jaqyn ornalasqan bır päterdı jaldadyq. Baǧasy qoljetımdı bolǧan soŋ tandauǧa tura keldı. Qaladaǧy bıraz üi eskırgen, jöndeu jūmystary bırşama uaqyttan berı jürgızılmegen körınedı. Al onyŋ aldynda qonaqüilerdı ızdep, baǧasyn salystyryp körıp edık. Şyny kerek, Aqtaudyŋ eldegı eŋ qymbat qala ekenıne közımız jettı. Teŋız jaǧasyndaǧy bes jūldyzdy Rixos Water World qonaqüiınde ekı adamǧa bes künge demalu baǧasy – 1 140 000 teŋge. Al körşı Türkiiadaǧy sondai uaqytqa bes jūldyzdy qonaq üidıŋ bırındegı baǧa millionǧa da jetpeidı, 500-700 myŋ teŋge şamasyn qūraidy. Ärı onyŋ ışıne ūşaq biletınıŋ baǧasy da kıredı» dedı ol.
Körıktı jerlerge bai
Kaspii jaǧajaiynda demalu mausymy mamyrdyŋ soŋynan tamyzdyŋ soŋyna deiın sozylady. Däl osy uaqytta teŋız suy jylynyp, ortaşa temperaturasy +18°C-ty körsetedı. Bıraq suda şomylyp jürgender az. Sebebı teŋız suynyŋ jyluy sirek. Qaita qūny 1500 teŋgelık kemelerge otyryp, jarty saǧat uaqyt tolqyny jan terbegen teŋızdı tamaşalauǧa bolady. Sondai-aq ärbır keluşı «Jartasty soqpaqty» körgenı abzal. Ol elımızdıŋ bıregei turistık jobalarynyŋ qataryna jatady. Äsırese, keşkı uaqytta türlı-tüske boianyp, jarqyldap tūrǧandaǧy körınıs erekşe äser qaldyrady. Teŋız, jartastar, ūlutas, aq qūm – özıŋdı mūhit tübımen kele jatqandai sezımge böleidı. Teŋız- hoş iısımen özıne baurap alady. Būl jerde demaludyŋ basty artyqşylyǧy – emdık şipaly balşyǧy jäne tabiǧi mineraldy közder.
Teŋız jaǧasyndaǧy qalada zaman talaptaryna säikes salynǧan demalys oryndary men jaǧajailardyŋ köptıgı sonşalyq, olardyŋ sany jaǧynan elordadan kem tüspeidı deuge äbden bolady.
Bırqatar turistık agenttık basşylarynyŋ sözınşe, qazaqstandyqtar mūndaǧy baǧanyŋ şaryqtauyna, ne qyzmet körsetu sapasynyŋ ortaşa boluyna qaramastan, bärıbır de ışkı turizmdı taŋdaǧandy qūptaidy. Ärine, būl quantarlyq jaǧdai. Sözsız, Kaspii – turizmdı damytuǧa qolaily aimaqtardyŋ bırı. Mūndaǧy jaǧajailarda jaŋa jobalardyŋ jüzege asuy şaǧyn biznestıŋ örkendeuıne jol aşty. Alaida ışkı turizmnıŋ alǧa basuyna tūsau salatyn jaittar aitqandai az emes.
