Keşe Astanadaǧy Ūlttyq akademiialyq kıtaphanada Elbasynyŋ «Bolaşaqqa baǧdar: ruhani jaŋǧyru» maqalasy aiasynda uaqyt talabymen jaraqtalǧan latyn älıpbiıne arnalǧan zal aşyldy.
Memleket basşysy ötken jūmada qazaq tılınıŋ kirillisadan latyn grafikasyna köşıru turaly Jarlyqqa qol qoidy. Elbasy Jarlyǧy ūltymyz üşın ūly ıstıŋ bastalǧanyn körsetedı. Aldymyzda atqarar jūmys qyruar. Sonyŋ alǧaşqy qadamy elordadaǧy ziialylar men köpşılık qauymnyŋ jiı basy qosylatyn ruhaniiat ordasyna ainalǧan akademiialyq kıtaphanada jüzege asty.
Latyn älıpbiıne köşu turaly pıkırler bügın ǧana aitylyp otyrǧan joq. Täuelsızdık alǧan jyldary da söz boldy. Odan ärı de tereŋdeuge bolady. Ötken ǧasyrdyŋ basynda, iaǧni 1926-1929 jyldary da ūlt qairatkerlerı latyn grafikasyn engızu turaly salmaqty oilaryn bıldırgen. Nätijesınde elımız 1929-1940 jyldary latyn älıpbiın qoldandy. Sol kezdegı jaryq körgen kıtaptardyŋ bärı latynşa basyldy. Jaŋa aşylǧan zalǧa osy jyldar aralyǧynda jaryq körgen kıtaptar körmege qoiylǧan. Bızdıŋ közımızge Säken Seifullinnıŋ, Ötebai Tūrmanjanovtyŋ, Asqar Toqmaǧambetovtıŋ latynşa şyqqan şyǧarmalary jyly ūşyrady. Tıptı 1935 jyly latynşa audarylǧan A.Puşkinnıŋ taŋdamaly jinaǧy men 1939 jyly basylǧan Mark Tvennıŋ «Tom Soierdıŋ basynan keşkenderı» atty hikaiaty körme sänın kırgızgen. Sondai-aq, sol kezderdegı latyn grafikasymen terılgen merzımdı basylymdardy da közımız şaldy.
Aşylu räsımınde Ǧarifolla Esım, Äbdıjälel Bäkır, Qarjaubai Sartqojaūly, Şerubai Qūrmanbaiūly sekıldı belgılı ǧalymdar söz söiledı. Şaranyŋ maŋyzy jaiynda oilaryn aitty.
– Memleket basşysynyŋ latyn älıpbiıne köşu turaly Jarlyǧy şyqty. Būl qoǧamnyŋ köpten kütken qajettılıgı edı. Sony tüsınıp, basşylyqqa alyp, jol körsetken Elbasyǧa raqmet aitqym keledı. Jaŋa älıpbiımız – jalpaq älemde ömır sürıp otyrǧan qazaqtyŋ keleşek ūrpaǧynyŋ jolyn, bılımı men ruhani bailyǧyn körsetetın ärı saqtaityn ülken qazyna. Osy bailyǧymyzdy ärı qarai kütıp, jetıldırıp, ūrpaqtan-ūrpaqqa jetkızuımız qajet, – dedı tarihşy Qarjaubai Sartqojaūly.
Şaisūltan Şaiahmetov atyndaǧy Tılderdı damytu respublikalyq üilestıru-ädıstemelık ortalyǧynyŋ mamany Almajan Qadyrhanqyzy şaraǧa qatysuşylarǧa latyn grafikasynyŋ jaŋa nūsqasyn tanystyrdy.
Aldaǧy taŋda paidalanuǧa berılgen jaŋa zalda latyn grafikasyna qatysty seminar-treningter, oqu kurstary, lingvist ǧalymdardyŋ onlain keŋesterı oqytylmaq.
Azamat ESENJOL
