Mädeniet

Köne kılemnıŋ qūpiiasy



QR Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy kıtaphanasy «Pazyryq kılemı» virtualdy körmesın ūsyndy.

Bızdıŋ zamanymyzǧa deiıngı VI-III ǧasyrlarǧa jatatyn Pazyryq mädenietınıŋ qorǧanynan tabylǧan tüktı kılem – qūndy arheologiialyq oljanyŋ dälme-däl köşırmesın beredı. Älemdegı eŋ köne tüktı kılemnıŋ tüpnūsqasy Sankt-Peterburgtegı memlekettık Ermitaj muzeiınde saqtalǧan.
Kılem 1949 jyly ǧalym S.Rudenkonyŋ basşylyǧymen KSRO ǦA Arheologiia institutynyŋ ekspedisiiasy jürgızgen taipalyq aqsüiekterdıŋ otbasylyq ziraty sanalatyn bes ülken tas obanyŋ bırı – besınşı Pazyryq qorǧanynan tabylǧan.
Pazyryq arheologiialyq mädenietı Altai jäne Qazaqstan men Moŋǧoliianyŋ şektes aumaqtarynda erte temır däuırınde ömır sürgen. Būl mädeniet Şyǧys Qazaqstandaǧy Berel qorymy arqyly da jaqsy mälım. Atalǧan mädeniettıŋ basty erekşelıgı – «mäŋgı toŋ» siiaqty tabiǧi qūbylysqa bailanysty bolyp keledı. Osyndai «Mäŋgı toŋnyŋ» arqasynda metall, keramika, tastan jasalǧan zattar ǧana emes, sonyŋ ışınde pazyryq kılemı de bügınge sol qalpynda jetıp otyr. Pazyryq kılemınıŋ pışını şarşyǧa jaqyn (183*200 sm.), qoi terısınen jasalǧan. Aşyq, qyzyl, jasyl, sary tüsterdıŋ saqtalǧan jıpterı ülken bastap­qy jaryqtylyq pen koloris­tikalyq bailyqty bıldıredı. Kılemnıŋ ortalyq alaŋy bes jiekpen şektelgen. Qazırgı künge deiın kılemnıŋ şyǧu tegı turaly ärtürlı közqarastar bar. Alaida pazyryq kılemı ejelgı öner tarihynyŋ qūndy jädıgerı sanalady.




Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button