«Kakeibo» degen sözdıŋ tura maǧynasy «üi şyǧyndarynyŋ däpterı» dep atalady. Ony 1904 jyly japondyq jurnalist Hani Motoko oilap tauyp, keŋ nasihattaǧan eken. Ondaǧy maqsaty üi şaruasyndaǧy äielderdıŋ öz qarajatyn qolyna alyp, baqylauyna kömekteskenı edı. Qanşa aqşaŋyz bar? Qanşa teŋge ünemdeuge bolady? Qanşa teŋge jūmsadyŋyz? Jaǧdai qalai tüzeledı? Mıne, mänı osy ǧana. Osy sūraqtardyŋ naqty jauabyn alǧyŋyz kelse, «kakeibony» qolǧa alyp, aidyŋ josparyn jasaŋyz.
Ärine, onsyz da az aqşany ünemdeu oŋai emes. Degenmen ünem turaly oilaǧanda, aqşanyŋ azdyǧynan qol jetpei qalǧan zattarymyzdy oilap qynjylamyz. Sonyŋ özı köŋılımızdı tüsırıp jıbererı anyq. Alaida arman dünienı oilap qynjylǧanşa, satyp aluǧa jaǧdaiyŋyz jetetın närsege köŋılıŋızdı būryŋyz. Senıŋız, soŋǧysy tartymdyraq.
«Kakeibo» tek qana kündelıktı tırlıktegı qarajat şyǧyndarynyŋ sala qūlaş tızımı emes. Ony elektrondy esepteu qūraldarymen sanai salmaŋyz. Mındettı türde qalam men qaǧaz alyp, kırıs-şyǧysyŋyzdyŋ esebın qolmen toltyryŋyz. Būl täjıribe sızdıŋ är sifrdyŋ salmaǧyn baiyptap, ketken şyǧyndy barynşa ūǧynuǧa äser etedı. Sonymen basty şyǧystardy eseptep bolyp, artylǧanyn sanaŋyz. Būl – sızdıŋ aqşaŋyz.
Endı «keregıŋız» ben «qalauyŋyzdy» taǧy bır ret salmaqtap körıŋız. Däpterge üŋılıp, aqşany qaida jūmsaǧanyŋyzdy esıŋızge tüsırgende, onyŋ qanşalyqty qajettı bolǧanyn tüsınesız. Mysaly, jaŋa köilek kigıŋız keldı delık, bıraq oǧan qolyŋyzdaǧy aqşany tügel jūmsau mındet emes qoi.
«Qajetıŋız» ben «qalauyŋyzdyŋ» arasyn anyqtau üşın osy aidaǧy satyp alǧan dünielerıŋızdıŋ saldarynan maŋyzdy närselerıŋızge qarajat jetpei oisyrap qalǧanyn bılgenıŋız jetkılıktı. Sosyn däpterdegı şyǧyndardy saralai kele, sanatqa bölıŋız. «Osyny almaǧanda bolatyn edı ǧoi» degen närselerdıŋ astyn syzyp qoiyŋyz. Jazularyŋyz syzyqpen şimailanbaǧan bolsa, tura jolǧa tüstıŋız.
Qazırgı künı jaqsy boldy, kartochkamen esep aiyrysamyz. Japon jurnalisı kartochkamen emes, qolma-qol aqşamen eseptesıŋız deidı. Öitkenı aqşany qoldan berıp, onyŋ basqa qolǧa ketıp bara jatqanyn sezınesız. Rasynda, kartochkada aqşa tūrmaidy deitınımızdei bar. Eger qolymyzda myŋ teŋgemız tūrsa, jūmsaiyn ba, joq pa dep oilanamyz, al kartochkadaǧy aqşanyŋ esebı joqtai körınedı. Sol sebeptı şotyŋyzdan aqşany şeşıp alyp, jūmsauyŋyzǧa qarai bırneşe konvertke bölıp salyp qoiyŋyz. Būl josparyŋyzda joq, aiaqasty sauda jasauyŋyzǧa, qyzyǧyp ketıp üidegı kök köilegıŋızdıŋ ornyna däl sondai qyzyl köilektı satyp aludan saqtaidy.
Ai bıtkende şyǧyndaryŋyzdy qaita eseptep, säl de bolsa basy artyq teŋgenıŋ qalǧanyn baiqaisyz. Endıgı mındet, aldaǧy aida jūmsauǧa tiıstı qarajattan bölek, qaltaŋyzda qalatynyn köbeituge yntaŋyzdy arttyru bolady.
